De Knokkenaar en de golf

André D'hont

Met het boek van Constant Devroe “Luchtvaart en Golf te Knokke-Zoute” is de kwestie van de tweede golf bij de Zwinbosjes weer in de aktualiteit gekomen. In de biblioteek met werken over de badstad, slaat de historie alle wegen in. Zo zal men vernemen dat het vliegveld in de dolle jaren tussen beide oorlogen mede de opgang van het Zoute in de hand werkte. Maar dan is er sedert het begin van de eeuw de golf geweest. Het vliegveld verdween, doch de golf was niet meer weg te denken. Wat aanvankelijk ontspanning was voor de vele Britten die alhier verbleven, werd ook een populaire sport voor de Knokke­naar. De kring was rond.

Als Constant de twee onderwerpen binnen één omslag bracht, was het omdat beide tot voor de tweede oorlog binnen éénzelfde gebied hoorden. De golf van de Lekkerbek liep in zijn uitlopers tot het vliegveld, in de buurt ook nog het terrein voor de internationale jumping. Van het Zwinreservaat was er nog geen sprake, terwijl de Zwinschorre in feite voor alle wandelaars openstond. Pas na de oorlog is alles grondig veranderd.

In 1960 werd het vliegveld van het Zoute definitief afgeschreven. Vaste lijnverbindingen waren er niet meer sedert de oorlog. Wel streken de toerismevliegtuigen talrijk neer. Ze werden zeker niet ongewenst geacht, maar het veld zou een hinderpaal kunnen worden voor de verdere uitbreiding van Knokke (kwestie van een veiligheidsstrook). Om dezelfde reden werd de golf bij de Lekkerbek niet meer geopend na 1944. Er werd eerder uitgekeken naar het Zwin, dat van 1954 af afgebakend werd. Het idee voor een reservaat groeide vlug met natuurliefhebber graaf Léon Lippens. Nu trekt het ieder jaar honderdduizenden bezoekers. Toen de Zoute-Compagnie nog meer toeristen wou lokken met een tweede golf, raakte men verstrikt in het zgn. natuurbehoud. Zonder verzoening.

Ondertussen, terwijl koninklijke vil­la en Zwinschorre voor de spreeuwenvangers en kieviteierrapers tot het verleden behoorden, werd de golf in de Brabantse Panne ontdubbeld. Het werd er tevens een enig park, voorbeeld voor wat het bij de Ooievaarslaan zou kunnen worden. Traditioneel kan Knokke Town Golf Club er terecht voor de wedstrijden, waar de meer mondaine Zoute Golf Club ook zijn eigen club house heeft.

Stokken dragen

De geschiedenis van de golf, van het begin van de eeuw tot vandaag de dag, zal in het boek van Constant Devroe vele bladzijden vullen, met talrijke illustraties. Louis Viaene zal er ook bij zijn. Hij vertelde ons destijds over de eerste golf te Knokke. Hij was 7 jaar in 1900 en nu 93.

“Met mijn 12 jaar was ik volleerd en had mijn eksamen afgelegd. Sedert enkele jaren reeds trok ik naar de golf om stokken te dragen. Het allereerste golfterrein lag door de duinen langs het Groen Plein tot de Lekkerbek. Er waren 18 putjes af te lopen, ik met de zware zak op de schouders. Put 10 was aan de Lekkerbek, een half uur ver van het vertrekpunt, hier beneden de residentie Castagnola. De meeste spelers waren Engelsen, maar ook twee Belgen: dokter Lamoral en Meulemeester, brouwer te Brugge. Als caddie kreeg ik 50 centiem per toer, maar er kwam wel eens 10 of 20 centiem drinkgeld bij, of misschien een fles limonade.”

“Dokter Lamoral uit Knokke was toen de enige die een velo zonder ketting had. Maar hij gaf niet veel en keek op 10 centiem. Als de caddies hem zagen komen, liepen ze allemaal weg. Dat wist baas Warren ook en hij zat achter ons. Wie hij dan bij de kraag kon vatten, moest voor de dokter dragen. Als hij een slechte bal had, smeet hij er zijn stok van dulligheid achter. Als zijn bal in de banke (zandkuil) terecht kwam, schopte hij hem op een schone plek. Zij vrouw, een mooie dame, was juist het tegenovergestelde. Van madame kregen we nooit minder dan 20 centiem drinkgeld.”

Luchtvaart en Golf te Knokke-Zoute. Constant Devroe.

Dit boek bevat de geschiedenis van het gewezen vliegveld en de golf die eens tussen het noordelijk einde van de Bronlaan en het vogelreservaat lag.

Het ontstaan en de evolutie van de golfsport te Knokke, komen uitvoerig aan bod.

Als slot volgt er een beschrijving van het radiogeleidingsstation voor verkeersvliegtuigen, “Costa”, gelegen aan de Dijkgraafstraat in het Hazegras.

Wijlen Graaf Léon Lippens en golfprofessional Camille Sys waren zo vriendelijk een inleidend woord voor het boek te schrijven.

Het casino stuurde zijn vedetten naar de Zoute Golf Club. Daarbij Maurice Chevalier, hier midden orkestleider Jo Bouillon en Ray Ventura, in juli 1934.

Tussen beide oorlogen waren de voorname gasten van het Zoute ook op de golflinks.

Leopold III voor een wedstrijd op 2 juli 1939

De Aga Khan, “rijkste man ter wereld” en die zijn villa bij de Boslaan had, hield in 1934 eveneens van een partijtje golf.
Foto's Charles D'hont.

“Voor ons Zoektenaars was de kennismaking met de golf deze met een nieuwe wereld. Iedere zomer kwamen studenten van de club van Cambridge uit Engeland met den uulboot (de ferry uit Hull). Ze logeerden te Brugge en arriveerden hier op de middag met de stoomtram. We noemden ze de mannen van de happy days. We kenden het uur van de tram en liepen over de hul om de schoonste zak te bemachtigen. We kregen spekken en chokolade, zoals we er geen hadden in ’t Zoekte. Er kwamen verder veel Engelsen, meestal captains of colonels, de meesten uit de overzeese gebieden, hier rond 1900 van hun pensioen ge­nieten. Dit verklaart waarom de golfsport hier zo vroeg floreerde. De golf was hun lang leven. We leerden vlug Engels. Zo ook toen de vrouw van mister Wilson zei: I have a box for you. En ik meeging en een kartonnen doos kreeg, halfvol pateetjes. Ik had er nog nooit gegeten, nog nooit gezien. En door de duinen trok ik ermee naar huis, alsof ik een goudmijn meehad. Maar vooraleer aan te komen, had ik er toch reeds een paar binnengespeeld.”

Men heeft het begrepen dat het aanleggen van de golf doorheen de weidse duinen, in een tijd toen er veel waren en niemand protest liet horen, nieuwe horizonten opende. Tussen beide oorlogen kwam er de tweede golf, maar achteraf bleef de klub met twee omlopen bij de toegang vanaf de Sparrendreef. Het werd ondertussen een koninklijke golf, met ook vele befaamde figuren op de links, van Leopold II tot Sean (James Bond) Connery.

Met het boek van Constant komt de golfsport volop op de voorgrond, met alles wat men er te Knokke over onthouden heeft.

Constant Devroe

Geboren te Knokke op 27 april 1917.

Op achttienjarige leeftijd was hij reeds caddie in de golf en oefende die job verscheidene jaren uit.

Na de Gemeentelijke Lagere School te Knokke doorlopen te hebben, studeerde hij verder en behaalde diverse diploma's:

• Diploma van onderwijzer – Rijksnormaalschool te Blankenberge – (1938).
• Diploma van leraar in de lichamelijke opvoeding voor het Middelbaar Onderwijs – Brussel – (1940)
• Diploma van kinésist – Brussel – (1943)
• Diploma van Volksdanslesgever – Brugge – (1960)

In 1946 onderscheiden met de Palmen 1940-1945 van het Rode Kruis van België voor bewezen diensten tijdens de oorlog 1940-1945.

Werd in 1938 als onderwijzer aangesteld in de Gemeentelijke Lagere School te Knokke. Gaf tijdelijk les in het Atheneum, maar schakelde terug over naar het Lager Onderwijs.

Ging op rust in 1972, maar is nog steeds gelegenheidslesgever in de Stedelijke Basisschool van de Oosthoek.

Was meer dan veertig jaar actief in het zwemonderwijs.

Volbracht zijn dienstplicht bij de 8ste Artillerieregiment te Mechelen en verwierf er de graad van wachtmeester. Werd gemobiliseerd en maakte de Achttiendaagse Veldtocht mee.

In 1945 terug onder de wapens geroepen bij het Nr I Training Battalion van de R.A.S.C in Engeland.

Zijn hobby's: filmen, zeilen en golf spelen.