Zeger van Oostkerke en de Slag van Basweiler 1371

René De Keyser

In 1370 en 1371 wordt driemaal een Zeger van Oostkerke vermeld, zonder dat we weten in welk familieverband hij stond met de andere, omstreeks deze tijd vermelde, leden van de familie "van Oostkerke".

1. Op 27 januari 1370 kreeg de baljuw van Brugge, in de Audiëntie te Gent, de opdracht om van Zeger van Oostkerke de betaling te eisen van het geld dat deze laatste schuldig was aan Obrecht en Walter van Craeyenwerve (1).
2. Op 6 lauwe 1370 waren Zeger van Oostkerke en Claeys van Oostkerke borgen voor Jooris, Jan en Claeys Belle in een uitspraak van de Audiëntie te Gent (2). Een Jean Belle was in 1378 poorter van Sluis en wolhandelaar (3).
3. Op 12 april 1371 verkocht Zeger van Oostkerke een leen dat afhing van de Sint-Pietersabdij van Gent, en dat gelegen was op Oostkerke. Dat leen was 6 gemeten groot, en vijf achterlenen hingen ervan af. Het eerste van die achterlenen, groot 5 gemeten, was in het bezit van Claeys van Oostkerke (4).

Deze drie bewijsplaatsen in verband met Zeger van Oostkerke, verwijzen onbetwistbaar alle drie naar de familie "van Oostkerke" die verbleef te Oostkerke bij Damme.

In die zelfde periode echter is er ook een vermelding van een Zeger van Oostkerke, maar dan in geheel andere omstandigheden en op een geheel andere plaats.

Een Zeger van Oostkerke was namelijk een der bevelhebbers van het Brabants leger in de Slag van Basweiler ten noorden van Aken in 1371. En die Zeger van Oostkerke zou, volgens Max Servais (5), afkomstig geweest zijn van Oisquerq, gelegen in Brabant nabij Tubize.

In verband met de Slag van Basweiler zegt Prof. Van Roosbroeck in zijn "Geschiedenis van Vlaanderen" (deel I blz 91) het volgende: Jan III, hertog van Brabant, liet bij zijn dood in 1355 twee dochters na. De ene, Margareta van Brabant, huwde met Lodewijk van Male, graaf van Vlaanderen. De andere, Johanna van Brabant, huwde met Wenceslas van Luxemburg. Deze laatste volgde Jan III op als hertog van Brabant. In 1371 kwam Wenceslas in oorlog met Willem II van Gullik en Edward I van Gelre. Wenceslas werd in 1371 in de slag van Baesweiler overwonnen en gevangen genomen; maar hij werd in 1372 terug vrijgelaten.

Nu is de vraag of deze Zeger van Oostkerke wel degelijk in verband kan gebracht worden met Oisquerq bij Tubize. M. Ser­vais schijnt in dit verband niet erg betrouwbaar. Zo vermeldt hij onder Lembeke bij Eeklo, Jan de Baenst als heer van Lembeke die overleed in 1518. Welnu deze Jan de Baenst, die stierf in 1518, was Heer van Lembeke bij Monnikerede op Oostkerke, en hij had met Lembeke bij Eeklo niets te zien (3, blz 90). Verder vermeldt Servais onder Boekhoute in Oost-Vlaanderen een Jan van Boekhout die met zijn bastaardzoon ook deelnam aan de Slag van Baesweiler. Er verbleef toen echter een familie Boekhout te Brugge, terwijl deze familie dan in de gemeente Boekhoute niet meer te vinden is.

Daaruit blijkt dat M. Servais daarin niet erg betrouwbaar is. Maar er blijken wel Vlamingen mede gestreden te hebben in Baesweiler in 1371, wat wellicht voortvloeit uit het familieverband van de toenmalige graaf van Vlaanderen met de hertog van Brabant. 

We kunnen ons nu afvragen of Zeger van Oostkerke, die driemaal vermeld wordt in verband met Oostkerke bij Damme, ten gevolge van zijn financiële moeilijkheden en na verkoop van zijn leen van de Sint-Pietersabdij van Gent op Oostkerke bij Damme, niet uitgeweken is naar Brabant en zo in de Slag van Baesweiler is terecht gekomen en misschien wel aldaar gesneuveld... Want na deze gebeurtenissen wordt hij nergens meer vermeld!

***

Daarom vragen wij of er onder onze lezers iemand is die nadere informatie kent over Oisquerq bij Tubize en over de mogelijke herenfamilie aldaar.

Voetnoten

1. N. De Pauw, Bouc vander Audiencie, deel I blz 111, nr 250.
2. De Pelsmaeker, Régistre aux sentences des Echevins d'Ypres, Brussel 1914, blz. 161.
3. R. Degryse, Vlaamse Westvaart en Engelse represailles rond 1378, Hand. Maatschap. Geschied. en Oudheidkunde Gent, deel II 1973.
4. Gilliodts, Inventaire des Archives de la Ville de Bruges, deel II blz 187, charter nr 416.
   R. De Keyser, De Heernis te Oostkerke, in Rond de Poldertorens 14e jg blz 118.
5. M. Servais, Wapenboek van de provinciën en de gemeenten van België, blz 416: Oisquerq. 
   R. De Keyser, Het Kasteel van Lembeke te Oostkerke en zijn bezitters, in Album Dr. Jos Desmet.