1978 - Tijdschrift der heemkring "Cnoc is ier" v.z.w. - nr. 11
Het jaar van het dorp

Cnoc is ier

Het dorp dat Knokke was, strekte zich in het begin der eeuw in feite uit van Driewege tot de kerk.

"De Smedestraat is lang de hoofdstraat gebleven. Remi Van Belleghem was in de smidse, op ’t hoekje van de Nieuwstraat waar nadien Couvreur kwam. Er was toen reeds een café en in de buurt woonden Pier en Quinten Rotsaert. Daar kwam ook de brouwerij van Pieto Cosyn. We gingen er om een kan gist voor het bakken van boeren- en krentenbrood in het ovenkot. De bloem kwam van de molen van Gusten Mengé aan Driewege bij de Ceuveldijk. Mijn vader Machiel Fournier hield met vrouw Romania in de buurt de herberg "In de Tramstatie" open, waar de stoomtram een halte had en waar de boeren 's zaterdags opstapten voor de markt te Brugge. Ze waren er ook voor de pint: Meysman, Maertens, Strooy, Dhoore, Lee Bonte. 't Was vooral op zondag als ze met de sjees naar de mis kwamen. Ze spanden verder uit bij Pieto Cosyn op de koer aan de Dorpstraat, bij de Nachtegaelestraat van nu. Daar was een winkel van witgoed. Vader Machiel was swies, altijd in uniform met de piek".

Zo vertelde het Camille, de zoon van swies Machiel Fournier, en kan men uitgebreid lezen in "Hoe het groeide en bloeide te Knokke", het tweede deel der Dagklapper van André D'hont. Het dorp van weleer moet men in de vele histories over het oude Knokke terugvinden. "Van polderdorp tot badplaats", door Danny Lannoy, geeft meer bepaald een kijk in de 19e eeuw te Knokke. Het is geen toeval dat we de geschiedschrijvers van Knokke in het bestuur van "Cnoc is ier" terugvinden. Met meer schrijvers mee in ons tijdschrift, is het maar normaal dat de heemkring vooraan komt in dit "Jaar van het Dorp".

"Het jaar van het dorp" gaat door binnen een nationaal aktieprogramma. Wat heeft "Cnoc is ier" daarbij voorzien?

Van 18 tot 21 mei gaat in de grote zaal van ons lokaal in het Boudewijncentrum, Lippenslaan, 25, een grote tentoonstelling door "Oud Knocke in beeld". Hierop zal niet alleen in beeld het dorp van weleer kunnen doorlopen worden, maar zullen ook de vele voor­werpen te zien zijn die de heemkring, met vlaggen en dokumenten, kan uitstallen.

In de verschillende scholen wordt een tekenwedstrijd uitgeschre­ven. Daarbij wordt een herinnering gevraagd aan het oude Knokke, getekend, geschilderd of met plakwerk. Reeds werd de medewerking toegezegd door de Knokse scholen, die het reglement ontvingen.

De bekroonde werken zullen op de tentoonstelling te zien zijn.

De winnaars en winnaressen zullen of een boekwerk van André D'hont of van Danny Lannoy ontvangen, met talrijke brochures van "Cnoc is ier" voor geklasseerden.

Tijdens de zomermaanden zullen bijzondere projektieavonden ge­houden worden in het Boudewijncentrum, waar ook de verblijfgasten het oude Knocke zullen terugzien. Op woensdag 21 juni houdt Jimmy De Bruecker een voorstelling; op donderdag 6 juli en maandag 21 augustus is het Danny Lannoy die diapositieven het Dorp voorop­zet; op dinsdag 12 september ten slotte toont André D'hont zijn verzameling op het scherm. Het zijn data om te onthouden.

Voor alle organisaties binnen het "Jaar van het Dorp" zal het Boudewijncentrum steeds openstaan voor alle belangstellenden, toegang kosteloos.

Als inzet wenst de heemkring bij de toren der St.-Margarethakerk een gedenkplaat te onthullen. Hier was de ziel van het dorp: gedoopt worden, ter smisse gaan, trouwen, oud worden, begraven worden...

Van de St.-Margarethakerk blijft nog enkel het oude torentje over, dat dagtekent van 1642 en 20,26 m. hoog is. De zonnewijzer is van 1648. Onder de toren was steeds de ingang tot de kerk, tot in 1958, toen het eigenlijke gebouw gesloopt werd. De geklasseer­de toren moest reeds in 1974 gerestaureerd worden, maar de voor­ziene werken blijven uitblijven.

Langs de dorpskerk liep de Kerkstraat, vóór de 2e oorlog volledig van de kaart geveegd. Het was de "weg naar de duinen", ontstaan met het bouwen van de dorpskerk, toen er in de 16e eeuw slechts sprake was van de parochie van Sinte-Katelijne. Ten noorden kwam de Duineslag; met de 19e eeuw kwam meer uitbreiding (zie de kaart bij de illustraties), naar de 20e eeuw toe. De Garre van Konoe leid­de tot het dorp bij de herberg van Liete; zoals men in de Peper­straat bij Wanne de Spander was, of in de "Schare" bij Weyts. De Zeestraat leidde eerst kronkelend naar zee doorheen de duinen, om de Lippenslaan te worden, rechtdoor.

Dit dorp dat Knocke was, vergeten we niet.

Lees er meer over, in:

– "Hoe het groeide en bloeide te Knokke", deel 2 der "Dagklapper 2 Knokke" door André D'hont. Voor onze leden 630 fr., te storten op post­rek. 473-2026771-14 van A. Ghekiere, Knokke, met vermelding op de strook "Dagklapper 2".

– "Van Polderdorp tot Badplaats" door Danny Lannoy, 750 fr., te bekomen bij de schrijver, Verweeplein 1 Knokke.