Eind 1944 vielen V-bommen op Antwerpen. De SVV-Antwerpen bracht in Heist de vakantiehuizen in gereedheid voor de evacuatie van Antwerpse kinderen. Van 15 december 1944 tot 1 juni 1945 ving men ongeveer 170 kinderen op. Peter Pan en Kindervacanties in Heist konden op 22 juli 1946 heropenen. De deelnemertjes moesten hun voedselbonnen meebrengen, maar het Ministerie van Ravitaillering voorzag in extra rantsoenen.
In 1945 voerde de overheid de langverwachte verplichte ziekteverzekering voor arbeiders en bedienden in. De ziekenfondsen mochten vanaf 1946 een speciale bijdrage innen voor het organiseren van preventieve luchtkuren voor de kinderen van hun leden. De overheid subsidieerde deze bijdragen. De ziekenfondsen werden de voornaamste organisatoren van vakantiekolonies. Steeds meer kinderen behoorden tot de middenklasse. Tuberculose werd zeldzamer en er kwam een verschuiving van medische naar pedagogische accenten.
Na de oorlog professionaliseerden de vakantiekolonies zich steeds meer, onder meer dankzij Aide aux Enfants des Prisonniers de Guerre (Steun aan Kinderen van Krijgsgevangenen, AEP). Deze organisatie was opgericht tijdens de oorlog, in 1941, op initiatief van koning Leopold III, en moest het leed van de kinderen van militairen verzachten, hun gezondheid verbeteren en de rol van hun vader in hun opvoeding vervangen. Hiervoor organiseerde het ook kindervakanties.
Na de oorlog vertrouwden ook (overheids)bedrijven, waaronder de Nationale Maatschappij van Regie voor Telegraaf en Telefoon (RTT, voorganger van Belgacom) de kinderen van hun werknemers toe aan de AEP, dat intussen Aide aux Enfants du Pays heette.
Naast de subsidies binnen de aanvullende vrije ziekteverzekering, bleven de subsidies van het Nationaal Werk voor Kinderwelzijn bestaan. De organisatie schreef steeds meer richtlijnen uit waaraan de kolonies moesten voldoen. De ziekenfondsen werden daardoor verplicht om professioneler te werken.
De Socialistische Vooruitziende Vrouwen richtten de vzw Zonnige Uren op. Die moest de kindervakanties op organisatorisch gebied op punt stellen: de uitwerking van de menu’s en de dagprogramma’s, de opleiding van monitoren, de indeling van kinderen in groepen, het aanschaffen van de nodige uitrusting, ...
Binnen de Landsbond der Christelijke Mutualiteiten werd op het einde van de jaren 1940 Preventieve Luchtkuren opgericht, een nationale dienst voor kindervakanties. Deze organisatie wordt in 1971 omgevormd tot Jeugd en Gezondheid.
Na de eerste liberale privé-initiatieven aan het eind van de 19de eeuw werd pas in 1948 de vzw Liberale Gezondheidsinstellingen opgericht. Een van de eerste projecten was de uitbating in 1951 in Heist van Home Ryckeman, waar tijdens elke zomervakantie meer dan 2000 kinderen 14 dagen lang verbleven.
Vanaf 1958 was er een eerste daling in vakantiegangers van een aantal socialistische federaties, door leeftijdsbeperking en verhoging van bijdrage. Eind jaren 1960 zette opnieuw een stijging in. De vakantiekolonie had sinds 1964 drie kernwoorden: gezondheid, ontspanning en opvoeding. Vanaf midden jaren 1970 zette een definitieve daling van de inschrijvingen in.
Overzicht | Inleiding | 1886-1918 | 1919-1944 | 1945-1980 | Kinderhomes | Heist | Duinbergen | Knokke | Het Zoute | Colofon