De kapel van Pieter Bonte of O.L.Vrouw Gravejansdijk

Foto: D. Lannoy

E.H. J. Van den Heuvel

De Onze-Lieve-Vrouwkapel langs de Gravejansdijk te Knokke werd vroeger “de kapel van Pieter Bonte” (1) genoemd. Die kapel werd gebouwd in de jaren negentig van de vorige eeuw, op de grond van en door de eigenares van de hofstede, waarvan de toegangsbalie of “hekken” vlak bij de kapel is geplaatst. Die eigenares was juffrouw Marie Breydel. Zij woonde te Brugge en was de dochter van de heer Charles Breydel.

Juffrouw Breydel bezat nog een tweede hofstede gelegen op de Braambeierhoek te Oostkerke bij Brugge, en een derde hofstede gelegen te Mannekensvere bij Nieuwpoort, nu bewoond door Gerard Loeys.

Bij de ingang van elke hoeve werd een kapel gebouwd, en de hoeve te Mannekensvere draagt zelfs de naam “Kapelhoeve”.

De kapel te Knokke werd naar Pieter Bonte genoemd, de land­bouwer die toen de hoeve van juffrouw Breydel bewoonde. Hij onderhield de kapel en had er het toezicht over.

Pieter Bonte was de opvolger van zijn vader Constant Bonte: hij was kinderloos en woonde op die hoeve tot het najaar 1921. Constant Bonte zelf was burgemeester te Oostkerke en woonde op de hoeve van Breydel. Juffrouw Breydel wilde hem naar Knokke doen verhuizen, want zij had een andere pachter voor Oostkerke in het zicht, maar Constant wilde niet.

Te Knokke kwamen zijn drie kinderen boeren: Leopold, Pieter en Mathilde, moeder van Adhémar Loeys. Toen Leopold Bonte met Barbara D'hont huwde en Mathilde met Jacobus Loeys huwde, bleef Pieter Bonte alleen als jonkheid op het hof. Dan kwamen zijn ouders Constant Bonte en echtgenote bijwonen. Zelf huwde hij met Eugenie Depla.

Dit alles schreef ere-burgemeester van Westkapelle Firmin Bonte neer. Hij is de zoon van Leopold Bonte, en huwde Augusta Van Middelem. Van 1965 tot 1971 was hij de laatste burgemeester van Westkapelle en schoonvader van Jan Van de Pitte, gemeente­raadslid van Knokke-Heist en landbouwer op het Hazegras.

Marie Breydel liet die kapel bouwen als belofte toen zij op zekere dag haar been brak en ook beloofde achttien maal naar Lourdes te reizen, indien zij niet kreupel bleef.

Ook wordt verhaald dat rond 1900 Eugenie Mattheeuws als kind haar been brak en iedere dag op krukken naar de kapel van Bonte op bedevaart trok om haar genezing af te smeken door voorspraak van Maria en ... die ook verkreeg. Eugenie woonde bij het kapel­letje, waar nu Camiel Beirnaert woont.

In 1893 was het kapelletje opgebouwd en in 1908 organiseerde pastoor Ronse voor het eerst een bedevaart met gans de parochie. Nu nog trekt een bedevaart ieder jaar op de le zondag van mei, de Mariamaand, en in oktober, de rozenkransmaand, naar het kapelletje.

Het H. Sakramentsaltaar aan de achterzijde van de kapel.

Voor vele noden en ziekten wordt O.-L.-Vrouw er aanroepen, en veel moeders in verwachting komen er bidden. (2)

Spijt het soms gure weer en de hevige wind zijn er ieder jaar heel wat bedevaarders aanwezig, die er de rozenkrans bidden, naar het sermoen van een pater dominikaan van het Zoutekerkje luisteren, er een “Liefde gaf u duizend namen” of “O Maria die daar staat” zingen en een reliek van O.-L.-Vrouw vereren. De grote hofstede was het eigendom van de heer Clousse, daar­na van juffrouw Marie Breydel uit Brugge, dan van Etienne de Bethune uit Aalst, die haar in 1983 aan Jan Versyck verkocht. Eerst werd zij uitgebaat door Mengé, dan door Pieter Bonte, daarna door Theofiel De Baets gehuwd met Augusta de Coussemaecker, daarna door Michel Versyck, gehuwd met Marie De Baets, nu door Jan Versyck gehuwd met Pia Seynaeve.

De kapel werd mooi geschilderd was vroeger zelfs in steentjes getrokken.

De windzeilen bij de kapel.

Overstroming rond de kapel tijdens de 2e wereldoorlog.

Pastoor Bonte bedevaarde iedere vrijdag van de Kalfschool naar het kapelletje al biddend in zijn brevier; zo ook onderpastoor Pieters. Ook werd bij de bedevaart het H. Sakrament aan de achterkant van de kapel uitgesteld (zie foto), – wat nog gebeurde ten tijde van E.H. Pieters – , en spande men de plaats af met zeilen (zie foto) tegen de hevige wind die daar op die hoge plaats op de dijk soms woedt.

Gedurende de oorlog lagen de weiden onder water tot tegen de kapel (zie foto) en was er een bruggetje.

Nu wordt de kapel prachtig onderhouden door de familie Versyck-De Baets; de muren zijn prachtig wit geschilderd. De vrouw van het hof zorgde voor het inwendige van de kapel, en dat wordt nu nog op een voortreffelijke wijze door Marie De Baets behartigd: beelden, kaarsen, bloemen, paternosters en prenten, scapulieren, medaljes en boekjes, mooie teksten (-soms wel niet alle even ortodox-) zijn een uiting van haar grote zorg voor de kapel.

Voetnoten:

(1) Stamboom: Constant Bonte (burgemeester van Oostkerke):

3 kinderen:

• Leopold Bonte x D'hont Barbara: zoon Firmin Bonte (burgemeester van Westkapelle van 1965 tot 1971), gehuwd met Augusta Van Middelem
• Pieter Bonte x Eugenie Depla
• Mathilde Bonte x Jacobus Loeys: 13 kinderen

(2) A. D'hont, Dagklapper uit Knokke. Tielt, 1970, blz. 132.

************

Enig aanbod - Beperkte oplage - Speciale prijs 220 Fr. - Uitgave van den Middenstandsbond - Knocke

Jaarboek – Annuaire 1923

Plan en wegwijzer, geschiedenis, inlichtingen en wetenswaardigheden.
Plan et guide, histoire, renseignements utiles et intéressants.

Boekhandel Alfa, Walter Eggermont, Zeedijk 502-503, Knokke-Albertstrand - Tel. 050 60 39 31