Praatjes bij straatjes: Straten in het Werkgebied van de Heemkring St.-Guthago (Deel 2)
Johan Ballegeer
Vervolg van: Praatjes bij straatjes: Straten in het Werkgebied van de Heemkring St.-Guthago (Deel 1) 2003-04
67. de Maerestraat
De derde dwarsstraat tussen de Jozef D’Hoorestraat en de Zeedijk vanaf het westen.
Werd genoemd naar deze knappe waterbouwkundig ingenieur geboren te Sint Niklaas. Hier had aanvankelijk de nieuwe zeehaven moeten komen volgens de plannen van baron A. de Maere d’Aertrycke uit 1877. Hoewel er toen van een eigenlijke vissershaven geen sprake was. De haven was hoofdzakelijk bedoeld voor houtinvoer onder invloed van de Brugse houthandelaar Serweytens, die op wat nu Albertstrand is, uitgebreide terreinen had. Het plan ging niet door. De haven kwam een weinig meer westelijk. Van 1866 tot 1870 zetelde hij als liberaal in de Kamer, waar hij een fervent verdediger was van de Vlaamse zaak. (AD en MCH)
68. Nicolas Mengélaan
Deze laan loopt van de Heistse Vlamingstraat tot aan de Kursaalstraat.
Nicolaas Mengé werd in 1866 burgemeester van Heist. In 1884 nog de avenue Mengé. Nicolaas boerde op een hofstede die moest wijken voor het eerste station van de NMBS. Hij was tot 1885 niet alleen boer maar ook burgemeester.(MCH)
69. Jef Mennekenslaan
Tussen Dumortierlaan en Zoutelaan. (1937)
Jef Mennekens was niet alleen toneelschrijver maar ook gemeentesecretaris te Sint-Jans-Molenbeek en lid van het kabinet van de minister van Onderwijs. Bijna al zijn stukken schreef hij te Knokke in zijn vakantiewoning op een duinrug tegenover de H. Hartkerk. Van hem is niet enkel poëzie bekend , maar ook jeugdboeken en monografiën over bestuursrecht. (archief Knokke)
70. Kardinaal Mercierstraat
Dwarsstraat tussen de Elisabethlaan en de Zeedijk te Heist.
Désiré-Jozef Mercier (1851 - 1926), deze door de Vlamingen totaal niet geliefde kardinaal verklaarde dat het Nederlands helemaal niet geschikt was als wetenschapstaal. Wijsgeer, stichtte in 1891 het Hoger Instituut voor Thomistische Wijsbegeerte te Leuven. Werd in 1906 aartsbisschop van Mechelen en in 1907 kardinaal. (WP)
71. Jozef Mommenstraat
Van de Lippenslaan naar de Piers de Raveschootlaan. 1933.
Mevrouw Mommen was een van de eerste landschapschilders. Zij liet heel wat werken achter. (AD)
72. Montgomerylaan
Van de Zoutelaan naar de Elisabethlaan.
Bernard Montgommery (1887 - 1976). In de Tweede Wereldoorlog bevelhebber van de geallieerde troepen, in 1942 in Noord-Afrika, Sicilië en Italië. In 1944 in Normandië, Frankrijk, België en Nederland. (WP)
73. Ferdinand Mosselmanstraat
Verbindt de Zoutelaan met de Lippenslaan.
Fernand Mosselman (Sint Joost-ten-Node 1933, advocaat en senator uit Bergen wenste het aanleren van het Frans te Knokke te stimuleren en schonk daartoe 100 000 Fr. voor de aankoop van prijsboeken voor de leerlingen van de openbare school. (BE)
74. Sebastiaen Nachtegaelestraat
Deze straat loopt van het Maurice Lippensplein tot aan het Gemeenteplein.
Reeds in 1795 is een S. Nachtegaele “Maire” van Knokke. Een nazaat (?), eveneens een Sebastiaan wordt in 1865 gemeenteraadslid en van 1872 tot 1891 burgemeester van Knokke. Het volgend jaar wordt hij hoofdman van de Sint-Sebastiaanschuttersgilde. Hetzelfde jaar neemt hij ontslag als burgemeester om op 26 december 1895 te overlijden. Nachtegaele was een boerenzoon uit Ramskapelle (MCK)
75. Jozef Nellenslaan
De Jozef Nellenslaan kronkelt in sierlijke bochten van de van Cailliedreef tot aan de Koningslaan.
Gustaaf Nellens (1907 - 1971) was net als zijn vader een kunstkenner. Jozef Nellens overleed op 16 juni 1934. Gustaaf volgde hem de eeuwigheid in op 25 september 1971. In 1974 werd hem het imposante beeld “‘Eva” van Eugene Dodeigne als hulde aangeboden. In 1987 werd het gemeentelijk casino verder in concessie gegeven aan de familie Nellens. Roger Nellens was een verdienstelijk kunstschilder. (MCK)
76. Nyckeesstraat
Loopt van de Edw. Verheyestraat naar de Smedenstraat.
Aannemer Nyckees bouwde in deze straat tien identieke sociale woningen die “‘De Tien Geboden” werden genoemd. (MCK)
77. Onze Lieve Vrouwstraat
Dit straatje loopt van het Heldenplein naar de Albastrosstraat en kijkt zo uit op het Visserskapelletje toegewijd aan Onze Lieve Vrouw. Onze Lieve Vrouw is de titel die katholieken geven aan Maria, de moeder van Jezus. De straat kreeg haar naam in 1893. (00)
78. Pastoor Opdedrinckplein
Het Opdedrinckplein ligt ten zuiden van de Margaretakerk.
Juliaan Opdedrinck werd te Stene geboren op 27 juni 1851. Op 12 oktober 1910 kwam hij te Knokke wonen waar hij zijn “Knocke, histoire et souvenirs”schreef. Opdedrinck overlijdt op 2 april 1921 te Damme. Deze gevoelige en ziekelijke priester schreef heel wat over Knokke, Oostkerke en Westkapelle. Hij was leraar aan het gesticht voor blinden en doofstommen te Brugge, onderpastoor te Poperinge en Hooglede. Hij nam vermoeid zijn intrek bij B. Demeester in de de Judestraat, waar hij verder zijn artikels voor talrijke tijdschriften schreef. (RDP33,101 ev)
79. Louis Parentstraat
Ligt aan de oostzijde van het Dir. Gen. Willemspark.
Over de herkomst van de naam van deze straat bestaat geen zekerheid. Waarschijnlijk gaat om een grondeigenaar die hier woonde of verkavelde. (oo)
80. Paul Parmentierlaan
De Parmentierlaan loopt evenwijdig met de Lippenslaan vanaf het Opdedrinckplein tot aan de Zeedijk. De laan werd in 1930 aangelegd.
In 1888 kwam de industrieel Parmentier (Elsene 1854) zich vestigen in de Smedenstraat. Hij was de zoon van de industrieel Eugène Parmentier - Evenepoel (Usine Cotonnières de Belgique). In 1890 richt hij met Verwee het feestcomité “Knocke Attractions” op met de bedoeling het toerisme te promoten. Hetzelfde jaar hersticht hij de Sint-Sebastiaangilde waarvan hij hoofdman wordt. In 1889 doet hij zijn eerste fotografische experimenten die zullen leiden tot de uitvinding van een nieuwe obturateur (optische sluiter). In 1891 wordt Parmentier schepen. Parmentier overlijdt te Knokke op 22 augustus 1902. In het stadhuis hangen enkele schilderijen van hem. (LA)
81. Paulusstraat
De Paulusstraat (vroeger Keukelinckstraat) vormt lopend van het Fort St.-Pol naar de Graafjansdijk de Westelijke grens van de Oude Hazegraspolder.
De straat ontleent haar naam aan het Fort Sint-Pol. De Spanjolen, niet zonder reden door de Vlaamse Geuzen paternosterdragers genoemd, gaven aan hun forten langs de Vlaams-Hollandse grens de namen van heiligen. Zo had je het Isabellafort bij de Vrede, de Sint-Jorisredoute aan de Graafjansdijk en het fort Sint-Donaas. Paulus, oorspronkelijk Saulus (Tarsus ca. 1/10 - Rome ca 64/67) werd van Christenenvervolger de apostel der heidenen. Opgeleid tot Farizees wetgeleerde en tegelijk tentenmaker. Onthoofd (daar hij Romeins burger was!) onder Nero. Van hem zijn enkele brieven opgenomen in het Nieuwe Testament, het jongste deel van de christelijke Bijbel. Paulus is met zijn brieven de eigenlijke stichter van het christendom .(MCK-WP)
82. Pepersstraat
Deze korte straat verbindt de Piers de Raveschoot met de Albertlaan.
Ze heeft niets met gastronomie te maken. Wel met een vroegere bewoner. In 1696 ontmoeten we hier een Andries Pepers, brouwer en herbergier in de herberg “De Weiman”.(MCK)
83. Phillipartpad
Dit pad verbindt de Bergdreef met het Leeuwerikenpad op Duinbergen.
Over de herkomst van de naam van deze straat bestaat geen zekerheid. Waarschijnlijk gaat om een grondeigenaar die hier woonde of verkavelde. (oo)
84. Piers de Raveschootlaan
Voor de Knokkenaars kortweg de Pierslaan. Deze parallelweg oostwaarts van de Lippenslaan wordt pas in 1930 de Piers de Raveschootlaan. Eugène Piers de Raveschoot uit Gent werd in 1822 mede-eigenaar van de Nieuwe Hazegraspolder. Hij verkavelde een deel van zijn domein. MCK)
85. Prinses Joséphinelaan
Groothertogin van Luxemburg. (Brussel 1927). Dochter van Leopold III en Astrid. Huwde met Jean van Luxemburg. (WP)
86. Prinses Paolalaan
Loopt van de Noordzeelaan naar het de Maurice Maeterlincklaan.
Prinses Paola Ruffo die Calabria (Forte dei Marmi 1937 - ) dochter van prins Fulco en Luisa Grazielli dei conti dei Rosanna e Sebastiano. Huwde op 2 juli 1959 met Albert, prins van Luik en werd aldus koningin van België. (WP)
87. Prins Filiplaan
Loopt van de Sparrendreef naar de Astridlaan.
Oudste zoon van Koning Albert II en koningin Paola en dus kroonprins van België. Gehuwd met Mathilde d’Udekem d’Acoz. (WP)
88. Prinsjespad
Verbindt de Nellenslaan met de Elizabetlaan.
Tijdloze straat. Ons land is altijd zeer rijk geweest aan prinsjes. Momenteel hebben prins Filip en prinses Mathilde de kleine Elisabeth. Zijn zus Astrid heeft er vijf. En er komen er nog...(WP)
89. Prins Karellaan
In 1928 werd deze laan gelegen tussen de Zoutelaan tot aan de Astridlaan aangelegd.
Karel, (Brussel 1903 - ) graaf van Vlaanderen en jongere broer van Koning Leopold III werd in 1944 tot 1950 regent van België. Hij schilderde onder de naam Karel van Vlaanderen. (WP)
90. Majoor Quaillestraat
Van de Zeedijk tot de Bergdreef.
Over de herkomst van de naam van deze straat bestaat geen zekerheid. Waarschijnlijk gaat om een grondeigenaar die hier woonde of verkavelde. (00)
91. Albrecht Rodenbachstraat
Loopt van de Leenstraat naar de Bondgenotenlaan te Heist.
Berten (Roeselare 1856 - 1880) zoals hij zichzelf noemde, werd geboren in een franskiljonse en liberale familie. Studeerde aan het klein Seminarie van zijn geboortestad waar hij de ziel werd van de Vlaams strijdende Blauwvoeterie, die hij door romantische strijdliederen en toneelstukken aanwakkerde. Minder bekend is dat hij ook aan de wieg stond van de loge-achtige “De Swighenden Ede”. Ging in 1874 te Leuven rechten studeren. Men schijnt te vergeten dat Rodenbach evenals Verwee c.s. een van de eerste bezoekers van Knokke was. (WP)
92. Félicien Ropspad
Het Félicien Ropspad verbindt de Albertlaan met de Heimweg.
1933 Rops (Namen 1833 - Essones 1889) studeerde aan het “Collège Notre-Dame de la Paix”, aan de Academie van Namen en St.-Lucas te Brussel. Hij schilderde soms wat decadente genrestukken met vaak pornografische reminicensies, figuren en landschappen. Hij illustreerde Charles de Costers “TijI Uilenspiegel”. Hij werkte veel te Heist en te Blankenberge, was lid van de Loge “La Bonne Amitié” in Namen. Ook in Anderlecht is een straat naar hem genoemd. (LP343)
93. Rubensplein
Het Rubensplein ligt aan het oosteinde van de Nellenslaan en de Zeedijk.
In 1926 werd hier het Rubenshotel geopend. Aanvankelijk heette het het Koninklijk plein (1933). Pieter Paulus (Siegen 1577- Antwerpen 1640) werd niet alleen een schilder van mondiale faam, maar was tevens diplomaat in dienst van aartshertogin Isabella. (WP)
94. Julius Sabbelaan
Tussen de Bayauxlaan en de Elizabetlaan.
Sabbe was een Vlaams schrijver (Gent 1840 - Brugge 1910). Leraar aan het atheneum te Brugge. Speelde een belangrijke rol in de aanleg van het Boudewijnkanaal van Brugge naar zee en in het graven van de Zeebrugse haven, waardoor de Heistse vissers niet langer op het strand moesten landen. Lid van de Brugse loge “La Flandre”. (OB 50a,70)
95. Serweytens de Merckxstraat
Deze straat verbindt de Graaf d’Ursellaan met de Zeedijk.
Charles Serweytens was een rijke houthandelaar uit Sint-Pieters-op-den-Dijk. Samen met zijn echtgenote Félicie Merckx kocht hij in 1855 een uitgebreid duinengebied van Frans Frankin, gemeentesecretaris van Lissewege en Knokke. De Lissewegenaar Sissen Frankin had die in 1820 gekocht van de Nederlandse staat. Serweytens startte hier een modelhoeve wat mislukte. Het domein werd een jachtgebied. Hij stierf in 1864. In 1867 liet mevrouw Serweytens een deel van haar duinen beplanten met populieren wat het begin vormde van ‘Het Bosje’ van Heist. (BE)
96. Fernand Severinpad
Dit pad verbindt de Piers de Raveschootlaan met de Elizabetlaan.
Severin was dichter en professor aan de Gentse universiteit. (AD)
97. Sint-Antoniusstraat
De Sint-Antoniusstraat loopt van de Heistlaan naar de Hermans - Lybaertstraat.
Ze ontleent haar naam aan de Sint-Antoniuskerk uit 1879. Hoewel de vroegere kerk te Heist ook al onder de aanroeping van Antonius-abt stond. Antonius-abt (Coma bij Heraclea 250 - Egypte 356-7) ging in de woestijn wonen. Men vertelt dat de duivel op zekere dag een wondermooie naakte vrouw op hem afzond. Antonius bad zo vurig om de bekoring van hem af te wenden dat de vrouw veranderde in een varkentje. Op zekere dag had Antonius vreselijke honger. De duivel fluisterde hem in het staartje van zijn varkentje af te snijden om het op te eten. Wat hij natuurlijk niet deed. In Vlaanderen kent men twee Toontjes.
Die met z’n Kiendje (Antonius van Padua, patroon tegen ‘t verlies, vandaar zijn beeldje vroeger in vele winkels) en die met zijn zwientje, patroon van de varkensboeren en -slachters. Een bewijs dat er voorheen in Heist meer boeren dan vissers waren. Tot 1895 nog de Desutterstraat naar Leopold Desutter die hier gronden had.(MCH)
98. Sint-Hubertuspad
Dit verkeersvrije paadje loopt van de Sparrendreef naar de Bosduivenlaan.
Fervente jagers eren Hubertus als hun patroon. De heilige Hubertus (? 7de eeuw - Luik 727) Hoveling aan het hof van Pepijn van Landen. Op jacht zag hij een hen met een kruis in het gewei. Hij bekeerde zich en werd bisschop van Luik en Maastricht. In Vlaanderen aanroepen tegen hondsdolheid. (MCS)
99. Sint-Jorisstraat
De Sint-Jorisstraat loopt ten oosten van het sportstadion van de Klerckstraat naar de Smedenstraat.
Ze ontstond in 1927. Sint Joris is een van de patronen van de boogschutters en in het sportstadion werd aan boogschieten gedaan. Over hem is weinig bekend. Waarschijnlijk hoorde hij bij het Romeinse leger. Hij werd onder keizer Diocletiaan onthoofd in 303. (WP)
100. Sint-Jozefstraat
Te Heist loopt de Sint-Jozefstraat van de Kerkstraat naar de Herfststraat.
Hier hadden sinds 1902 de Broeders Xaverianen hun Institut Saint-Joseph met ernaast het Sint-Jozefsinstituut. Jozef die we kennen uit het Nieuw Testament was de echtgenoot van Maria en de voedstervader van Jezus. Jozef die volgens de bijbel een faber was, wat dus evengoed een timmerman als een architect kon zijn is de patroon van de arbeiders. (MCH
101. Sint-Michielsplein
Het Sint-Michielsplein situeert zich tussen de Anemonenlaan en de Duinendreef op Duinbergen.
Michaël (Hebreeuws Wie is als God?) is de aanvoerder van de engelen tegen Lucifer. Het latere Jodendom en de rabbijnse geschriften beschouwen hem als een van de troonengelen. (WP)
102. Sint-Niklaasstraat
Deze Westkapelse straat ligt ten zuidoosten van de Sint-Niklaaskerk.
Deze goede kindervriend moeten we zelfs aan de heidenen niet voorstellen. Nicolaas was bisschop van Myra (Klein-Azië) in de 4de eeuw. Hij is niet alleen de grote kindervriend met feest op 6 december maar ook de patroon van de zeevarenden en in de middeleeuwen was de kerk van Westkapelle een baken voor de schippers. Geen vuurtoren. (WP)
103. Henry Staquetstraat
De Henry Staquetstraat is een doodlopend straatje ten noordoosten van de Pepersstraat.
Henry Staquet (1871 -1936) was schatbewaarder van de Nationale Bank. Hij verbleef vaak te Knokke waar hij de villa’s “Kinderlust” en “Duinenkotje” liet bouwen. Een frans sprekende familie, die haar villa’s een Vlaamse naam gaf was eerder een zeldzaamheid. Zijn oom Henry Staquet was een fijnbesnaard aquarellist die ook vaak in Knokke verbleef. (BE)
104. Stijn Streuvelsplein
Op het oosteinde van de Arcadenlaan die bij de Elizabetlaan begint strekt het Stijn Streuvelsplein zich uit.
Stijn Streuvels (Heule 1871 - Ingooigem 1969) is het pseudoniem van Frank Lateur. Begon als bakkersleerling te Brugge. Hij schreef tal van romans waarin hij het zware leven op het West-Vlaamse platteland schildert. Meest bekend is wel “De teleurgang van de Waterhoek”. Dit boek werd verfilmd met Willeke van Amelrooi als Mira in de hoofdrol. Ook verfilmd is “De Vlasschaard”. Dat dit onder de oorlog gebeurde werd hem achteraf kwalijk genomen. Hij ontleedt scherp het zielenleven van zijn landelijke figuren, die hij schildert met een mais en rijk palet in zijn West-Vlaams dialect. (WP)
105. Swolfsstraat
Tussen de Zeedijk en het Driehoeksplein ligt de Swolfsstraat. De familie Swolfs bezat hier ettelijke kavels bouwgrond. (AD)
106. Felix Timmermansstraat
Loopt van de Consciencestraat naar de Onderwijsstraat te Heist.
De Fé (Lier 1886 - 1947) zoals zijn vrienden hem noemden, was niet alleen schrijver maar ook schilder en illustrator van zijn eigen werk. Zijn meest bekende werk is natuurlijk “Pallieter” dat hem de waarschuwende opgeheven vinger van de kerk bezorgde. Durfde hij niet schrijven dat Pallieter zijn naam in de sneeuw piste. Foei, Fé! Onder de oorlog gaf hij een paar lezingen in Duitsland wat hem nu de opgeheven vinger van de weerstand opleverde. Het hart van de gevoelige Fé brak. Later kwam zijn “En waar de sterre bleef stille staan” op T.V. met Marijn de Valck in de hoofdrol. (WP)
107. Uilenspiegelpad
Via het Uilenspiegelpad komen we van de Charles de Costerlaan op de Gravejansdijk.
TijI Uilenspiegel is een sagefiguur bekend in Frankrijk, Vlaanderen en Duitsland. Hij zou zowat overal geboren zijn. Charles de Coster beschreef (in het gevang) zijn leven in “La légende et les aventures héroiques , joyeuses et glorieuses d’Ulenspiegel et de Lamme Goedzak au pays de Flandres et ailleurs ». De Coster las het werk voor in zijn loges « Les Vrais Amis de l’Union et du Progrès » en « Les Amis Philanthropes ». Zijn logebroeder Rops illustreerde het.
In 1956 kocht Knokke het beeld. Dit werk van Ch. Samuel dateert uit 1925. Keetje Tippel (Cornelia Dof) poseerde voor Nele, het liefje van Tijl. Op het voetstuk lezen: “Est-ce ici q’on enterre Ulenspigel, l’Esprit. Nele, le coeur de la mère Flandre, elle aussi peut dormir, mais mourir non »...Nu, de Franstaligen mogen het ook weten. Zowel te Brugge als te Hasselt is er een loge naar Uilenspiegel genaamd. (GZ2 238)
108. Van Bunnenlaan
Deze laan loopt van de Zoutelaan naar het van Bunnenplein aan de Zeedijk.
Lodewijk van Bunnen (Cent 1848 - Knokke 1918) In 1887 reeds kocht het consortium Verwee-Dumortier-van Bunnen van de familie Lippens 34 ha 50 a 58 ca duinen in de Zoutepolder. Hij bouwt de eerste villa Marie aan de Lippenslaan in 1888. In 1890 begint hij met de bouw van het “Grand Hotel de Knocke”. In 1896 bouwt hij zeven villa’s op de Zeedijk. In 1908 opent hij een bioscoop op de hoek van de latere Congostraat en de Leopoldlaan. Hij was een vroom katholiek en werd met militaire eer begraven daar hij reserveofficier was. Zijn weduwe drong bij het bisdom aan een kerk te bouwen in de omgeving van de dijk wat in 1934 gebeurde. BE)
109. Van Bunnenplein
Het van Bunnenplein ligt aan de zeedijk op het einde van de van Bunnenlaan.
Aanvankelijk heette het “Place Publique” en daarna de “Dijkplaats”. Op 22 december 1908 staat Louis van Bunnen het af aan de gemeente. Zie boven. In 1983 werd het plein heringericht. (BE)
110. Van Cailliedreef
Deze dreef verbindt de Elizabetlaan met de Jozef Nellenslaan.
Donat van Caillie was een Brugs advocaat en verkavelaar. Donat was een kleinzoon van de Serweytens. Hij was het die de Duitse urbanist Stübben verzocht de plannen te tekenen voor de nieuwe wijk Duinbergen en Albertstrand. Ook te Lissewege had hij een straat naar hem genoemd. Hij verkavelde er samen met burgemeester Amedée Boi. Het socialistisch gemeentebestuur veranderde de naam in Sankt-Mangstraat. De weerstand kon er niet om lachen. Drie dagen later herdoopt in Europastraat. (AD)
111. Vandaelelaan
De Vandaelelaan ligt tussen de Nellenslaan en de Elisabethlaan.
Vandaele was een aannemer die de eerste villa’s naar Knokke toe bouwde, o.a. “De Pagode”. (AD)
112. Majoor Vandammestraat
Van CC. Scharpoord naar de Sportliaan loopt de Majoor Vandammestraat.
Vandamme (Doornik 1851 - 1925) was majoor in het Belgisch leger en conservator van de oorlogsresten aan de kust, dus ook van de Wilhelm II batterij te Knokke die hier lag. (MCK)
113. P. Van Der Meerschenlaan
Deze korte laan loopt van de Zeedijk (Albertstrand) naar de Elizabetlaan.
Baron van der Meerschen had zijn villa in deze laan. Hij liet aannemer Lamote een kapel bouwen. Deze geraakte niet af door oorlogsomstandigheden. Mevrouw van der Meerschen was meter van de roulette in het Casino, De roulette wint altijd... (oo)
114. Van Hoenackerpad
Dit pad loopt te Duinbergen van het Krekelpad naar de Elizabetlaan.
Over van Hoenacker is weinig geweten tenzij dat hij een medeontwerper van het casino was. Dit laatste betwijfelen we echter. Algemeen geweten is dat Leo Stijnen de architect was van het casino. (oo)
115, Van Maerlantstraat
Deze straat loopt van de Hermans-Lybaertstraat naar de de Vrièrestraat.
Zie onder Damme.
116. Van Rysselberghestraat
Dit elleboogstraatje verbindt de Lippenslaan met de Cassiersstraat. Ze liggen tegenover het Verweeplein.
Het kreeg zijn naam in 1930. In 1883 komt Theo Van Rysselberghe (Gent 1862 - 1926) met in zijn zog de schilders Wijtsman, Cassiers en Schlobach zich te Knokke vestigen. Vanaf dit jaar verbleef ook Alfred Verwee regelmatig in Knokke. In 1953 wordt de villa Duvekot van Van Rysselberghe gesloopt. (LA)
117. Van Steenestraat
Deze straat verbindt de Edward Verheyestraat met de Smedenstraat.
De familie van Steene, was een belangrijk onderwijzersgeslacht. In 1876 volgt Louis zijn vader Fr. H. Vansteene op als onderwijzer te Ramskapelle. In 1878 was mej. Nathalie van Steene de eerste onderwijzeres die te Knokke een school oprichtte voor meisjes. In 1882 wordt Louis hoofdonderwijzer in de Gemeenteschool te Knokke en in 1892 volgt hij Hypolite Van Steene op als gemeenteontvanger van Ramskapelle. Gaston Van Steene volgt in 1919 zijn vader op als hoofdonderwijzer. In 1930 publiceerde hij “De Zeekust en Knocke”.(KH)
118. Frans Van Torrestraat
Deze Heistse straat loopt van de Leenstraat naar de Witte Bankstraat. 1966.
In 1966 kreeg deze straat de naam van een gevierde honderdjarige Frans Van Torre, alias Frings (1866-1969). Hij was jarenlang visser en leraar aan de Vrije Visserijschool. Zijn foto vindt men in ons werk “Archiefbeelden Knokke-Heist”.
119. Emile Verhaerenlaan
Verbindt de Prins Karellaan met de Sparrendreef.
Emile Verhaeren (St.-Amands-aan-de-Schelde - Rouaan 1916). Studeerde te Leuven en werd advocaat aan de balie te Brussel. Schreef in het Frans “Toute la Flandre”. Hij ligt door toedoen van koningin Elisabeth begraven aan de oever van Schelde te Sint-Amands. In zijn krantje schreef hij: « Mon monsieur, ma madame, le train ne vous pas amènera juste â Knocke. II s’arrête â Heyst et franchement fasse Dieu et messieurs les ministres , que jamais il n’aille qu’au delâ ». Zo erg stond hij erop dat het duinenlandschap ongeschonden zou blijven.(WP)
120. Edward Verheyestraat
Loopt vanaf het sportstadion in de Smedenstraat noordwaarts naar de Sebastiaan Nachtegaelestraat.
Ze werd in 1929 verbreed. Voorheen heette ze de Naaldenstraat naar kleermaker Jan Neyts, die men Jan Naalde noemde. Edward Verheye bouwde als aannemer de “Continentaal” bij de “Garre van Konnee”. Hij was ook schepen van Knokke. (RDP15,9)
121. Alfred Verweeplein
Het Verweeplein ligt aan de Lippenslaan voor het stadhuis van Knokke.
In 1887 reeds kocht het consortium Verwee-Dumortier-van Bunnen van de familie Lippens 34 ha 50a 58 ca duinen in de Zoutepolder. Het jaar daarop bouwt hij zijn villa “Fleur de Duines” aan de Lippenslaan. Alfred Verwee, landschap- en dierenschilder werd geboren te Sint-Joost-ten-Node op 23 april 1838. Hij leerde het vak bij zijn vader Louis en bij Eugène Verboeckhoven.
Eigenlijk was hij landmeter-expert van opleiding. Hij stichtte in 1867 reeds de schilderkolonie te Knokke met Artan. In 1861 werd hij als Lowton geïnitieerd in de loge “Les Amis Philanthropes” te Brussel. Hij stierf in deze stad in 1895 op 14 september. Hetzelfde jaar nog stelt Paul Parmentier voor een borstbeeld voor hem op te richten. Wat en paar maanden later al gebeurde. Inhuldiging 4 september 1896. (LA)
122. Weitmansstraat
We vinden deze straat ten zuidoosten van de kerk van Westkapelle tegenaan de Dudzelestraat.
Een ogenblik dachten we met een misschrijving van de schilder Wytmans te maken hebben. Maar de naam is afgeleid van Jan Weijtmans (1477), die daar bezittingen had. (MCW)
123. Dir. Gen. Willemspark
Dit park, vulgo “t Bustje van Heist” ligt tussen Heist en Duinbergen langs de Elizabetlaan.
Het werd op een oppervlakte van 10,5 Ha duin aangelegd in 1946 onder leiding en impuls van directeur-generaal Willems van het ministerie van openbare Werken, afdeling kust. De laantjes en wandelwegen dragen namen van politieke gevangenen die omkwamen in de Tweede Wereldoorlog. (KH)
124. Eugène Ysayelaan
Deze laan verbindt de Kustlaan met de Sparrendreef.
Ysaye (Luik 1858 - Brussel 1931) was een beroemd violist, dirigent en componist. Naar hem is de wereldbefaamde Ysayewedstrijd voor viool genoemd. Hij had zijn zomerverblijf in de Fochlaan. Hij liet zich in 1913 een villa bouwen aan het Engels pad. In 1914 geeft hij ten voordele van de vluchtelingen een concert in de Margaretakerk. Hij was kapelmeester van de koning en inspecteur-generaal voor muziek. Vioolleraar van koningin Elisabeth, die de Ysayewedstrijd in Koningin Elisabethwedstrijd herdoopte.(BE)
E. KOOLKERKE
1. Baron de Serrretstraat
Zijstraat van de Kruisabelestraat.
Woonde op het kasteel ten Berghe. Burgemeester van Brugge. Ontving Napoleon Bonaparte op het Brugse stadhuis. Portret van Odevaere aldaar. (RDP7,30-39)
2. Leon de Foerestraat
Tussen L. de Potterstraat en de Koolkerkesteenweg.
Priester. Voerde in zijn “Spectateur BeIge” actie tegen Willem 1. Lid van het nationaal Congres. Stichtte in 1816 een kantschool voor arme meisjes te Brugge. (RDP 30,137)
3. Graaf de Mûelenaerelaan
Loopt van de Duzelesteenweg naar de Koolkerkesteenweg.
Felix-Armand graaf de Mûelenaere was de eerste gouverneur van West-Vlaanderen van 1830 tot 1849. Felix de Mûelenaere was in de Hollandse tijd procureur des Konings te Brugge. Verzette zich hevig tegen de politiek van Willem 1. In 1830 werd hij verkozen tot lid van het Nationaal Congres. (oo)
4. Cornelis Everaertstraat
De meest noordelijke straat die vertrekt van de Koolkerkesteenweg.
Cornelis Everaert was een Vlaams dichter ca 1480 geboren te Brugge, waar hij factor van de rederijkerskamer “De weerde drie Santinnen” was. Hij overleed in 1556. Hij schreef meer dan zevenendertig spelen en esbattementen o.a. “Tspel van Maria Hoedeken.”’ (00)
5. Lodewijk Coiseaukaai
De Lodewijk Coiseaustraat is de oostelijke kaai van het Klein Handelsdok.
Louis Coiseau uit Parijs was samen met Jean Cousin uit Brussel de ontwerper van de haven van Zeebrugge. (RDP24,172)
6. Louis de Potterstraat
De Louis de Potterstraat loopt van de Koolkerkse steenweg naar de Jules van Praetstraat.
De Potter (Brugge 1786 - 1859) figureert als erelid op het tableau van de loge “La Paix” te Brussel. Hij was journalist en hevig polemist. In Brussel beschouwde men hem als de gangmaker van de revolutie van 1830. Hij zetelde in het Voorlopig Bewind en wilde van België een republiek maken. Toen dit niet lukte weigerde hij in het Nationaal Congres te zetelen. (LP 323)
7. Paul Devauxstraat
Tussen de L. de Potter- en de L. de Foerestraat (1957)
Devaux (Brugge 1801 - 1880) was een liberaal staatsman. Vanaf 1827 promotor van de toenadering tussen katholieke en liberale opposities zou hij dit unionisme in 1839 als voorbijgestreefd beschouwen. Achtereenvolgens lid van het Nationaal Congres, volksvertegenwoordiger en minister. Hij stichtte de “Revue nationale de Belgique”. (WP)
8. Gandhiplein
Plein tussen de Tijl Uilenspiegeistraat en de Bommelbekestraat. Mogandas Gandhi (1869 1945).
Indisch volksleider. Leider van het geweldloos verzet tegen de Britse overheersing. Toen men hem vroeg wat hij dacht van de Europese beschaving antwoordde hij ‘Dat zou geen slecht idee zijn.’ (WP)
9. Jan Lernoutstraat
Doodlopend straatje bij ter Panne.
Brugs Neolatijns dichter (Brugge 1545 - 1916). Janus Lernutius verbleef rond 1465 te Parijs, te Besançon, Dôle en in Italië. Door keizer Rudolf II omwille van zijn verdienste als dichter in de adelstand verheven. Schreef een prachtig Latijns grafschrift voor zijn vriend Jacobus Raevardus (Jacob Reyvaert) van Lissewege. Zie aldaar. (WP)
10. Sint Jozefplein
Jozef die we kennen uit het Nieuw Testament was de echtgenoot van Maria en de voedstervader van Jezus. Jozef die volgens de bijbel een faber was, wat dus evengoed een timmerman als een architect kon zijn is de patroon van de arbeiders. Vooral dit laatste zal de doorslag gegeven hebben toen men in deze arbeiderswijk de parochie Sint Jozef oprichtte. (WP)
11 .Tijl Uilenspiegelstraat
De Duitser Hermann Bote vertelt dat deze boerenzoon zou geboren zijn in 1300 als Tijl Eulenspiegel in het Land van Brunswijk. Hij stierf volgens de legende 1350 aan de pest in MöIn. Als sagenfiguur is hij bekend in Frankrijk, Vlaanderen en Duitsland. In 1628 duikt hij op in Damme. En dat is volgens ons wel waar. We zijn nu eenmaal chauvinist. Hij zou zowat overal geboren zijn. In 1867 beschreef Charles de Coster (in het gevang) zijn leven in « La légende et les aventures héroiques , joyeuses et glorieuses d’Ulenspiegel et de Lamme Goedzak au pays de Flandres et ailleurs. » De Coster las het werk voor in zijn loges « Les Vrais Amis de I’Union et du Progrès » en « Les Amis Philanthropes ». Te Brugge is een loge naar hem genoemd. Iedereen spande TijI voor zijn kar. In 1944 maakt men van hem een nationaal-socialist en zelfs het Vlaams Marxistisch Tijdschrift zette hem op haar cover. Zie over de Coster in Knokke.
12. Karel Mirystraat
Loopt van de Landjuwelenstraat naar de Jakob van Maerlantstraat
Vlaams musicus (Gent 1829 - 1883), leraar harmonie aan het Kon. Conservatorium te Cent. Zijn opera’s en operettes kenden destijds veel bijval. Hij blijft het best bekend door zijn compositie van De Vlaamse Leeuw. (WP)
13. Jacob van Arteveldestraat
Deze straat loopt van de Krakeleweg naar de Sint Pietersgroenestraat en voorbij de gebouwen van de Union Cotonnière.
Van Artevelde (Cent ca. 1290 - 1345) had meer met wol dan met katoen te maken. Hij was een lakenkoopman die te Cent tot hoofdman werd gekozen. Nadat Edward III de woluitvoer had verboden volgde eerst een neutraliteitspolitiek in het conflict tussen Engeland en Frankrijk. Hij koos tegen de Vlaamse graaf Lodewijk van Nevers in voor een verbond met Engeland. En toch ondermijnden de Gentse wevers en volders zijn gezag. Hij werd voor zijn huis vermoord door Geeraard de Nijs, deken van de wevers. (WP)
14. Jan van Hulststraat
Zijstraat van de Bommelbekestraat.
Brugs dichter (2de helft 14de eeuw - 1ste helft 15de eeuw) Stichtte de rederijkerskamer “Het Genootschap van de Heilige Geest”. Liederen van hem zijn terug te vinden in het Gruythuyse-handschrift dat zich in een kasteel te Koolkerke bevindt. (WP)
15. Jacob van Maerlantstraat
Loopt van de Dudzelesteenweg naar de Koolkerkesteenweg Zie onder Damme.
16. Hippoliet Van Peenestraat
Verbindt de Landjuwelenstraat met de Cornelis Everaertstraat.
Vlaams dichter. Van Peene (Kaprijke 1811 - Cent 1864) is bekend door zijn tekst van De Vlaamse Leeuw. (WP)
17. Jules Van Praetstraat
Brussel bezit een Van Praetbrug en een Van Praetstraat, maar hoeveel Bruggelingen kennen Jules Van Praet, of de naar hem genoemde straat die van de Noorse kaai naar de Koolkerkesteenweg loopt? Van Praet was de rechterhand van Leopold 1 en verbleef dan ook zoveel mogelijk in zijn nabijheid. Hij werd geboren te Brugge in 1806, maar woonde lange tijd in Parijs, hoewel hij hier een huis had in de Hoogstraat.
Te Parijs telde hij Ampère en Stendhal onder zijn vrienden. Hij maakte deel uit van het gezelschap dat Leopold 1 in Londen ging ophalen. Hoogstwaarschijnlijk is hij de figuur naast de grenspaal op een postzegel uit 1957. Toen hij rijdend op zijn ezel langs het Lisseweegse strand wandelde, ontmoette hij een dame die hem vroeg: “Zou het indiscreet zijn u te vragen wie er in de nieuwe regering zal zitten?”, antwoordde hij: “Neen, mevrouw, maar het zou van mij indiscreet zijn op uw vraag te antwoorden.” Hij bleef spijts alles de rondborstige, joviale Bruggeling, slenterde graag rond in de Marollen, waar hij een praatje maakte met de volksmensen. Hij was liberaal en vrijzinnig, bleef met de Engelsman Conway, ook een hoveling, Brugs praten, bezocht vaak de Kapellekerk, werd raadgever van Leopold II en stierf te Brussel in 1887. (0B133)
18. Jan Frans Willemsstraat
Verbindt de Pannebekestraat met de Landjuwelenstraat.
Vlaams Letterkundige (Boechout 1793 Gent 1846). Vader van de Vlaamse beweging. Hij stichtte in 1836 de Maatschappij ter bevordering van de Nederduytsche Tael en Letterkunde. Naar hem werd het Willemsfonds genoemd. (WP)
F. LAPSCHEURE
1 .Kwabettestraat
Loopt van de Hoogstraat naar de Lapscheurestraat.
Men had die straat evengoed de Xantippestraat kunnen noemen, het zou niet zo vrouwonvriendelijk geklonken hebben. Welke Bette of Elisabeth men hier bedoeld heeft? Zeker geen Lapscheurse, die zijn allemaal even mooi, vriendelijk en goedaardig. (oo)
2. Fort Donaas
Deze straat genoemd naar verdwenen Spaans fort Sint Donaas, loopt van Natiënlaan naar de Blauwe Sluis.
De katholieke Spanjolen die vochten tegen de Nederlandse protestanten, om ons te bevrijden natuurlijk (!) gaven hun forten van Knokke tot Antwerpen de namen van heiligen. Donaas was bisschop van Reims omstreeks 309. Zijn lichaam werd later naar Brugge overgebracht. Feestdag 14 oktober. (RDP3O,1 10-152<156)
3. Sint Jobstraat
Deze landweg begint aan het Molentje en loopt tot aan de Sint Pietersdijk.
Ook weer een toponiem dat zijn naam dankt aan een verdwenen Spaanse versterking. Job was helemaal geen heilige in de canonieke betekenis van het woord. Het is de vrome, geduldige man naar wie het boek Job uit het Oude Testament is genoemd. Overdekt met zweren zat hij op zijn mesthoop. En toch werd hij later weer rijk. In Vlaanderen wordt hij gediend tegen zweren en ander onheil. (RDP3O,1 10<191)
4. Sint Pietersdijk
Loopt van de Vredestraat te Damme tot Lapscheurestraat
Deze dijk herinnert aan de Gentse Sint Pietersabdij die hier in de middeleeuwen hun heernissen (schapenweiden) hadden. Petrus, eerst Simon geheten, was een van de eerste apostelen van Jezus. Hij was ook de eerste paus en werd met het hoofd omlaag gekruisigd te Rome.(RDP25, 100)
LEES VERDER: Praatjes bij straatjes: Straten in het Werkgebied van de Heemkring St.-Guthago (Deel 3)
[DOWNLOAD HET OORSPRONKELIJK DOCUMENT]