Villa "Eugène" en haar bewoners

Albert Waeghe

Op de hoek van de vroegere "Jodenstraat", later De Judestraat, en het Gemeenteplein, werd omstreeks het jaar 1909 de villa "Eugène" gebouwd. Dit pand was eigendom van de familie Georges Declerck-Van Dromme. De benaming "Eugène" was naar d.e vader van de heer Georges Declerck. Reeds vòòr de eerste wereldoorlog vertoefde deze familie regelmatig in de villa, terwijl hun wettelijke woonplaats te Brugge was ter Sinte-Clarastraat nr 39. De familie reisde toen van Brugge naar Knokke met paard en statiekoets, met een paardeknecht in livrei op de bok.

Op 17.05.1920 werd de groothandelaar in kolen en granen, Declerck Georges samen met zijn echtgenote Van Dromme Aline, definitief ingeschreven te Knokke met als adres De Judestraat nr 2, villa "Eugène". Later werd deze eigendom gesitueerd op het Gemeenteplein nr 11 (Op hun naamkaartje stond Place Communal n° onze - de familie Declerck sprak doorgaans frans).

Declerck Georges werd geboren te Kortrijk op 22.06.1852, trad op 01.08.1882 in het huwelijk met Van Dromme Aline, geboren te Brugge op 07.06.1859, dochter van een groothandelaar uit Brugge.

Zoals hoger gezegd had het echtpaar reeds vroeg Knokke a/z uitgekozen als hun geliefde verblijfplaats aan de Noordzee. Het Gemeenteplein (de groentenmarkt) was toen nog de stelplaats van de stoomtram, eindstation voor reizigers, maar tevens ook loskaai voor de vele goederen welke met de stoomtram aangebracht werden; het was het centrum van de gemeente, waar zowel hotels als herbergen gevestigd waren.

Tijdens de eerste wereldoorlog 1914/18 werd de villa "Eugène" bezet door de Duitse Wehrmacht (de Landmarine). Wannes Deygers had toen het toezicht over het pand. Na de eerste wereldoorlog ontbraken ramen en deuren en alles werd toegenageld.

De villa werd hersteld en vanaf 1920 regelmatig bewoond. Zoals het de hogere burgerij toen paste, had de familie Declerck ook een huisbewaarder, welke in de villa inwoonde, namelijk politieagent Jan Deygers en zijn echtgenote Hamers Marie, die vanaf 1920 tot 1937 aldaar woonachtig waren.

De familie Declerck-Van Dromme was zeer begoederd; de gronden tussen De Judestraat en de latere Declerckstraat waren hun eigendom, alsook deze aan de zuidzijde van de Declerckstraat, waar in 1927 de St.-Helenabegraafplaats en de St.-Jorisstraat kwamen. Het was dan ook naar deze familie dat de straat, waarvan de grond geschonken werd aan de gemeente, Declerckstraat genoemd werd, dit werd vastgelegd bij notariële akte.

Achteraf werd de naam van deze straat veranderd in Polderweg om na de fusie van Knokke-Heist naar de gewezen burgemeester van Knokke, Deklerckstraat genoemd te worden. Bij aanleg van de St.-Jorisstraat (toen Rue St Georges), was de eerste opzet deze straat Alinestraat te noemen naar de echtgenote Declerck, tevens gezien ook de grond van de straat door hen aan de gemeente geschonken werd, doch dit werd door deze dame geweigerd, waarop de naam St.-Jorisstraat gekozen werd, naar de patroonheilige van de heer Georges Declerck.

Georges Declerck was zoals gezegd groothandelaar in kolen en granen; zijn handel was te Brugge gevestigd. Hij behoorde niet tot de gelijknamige familie van de blikslagerij uit Brugge, met wie hij zelfs niet verwant was.

Georges Declerck overleed te Knokke in 1931. Tijdens zijn begrafenismis werd de laatste "brooddeling aan de armen" gedaan te Knokke. Het was vroeger namelijk het gebruik dat bij het afsterven van een rijke boer of handelaar er brooddeling voor de armen was. Aan de kommuniebank werden dan manden met broden geplaatst en de behoeftigen konden dan elk op hun beurt, rood van schaamte, een brood gaan in ontvangst nemen, met de belofte veel te bidden voor de overleden weldoener.

Mevrouw Declerck-Van Dromme Aline overleed te Brugge tijdens de tweede wereldoorlog. Dit echtpaar dat kinderloos bleef, liet hun bezit na aan de familie Van Dromme uit Namen. Het echtpaar Georges Declerck-Van Dromme ligt begraven op het St.- Helenakerkhof te Knokke.

De villa "Eugène" werd in 1942 aan de familie Maenhout verkocht, welke achteraf het pand sloopte en na de oorlog er andere woningen op bouwde. De tuin van de villa had de vorm van een driehoek; op de punt van deze driehoek staat thans het café "du Marché".

*****************

't Volgend nummer van "Cnoc is ier" verschijnt in de maand november 1979. Eenieder die bijdragen over heemkunde heeft, en deze wil laten verschijnen, moet ze uiterlijk eind augustus aan dhr A. Sandelé, sekretaris, Dumortierlaan, 99 te Knokke bezorgen.

Dit geldt eveneens voor publicitaire aankondigingen. Met beleefde dank bij voorbaat voor uw medewerking!