Henri Permeke
olie op doek (49,5 x 68,5 cm)
Patrimonium Knokke-Heist
Permeke was vooral werkzaam aan de Westkust maar belandde soms in Heist waar hij in 1891 een sfeerbeeld schilderde. Het schilderachtige van de duinen, het strand en de zee trok vele kunstenaars aan. Deze natuurgetrouwe observatie is een mooi voorbeeld van “pleinairisme”.
Het vissersdorp had reeds lang voor Knokke een stenen zeedijk en kende drukke seizoenmaanden. Op de dijk waren er al heel wat hotels en pensions gebouwd. Totdat de haven van Zeebrugge werd aangelegd in 1904, werden de Heistse sloepen op het strand getrokken bij de hoge duinen (ter hoogte van het huidige Dir. Gen. Willemspark). Bij de boten konden de toeristen zich te goed doen aan garnalen, een toemaatje voor de visser. Permeke borstelde met veel precisie en zin voor detail de typische 19de eeuwse “schute”.
De twee donkere boten op de voorgrond komen prachtig uit op het goudgele zand van het strand en de duinen. De masten steken haarscherp af tegen de blauwe witte wolkenhemel. De vissers met hun fel geverfde rood en blauwe “schabbe” zorgen voor de kleurige toets op het strand. Naast de twee sloepen op de voorgrond ligt iets verder een derde waar de “zwaarden” aan de romp duidelijk zichtbaar zijn. Deze ovale schilden van zware planken waren noodzakelijk om het afdrijven en omslaan van de boot te vermijden. Duidelijk zichtbaar is de “rampe” van de zeedijk, nodig om ondermeer de reddingsboot op het strand te trekken. Het torengebouw op de dijk is het Casino-Kursaal. De gebouwen om de dijk zijn zo natuurgetrouw weergegeven dat men bijna van een fotografische achtergrond mag spreken.
Het doek is van onschatbare waarde en toont een aspect van de Heistse vissersgemeenschap op het einde van de 19de eeuw. (DL)
Henri Permeke (°1849 Poperinge - †1912 Oostende)
- vader van de Vlaamse expressionist Constant Permeke
- volgde op latere leeftijd les aan de Academie te Brussel
- voorliefde voor strandzichten, landschappen en marines
- medestichter van de groep “L’Essor”
- restaurateur en lesgever aan de Academie te Oostende
- werd in 1893 de eerste conservator van het Stedelijk Museum te Oostende