Herrie om het bouwen van een nieuw station te Knokke

Broeder Filip

Bij het begin van 1907 staat Knokke in rep en roer. Er komt een station te Knokke. Dit is op zichzelf geen reden om herrie te schoppen en het dorp op stelten te zetten. Maar de regering wilde dat station hebben op gelijke afstand van de zee en de kerk. En dat was wel een reden om te Knokke een comitee voor protest op te richten; een comitee met als voorzitter Louis Deklerck en als sekretaris Jules Vanhoutte, gemeenteraadslid.

Een grote protestmeeting wordt ingericht en de voorzitter en de sekretaris van het Komiteit zetten hun beste beentje voor om hieraan zoveel mogelijk ruchtbaarheid te geven. Zelfs de pers wordt hierop uitgenodigd:

Aan den Heer Uitgever van de “Patrie” te Brugge.

Heer Uitgever,

Eene zaak van ‘t hoogste belang, wordt alhier op ‘t tapijt gebracht namentlijk: het plaatsen der nieuwe statie; waarvan ‘t ontwerp der Regeering eerder den ondergang dan de vooruitgang van Knocke moet bewerken. Wij bidden U, ons pogen te steunen, en door de ruchtbaarheid van uw geëerd blad mede te helpen om onze zaak te doen gelukken. Gelief dus uwen reporter te zenden, naar de Groote Protestmeeting die zal gehouden worden:  Zondag aanstaande  om  4 ure ‘s namiddags in de groote zaal van ‘t Gasthof  “De Cygne”.
Hopende dat Gij onze vraag zult gelieven in te willigen bieden wij U; met onzen dank op voorhand; onze gevoelens van hoogachting.

Namens het Bestuur:
De Secretaris J. Van Houtte (w.g,)
De Voorzitter L. Deklerk (w.g.)
Knocke, den 21 Februari 1907

Hoe die meeting verlopen is, heb ik niet kunnen achterhalen. Maar men heeft in elk geval een blad laten drukken van 35 hij 44 cm, waarop voor- en nadelen van het voorstel van de regering en van dit van het gemeente-bestuur van Knokke geblokletterd staan; alsmede een kaart met beide projecten.

ALGEMEEN OVERZICHT

Oplossing der vraag:  WAAR MOET DE STATIE VAN KNOCKE KOMEN?
Onderzoek der Voorstellen voor het plaatsen der statiegebouwen te Knocke,

A.   Gouvernementsvoorstel:  Statie op gelijken afstand tusschen Zee en Kerk

Welke zijn de  NADEELEN en  VOORDEELEN.

I. /   Nadeelen voor den Staat.

1. Onkosten Grooter.

a) IJzeren baan een halve kilometer langer;
b) Nivelering of effeningswerken, voor kort afwisselende hoogten en laagten, dwars door nooit betreden zandgrond zonder vasten steun;
c) Schuinen, dus breeden “passage à niveau” of overgangsweg; gevaarlijk binst 't drukke seizoen, hinderlijk voor het verkeer.
d) Langen Viaduc met gemetselde brug voor de tram: eenige honderd duizende franken;
e) Kostelijk expropriatie voor toegangswegen, 400 meters ver in de duinen.

2. Onmogelijkheid van den trein verder, bijvoorbeeld naar het oosten toe te verlengen.

3. Slechter uitbating.

a) Spoorwegstatie een kwartuurs van het Dorp ver in de Duinen terwijl er is een tramstatie in het Dorp zelve, leidende naar Brugge-middenstad en naar Heyst. - Dus gedurende de Winter noch koopwaren noch reizigers; -
b) Onmogelijkheid om zonder dubbele onkosten de statie te verbinden met Dijk en Dorp door peerdentram: dubbele onkosten, dus geen peerdentram.

4. Binnen korte jaren moeten verleggen, gelijk driemaal reeds te Blankenberghe en nu te Heyst.

II. /  Nadeelen voor Knocke.

1. Het schilderachtige welke de vreemdelingen aantrekt verloren.

a) Door den afschuwelijken langen zwarten end viaduc die stomp den gezichteinder afsnijdt;
b) Door de prachtige duinen te schenden met banale gebouwen in officieelen stijl, kroegen en andere geestigheden;
c) Door zwarten stinkenden rook te brengen waar nu zweven de lichte waasgeweefsels van een zoelen morgendamp.

Dit alles zonder nood vermits elders plaats genoeg en teveel. Dus vreemdelingen hieruit gebannen.

2. Slecht voor de ontwikkeling van Knocke langs dien kant. Want:

Vreemdelingen vluchten dat gewoelte, dus geen villas,(vermits elders grond genoeg)  dus ook geene neringdoeners.

I.  /  Voordeelen voor den Staat

Grond (5000 fr weerd) gratis mits een HALF MILLIOEN meer te betalen voor de uitvoering  ...

II.  /  Voor Knocke !! ? ...

B.  Voorstel van het Gemeentebestuur van Knocke, Statie beneden de Kerk, Zuidkant van den Steenweg Knocke-Heyst.
(algemeen aangenomen in de meeting van 24 Februari 1.1.) :

VOORDEELEN en NADEELEN,

I. /  Voordeelen voor den Staat

a) Negatieve voordelen: IJzeren baan 500 meters korter; Geene Viaduc; geene “passage à niveau”; geene vreemdelingen verjaagd; later niet moeten herdoen,
b) Allerbeste uitbating  - Positieve voordeelen: Statie aan meest iedereens deur (vreemdelingen uitgezonderd voor wie het onverschillig is) en nogtans uit den weg; toegangswegen open langs alle kanten en aan voordeeligen prijs; eenige meters enkel verlenging van de peerdentramlijn, en de statie is verbonden met den Dijk; eindelijk weg open voor uitbreiding der lijn naar het Oosten (Antwerpen en Duitschland).

II. /  Voordeelen voor Knocke.

Knocke badstad ongeschonden; Rust voor de vreemdelingen; Schilderachtige behouden.

I. /  Nadeelen voor den Staat.

Geene,

II. /  Nadeelen voor Knocke.

Geene, noch voor dorpelingen noch voor vreemdelingen.

BESLUIT:  Wij vragen dus eene statie TE  Knocke, VOOR  Knocke.  - Het Komiteit der Meeting.

De Regering zocht natuurlijk een tussenoplossing. Wie heeft er nog het gebrekkige stationneke weten staan “achter Mergaerts” met de stofferige assebaan als toegangslaan, waardig van een badstad? Dan moest men het station toch verplaatsen “zoals in Blankenberge en in Heist” en werd uiteindelijk toch de plaats gekozen door het “Komiteit der Meeting” en door de Gemeenteraad voorgesteld. (uit het kerkarchief Knokke)