HomeTentoonstellingenTentoonstellingen 2010Tram – 1887 – Breskens-Maldeghem en 1924 – Sluis-Breskens


Grenzeloze sporen

Al in 1880 trachtte de Belgische ‘Société des Chemins de Fer Economiques’ concessies te krijgen om in West Zeeuwsch-Vlaanderen een net van tramwegen aan te leggen. Het plan kreeg steun van de burgemeester van Breskens, Groede en Nieuwvliet, J.G. Gerritsen. Het werd Gerritsen echter al snel duidelijk dat de Belgische maatschappij niet alleen de belangen van de streek behartigde. Daarom nam hij in 1882 zelf het initiatief om concessies aan te vragen voor Nederland en België voor de aanleg van een stoomtramlijn van Breskens naar Maldeghem, met een zijtak naar Sluis.

Eenmaal de concessies verkregen droeg hij deze begin 1886 over aan de meteen nog op te richten ‘Stoomtram-Maatschappij Breskens-Maldeghem’ (SBM). De plechtige opening van de lijnen Breskens-Schoondijke-Oostburg-Draaibrug-Eede-(grens)-Maldeghem en Draaibrug-Sluis (Gracht) had plaats op 7 mei 1887. De opening Sluis (Gracht)-Sluis (Haven) volgde op 5 oktober 1887. Op 1 mei 1890 trad een overeenkomst in werking met de Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen NMVB inzake de exploitatie van de lijn Sluis-Belgische grens.

De lijn Oostburg-Cadzand werd op 23 september 1912 in gebruik genomen en het baanvak Breskens-Cadzand op 22 april 1925. Daarna volgde Cadzand-Sluis op 2 april 1926 en Cadzand(dorp)-Cadzand(haven) in 1927. In de loop van het jaar 1932 werden er vrachtauto's en autobussen aangeschaft en werden van J. Manneke te Breskens de autobusconcessies Breskens-Knokke en Breskens-Brugge overgenomen. De exploitatie van de busdiensten begon in 1933.

In de meidagen van 1940 werden alle bussen gevorderd. Deze zijn in België en Frankrijk verloren gegaan. Op 12 februari 1945 werd de tramdienst gedeeltelijk hervat. Vanaf 1 augustus 1948 werd het personenvervoer per tram stopgezet. Het vervoer geschiedde vanaf 1949 alleen met autobussen. In mei 1952 kwam de verbouwing van de remise te Draaibrug (Gemeente Aardenburg) tot garage/werkplaats en kantoor gereed, waarna het kantoor van Breskens naar Draaibrug werd verplaatst.

Een dagje Walcheren

De ‘Hollandse’ tram – die vanuit Knokke aansluiting gaf op het tramnet in Zeeuws-Vlaandere kende van in het begin een groot succes en kreeg een drukke bezetting. Ook de ‘Hollandse Kaatjes’ namen af en toe een ticket richting België en werden langs de kust van Knokke tot Oostende opgemerkt, uitgedost in hun prachtige lokale klederdracht. Een rit naar het eiland Walcheren, specifiek naar de donderdagse marktdag in Middelburg, was bijzonder populair bij de Knokkenaren en de toeristen. Iedere week werd op donderdag tijdens de zomermaanden een speciaal gecombineerde excursie ‘tram-boot-trein’ ingericht. De tram vanuit Oostende, vertrok in Knokke-Dorp om 8u20, reed tot in Sluis waar werd overgestapt op de stoomtram naar Breskens. Daar was er direct aansluiting op de boot naar Vlissingen en na de overzet werd de trein genomen naar Middelburg waar men aankwam om 11u14. Dus in krap 3 uur tijd werd de afstand, met behulp van 3 verschillende vervoermiddelen, overbrugd. Een waar succes! Weliswaar een hele onderneming, maar men was er vlugger dan met enig ander vervoermiddel van die tijd. De prijs voor de volledige reis, heen en terug, vanuit Knokke in 1921, was 18,90 Belgische frank in 1ste klas en 14,00 Belgische frank in 2de klas.

Fusie met Zeeuwsch-Vlaamsche Tramweg Maatschappij (ZVTM)

Plannen om tot een fusie te komen met de ZVTM waren er al in 1928. Verschillende saneringsplannen zijn er in de loop der jaren gemaakt, maar tot een fusie is het echter nooit gekomen. Eind jaren zestig werd het steeds moeilijker om als zelfstandig vervoerbedrijf te blijven bestaan. De overheid moest steeds meer geld beschikbaar stellen ter ondersteuning van de exploitatie. Daarom werd gezocht naar wegen om het aantal streekvervoerbedrijven te verminderen, en daarmee de totale exploitatiekosten. In het begin van de jaren zeventig was 42% van de aandelen in handen van de NV Nederlandse Spoorwegen. In 1974 werden de aandelen van de Stoomtrammaatschappij Breskens-Maldegem, voorzover deze nog in handen waren van particulieren, overgenomen door de ZVTM.

vervoer-1500.jpgvervoer-1507.jpgvervoer-1509.jpgvervoer-1511.jpgvervoer-1512.jpgvervoer-1513.jpgaffiche-inhuldiging-stoomtram-1887.jpgvervoer-1514.jpgvervoer-0941.jpgvervoer-0942.jpgvervoer-0910.jpgvervoer-0908.jpgvervoer-0909.jpgvervoer-0847.jpgvervoer-0848.jpgvervoer-0849.jpgvervoer-0845.jpgvervoer-0846.jpgvervoer-0559.jpgvervoer-0559.jpgvervoer-0560.jpgvervoer-0561.jpgvervoer-0562.jpgvervoer-0563.jpgvervoer-0564.jpgvervoer-0565.jpgvervoer-0566.jpgvervoer-0567.jpgvervoer-0576.jpgvervoer-0577.jpgvervoer-0579.jpgvervoer-0584.jpgvervoer-0585.jpgvervoer-0586.jpgvervoer-0587.jpgvervoer-0590.jpgvervoer-0592.jpgvervoer-0591.jpgvervoer-0593.jpgvervoer-0594.jpgvervoer-0609.jpgvervoer-0610.jpgvervoer-0611.jpgvervoer-0613.jpgvervoer-1479.jpgvervoer-1482.jpgvervoer-1481.jpgvervoer-1486.jpgvervoer-1491.jpgvervoer-1492.jpgvervoer-1493.jpgvervoer-1494.jpgvervoer-1495.jpgvervoer-1496.jpgvervoer-1497.jpgvervoer-1498.jpgvervoer-1502.jpgvervoer-1520.jpgvervoer-1535.jpgvervoer-1521.jpgvervoer-1522.jpgvervoer-1533.jpgvervoer-1534.jpg