Een Knokse figuur verdwenen: Kruutje is niet meer (Reder Stockx)

Persartikel : 21 april 1952

Met leedwezen dienen we deze week melding te maken van het tragische overlijden van reder Ludovicus Stockx, wonende te Knokke, Amerikapad 8 en geboren in het jaar 1894 op 5 mei.

Tengevolge van een misstap is Louis Stockx in het water terechtgekomen, toen hij aan boord van zijn vaartuig z.482 wilde gaan. Hij kon echter tijdig gered worden doch tengevolge van de ontroering was Stockx geschokt dat hij overleed.

Met ontroering vernam Zeebrugge en Knokke het overlijden van Louis, die algemeen gekend was onder de typische benaming "Kruutje".

Aan het leven van "Kruutje" zou men een gans boekdeel kunnen wijden. We vertellen enkele grepen uit het leven van deze alomgekende volksfiguur.

Zulke vader, zulke zoon

Familie stockx was wekelijks Vlaamse familie . Vader Stockx stond destijds op strand met paarden tijdens het volle zomerseizoen. Tijdens winter ging hij paling vangen in vaarten en legde haken op het strand. En "Kruutje" stond steeds naast zijn vader, leerde en zou later de later lessen van zijn vader indachtig zijn.

Ingeval van storm liepen vader en zoon het strand af op zoek naar aangespoelde voorwerpen.

Vader Stockx had destijds een vaartuig samen met andere persoon "Petrus en Paulus".

Tengevolge van een ruzie werd "Petrusen Paulus" middendoor gezaagd: ene kreeg Petrus en de ander Paulus. Elk de helft van het vaartuig deed vervolgens dienst als aardappelbergplaats.

"Kruutje" groeide dus werkelijk op het strand op en als kleine jongen stak hij reeds "trog" naar zee waarmede hij bij  laag water in de "killen" vaarde.

Op 16 jarige leeftijd maakt "Kruutje" reeds zelf een platte boot . Toe hij 19 jaar oud was, kocht zijn vader voor hem een Oostendse open boot om strandvisserij te bedrijven.

Een bewogen leven

In 1914 trok "Kruutje" op als vrijwilliger. Hij sond bekend om zijn doodsverachting hetgeen niet belette dat hij tijdens de bombardementen paling ving ... Hij was een beruchte strijder, weigerde ooit een gasmasker op de zetten.

"Kruutje" was de eerste Knokkenaar die terug kwam naar huis kwam na de oorlog ... op paard van een Duitse officier die hij aan een boom had vastgebonden ...

Ten einde na de oorlog een ander vaartuig te kunnen kopen, ging "Kruutje" in het 'schutnest' (een voormalig Duits kamp te Knokke) kanonnen afbranden om als oud ijzer te verkopen. 

Naderhand kocht hij een open vaartuig (8 p.k.) met Jozef Monteville met wie hij jarenlang een onafscheidelijk koppel vormde. Tijdens de zomer ondernamen ze veel plezierreizen met de toeristen en 's winters trok hij op garnaal- en sprotvangst. Ook stond hij in voor regelmatig vervoer van mosselzaad van de Belgische kust naar Nederland.

Toen de tweede wereldoorlog uitbrak vluchtte hij samen met Monteville, zijn zoon en andere personen naar Frankrijk.

Hij bood zich vaartuig aan om naar Engeland te evacueren maar zijn schip werd afgekeurd ...

Alsdan poogde hij terug naar België te komen met zijn vaartuig doch moest hij het na veel wederwaardigheden in Frankrijk achterlaten: gemiltrailleerd, gebombardeerd en deels verbrand.

Tijdens oorlog trok "Kruutje" weer op sprot- en haringvangst tot hij ten slotte zijn levensdroom bereikte: in 1943 en 1944 kon hij op een groter vaartuig varen. Na 1944 kocht hij nogmaals een vaartuig; en sindsdien was hij regelmatig in Zeebrugge.

REDER STOCKX TRAGISCH OVERLEDEN

"Kru", de oude zeevisser, die we nu zullen missen. Hij was een rasechte Zoutenaar, een visser, die leefde voor de zee en zijn boot, een vuurkruiser en gedecoreerde van de oorlog, en een geliefde figuur in het Amerikapad."

De laatste Knokse reder, van de Zeebrugse vissersvloot, de heer Louis Stockx, wonende in 't Amerikapad Het Zoute, is maandagmorgen jl. op een tragische en schielijke wijze overleden. Rond 4 uur in de morgen, kwam hij zoals naar gewoonte ter vissershaven van Zeebrugge aan, om met zijn schip de "Z. 482" zee te kiezen in de hoop een goede vangst te zullen hebben. Aan de Handelskaai, waar zijn vaartuig gemeerd lag, sloeg hij nog een praatje met de ondertussen aangekomen andere leden van de bemanning. Niets liet vermoeden dat binnen een kwartier tijds de populaire -reder stuurman, onder de vissersbevolking beter bekend als a "Krugtjes" zou overleden zijn.

Toen hij zich wilde aan boord begeven, moet een misstap de oorzaak geweest zijn,' dat Stockx het evenwicht verloor en in het water terecht kwam. Maar in een zelfbewust ogenblik kon hij zich nog aan een kabel vastklampen, zodat', althans alle verdrinkingsgevaar geweken was. Onmiddellijk deed de bemanning het nodige om hun stuurman uit zijn netelige positie te redden, waarin zij ten volle slaagden. Het moet zijn dat de drenkeling zich toch niet al te lekker gevoelde, want hij vroeg om doktershulp. De dichtbij wonende Dr. Arts werd opgebeld en was aanstonds ter plaatse, en terwijl aan de ongelukkige de eerste zorgen werden toegediend, gaf hij de geest, hetzij een tiental minuten na de val.

Het lijk werd naar het dodenhuisje overgebracht.

Spoedig deed deze droeve mare de ronde en niet alleen in de Zeebrugse vissersmiddens heerste er grote verslagenheid, maar ook te Knokke was men ten zeerste onder de indruk, alwaar a "Krugtje" een zeer sympathiek figuur was en een van de laatste volkstypen van het oude Zoute, die trouw gebleven was aan de zee en zich van het mondaine gedoe der badplaats niets aantrok.

Ludovicus Stockx, echtgenoot van Elodie Waeghe, werd geboren te Knokke op 31 Mei 1894 en was eigenaar van de vissersvaartuigen Z. 482 en de Z. 460.

Nelly Stockx, dochter van Kru , woont steeds in't Zoekte, maar nu het Amerikapad

Louis Stockx sire bij Oscar voor de Stokkeschutters

Valentine Stockx, zuster van Louis, was gehuwd met Warren,
de Engelse golfprofessor van de eerste links in 't Zoute

Louis Stockx en zoon Robert met een bijzondere vangst der jaren '30:
een aarden kruiken een been (van een mammoet?)