Nieuwmunster _{(zie tabel 24)}

Vóór het kerkhof bij de Sint-Bartholomeuskerk in de Doelhofstraat staat een kapel voor de militaire en de burgerlijke slachtoffers uit WO I en WO II (figuur 87).

Figuur 87. Kapel voor de militaire en de burgerlijke slachtoffers uit WO I en WO II, Nieuwmunster, Doelhofstraat - © Geschied- en Heemkundige Kring Sint-Guthago

Het is een open kapel uit bruinrode baksteen die ingewerkt is in de kerkhofmuur en opzij door twee steunberen gesteund is. De kapel heeft een schilddak uit leistenen en een houten kroonlijst die met een spitsboog is versierd. In de spitsboogvormige nis hangt een witmarmeren plaat waarvan het middendeel bovenaan rondgebogen is en uitzwenkende uiteinden heeft. De plaat is op de rand links versierd met lauriertakken in reliëf en rechts met eikentakken die onderaan samengebundeld zijn. Bovenaan in het midden staat een kruis met links het Belgische wapenschild en rechts het wapenschild van Nieuwmunster[1]. In het kruis staat: “AVV VVC’. Aan weerszijden hiervan staat “1914-1918’. Daaronder staat in een banderol de tekst: “Gesneuveld voor het Vaderland’. En daaronder: “Nieuwmunster Zijne Helden en Slachtoffers van den Wereldoorlog’ met de namen van de soldaten uit de Eerste Wereldoorlog, hun geboortedatum, regiment, overlijdensplaats en overlijdensdatum. Daaronder staan de namen van vier burgerlijke slachtoffers van deze oorlog, waaronder een moeder met haar twee kinderen die dodelijk getroffen werden in een bomaanval op 21 oktober 1917. Gans onderaan op de marmeren plaat staat de test: “Heer Jesus, geef hun de eeuwige rust’. Na de Tweede Wereldoorlog werd hieronder, op de waterlijst van de kapel, een bijkomende schuingeplaatste witmarmeren plaat geplaatst voor een slachtoffer van deze oorlog.

De kapel werd uitgevoerd door P. Cornelis uit Oostende die actief was tijdens het interbellum en ook de gedenksteen voor de militaire en burgerlijke slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog in Ettelgem bij Oudenburg (onthuld in 1922) ontwierp[2].

Een plan om een gedenkplaat voor de slachtoffers te plaatsen in de parochiekerk in Nieuwmunster werd op 22 oktober 1919 goedgekeurd door de gemeente. De werken hadden reeds een aanvang genomen, maar de tegenreactie hierop was echter zo groot dat de opdracht werd gegeven om de plaat niet in de kerk aan te brengen, maar op een afzonderlijk voetstuk te plaatsen naast de vrijheidsboom in het midden van het dorpsplein. Dit is ook effectief gebeurd. De juiste datum van onthulling is echter niet gekend[3].

De gedenkkapel is sinds 14 september 2009 vastgesteld als bouwkundig erfgoed en is opgenomen in het dorpsgezicht van Nieuwmunster dat sinds 19 januari 1993 beschermd is bij Ministerieel Besluit[4].

Twee soldaten lieten het leven op een bevolking van 463 inwoners (0,43%). Ze waren 23 en 26 jaar oud en beiden ongehuwd. Ze sneuvelden in België in 1918 en dienden als miliciens respectievelijk bij de regimenten 1ste jagers te voet en 4de lansiers.

Tabel 24 Nieuwmunster (Zuienkerke)

Voetnoten 

[1]     JACOBS M., Zij die vielen als helden.., deel 2, o.c., p.262

[2]     Agentschap Onroerend Erfgoed 2016: Cornelis, P. [online],

https://inventaris.onroerenderfgoed.be/dibe/persoon/8433 (geraadpleegd op 31 augustus 2018)

[3]     JACOBS M., Zij die vielen als helden.., deel 2, o.c., p.263; JACOBS M., Zij die vielen als helden.., deel 1, o.c., p.26

[4]     Agentschap Onroerend Erfgoed 2017: Kapel voor militaire en burgerlijke slachtoffers in de kerkhofmuur [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/58029 (geraadpleegd op 31 augustus 2018)

[5]     BOTERBERGE ROBERT, Zuienkerke. Geschiedenis van een polderdorp, Zuienkerke, 1992, Gemeentebestuur Zuienkerke, p.241

[6]     JACOBS M., Zij die vielen als helden.., deel 2, o.c., p.473; BOTERBERGE ROBERT, Zuienkerke. Geschiedenis van een polderdorp, Zuienkerke, 1992, Gemeentebestuur Zuienkerke, p.241

[7]     Burgerlijke stand (BS) Zuienkerke 1935/22; Belgian War Dead Register; Flanders Fields.