Dieusaert

Georges De Vent

Een tijdje geleden geraakten mijn echtgenote en ikzelf, bij een uitstap van Volksontwikkeling Knokke-Heist, in gesprek met Cecile Dieusaert. Toen bleek dat Amold Roels en ikzelf in ons boek over de Cafés en Middenstand de naam 'Dieusaert' niet overal correct hadden geschreven, namelijk Dieusart ipv Dieusaert. De reden was dat we ons hadden laten misleiden door het geschilderd opschrift op de gevel van het huis Dieusaert, weergegeven op een foto en postkaart uit 1955, waar in grote letters staat:' Depot Dieusart' !!

De familie heeft dus tientallen jaren publiciteit gemaakt met een verkeerd gespelde naam. Cecile kende ook de bewuste postkaart maar de verkeerde naam was ook haar nooit opgevallen. In ieder geval beloofden we Cecile dat we het gingen rechtzetten en meteen wat meer zouden vertellen over de Dieusaerts en de Rappés!

Remi, beter gekend als Camille, Dieusaert (geboren in Adinkerke in 1894) en zijn echtgenote Emma Raes (geboren in de VS in 1901) belandden in 1929 in Heist. Camiel kon werk vinden in het fabriekje van 'Sterelis-water' van de familie Staelens - Verroken. De schoonzoon Staelens, ene Opsomer, was een neef van Emma en zo was de familie hier beland.

L. Staelens zelf waren begin 1900 begonnen in de Graaf d'Ursellaan in de toenmalige Brasserie St Georges, later Café Sportwereld, Willy Six wist me te vertellen dat bij de afbraak van zijn café de putten voor het oppompen van het water voor Staelens nog te zien waren en dat toen Staelens ergens rond WO I verhuisde naar de Villa Clara- Marcel, iets verder op de Graaf d' Ursellaan, ze nog het water uit deze putten betrokken.

Reeds in 1913 staat L. Staelens gekend als fabrikant en leverancier van minerale waters en limonades. Hij verkocht zijn minerale water als 'Sterelis' water.

Eind de j aren 30 nemen Camille en Emma de zaak Staelens over en behouden de merknaam 'La Heystoise' voor de limonades en tafelwaters.

Op een factuur uit de jaren 30 van Dieusaert komen we iets meer te weten over dat 'sterelis'- water. De naam verwijst naar de sterilisatie van het water door Ultra Violetstralen met daarna een filtering door een systeem genaamd 'Berkefeld'.

Op internet, in Wikipedia, komen we meer te weten over dat systeem. Het werd in 1891 in Duitsland uitgevonden en gebruikt in 1892 tijdens de cholera-epidemie in Hamburg. Het draagt de naam van Berkefeld, de eigenaar van de mijnen in Hannover waar het 'kiezelgoer', het keramisch materiaal waaruit de filter gemaakt werd, opgedolven werd.

Het werd echter pas in 1922 in de UK gecommercialiseerd door de Berkefeld Filter Co. Staelens was dus relatief snel mee met de vooruitgang. De filter bestaat uit twee metalen kokers met middenin de bewuste keramische filter waardoor het water gezuiverd wordt.

Terug nu naar de familie Dieusaert. Ze hebben nog niet lang de zaak overgenomen als ze in het begin van WOU, samen met de familie Wittesaele, vluchten naar Frankrijk. Nadat ook Frankrijk bezet wordt keren ze terug en vestigen zich, rond begin 1941, op de Polderstraat nr.24 in de vroegere werkhuizen van schilderbaas De Schepper. Ze richten er hun fabriek in met 2 grote machines, één om de flessen te wassen en één om het water te filteren en de flessen te vullen met water of limonade. De limonades werden gemaakt door een essence toe te voegen aan het water. Alle flessen werden van één of meerdere etiketten voorzien die er met de hand werden opgeplakt.

Eind de jaren 40 - begin de jaren 50 verwerven ze nog de garage van De Schepper op de Polderstraat nr. 10 als depot voor de verdeling van bieren van het merk Safïr.

Naast hun eigen limonades en tafelwater verkochten ze ook het merk 'Spa', maar om dit succesvol merk nog verder te kunnen verdelen moest Dieusaert van Spa-Monopole zijn eigen fabricaat stopzetten. Wat ze noodgedwongen deden, omdat zoals Cecile zei: 'het woord 'Spa' toen zo in de mond lag.

Ondertussen waren de zonen Adelin en Walter (zie foto hieronder) in het bedrijfje ingeschakeld en zouden ze samen in 1959 de zaak ovememen. De gebroeders Dieusaert leverden dranken aan huis tot in 1985.

Vader Camille zorgde ook voor zijn dochters Anna en Cecile, door voor hen een winkel in te richten in het ouderlijk huis waar ze samen met moeder Emma likeuren, tabakswaren en papierwaren verkochten.

Cecile kiest voor een eigen weg en na een stageperiode in Roeselare en na haar huwelijk met Eugène Rappé vestigde ze zich in 1953 als zelfstandig coiffeuse in haar 'Kapsalon Cecile' op de Polderstraat nr.12. Eugène, telg uit de grote Heistse vissersfamilie Rappé, werkt als bediende en als bij-job brengt hij wat verzekeringen voor de 'Volksverzekering' aan de man.

Eugène was het 14e kind van 16 uit het kinderrijk gezin van Arthur Rappé en Eugènie Blommaert, waar 2 kinderen zeer jong en 2 kinderen jong (4 a 5jaar) waren gestorven. Hij was de enige van de zonen Rappé die geen visser werd. Eugène krijgt een goede faam op gebied van verzekeringen en de zaken gaan niet slecht. Als hij echter een zaak in het belang van de klant bij de Vaderlandsche onderbrengt, neemt de Volksverzekering dat niet en moet hij zijn portefeuille afgeven.

Ze blijven echter niet bij de pakken zitten. In 1971 startten Eugène en Cecile (die zich ondertussen door studie in de materie bekwaamd had) een spaarkas 'Spaarkrediet N. V. Antwerpen' en verzekeringen op de Kardinaal Mercierstraat nr.25. Ze runden de zaak tot hun zoon Lieven in 1992 over nam. Niet alleen op gebied van verzekeringen waren Eugène en Cecile succesvol, maar stichtten ook een gezin van 5 kinderen met ondertussen 11 kleinkinderen en 6 achterkleinkinderen.

*****************

Waarmee is Heyst Leeft eigenlijk bezig ?

Sinds jaren ijveren we voor de renovatie van de schuur Boerenhof met brieven naar Erfgoed Vlaanderen, Gemeentebestuur, de eigenaars...

Even lang oefenen we al druk uit opdat de Heistse reuzen Pier en Wanne in ere zouden hersteld worden en terug buiten komen. Met resultaat waarvoor dank aan het Gemeentebestuur. Dank ook aan de dames die gratis de nieuwe kleren naaiden.

Regelmatig geven we advies voor straatnamen (Residentie Pier en Wanne, straten Heulebrug, plein de Gheldere, plein Torten Goetinck).

We dringen aan op behoud van de kerkhofmuur langs de Heistlaan.

Veel energie staken we in onze actie tot renovatie van de Heistse vuurtoren. De eerste renovatie was prachtig. Nu zijn we aan de opkuis toe en ook dat komt in orde.