Het ‘Memoriaelbouck’ van zuster Sophia Picx, priorin van Sarepta in Moerkerke (1557 - 1579): een zeldzaam getuigenis uit een klooster

Noël Geirnaert

De oudste verhalende bron van het klooster Sarepta in Moerkerke dateert uit het derde kwart van de zestiende eeuw en is een ‘Memoriaelbouck’ van de hand van zuster Sophia Picx (+ 1588), priorin van het klooster van 7 juli 1557 tot eind 1578. Ze heeft dit handschrift geschreven en aangevuld tot in de jaren ’60 van de zestiende eeuw. Ze noteerde eigenhandig allerlei bijzonderheden over de geschiedenis van het klooster en over het reilen en zeilen van haar klooster onder haar bestuur. Op het einde hebben een paar opvolgsters haar notities nog aangevuld, maar het overgrote deel van de tekst is van haar hand. Haar werk biedt een inzicht in het dagelijks leven en de materiele cultuur van de kloostergemeenschap tot aan de troebele tijd, die begon met de Beeldenstorm van 1566.

Het origineel is bewaard in het Bisschoppelijk Archief te Brugge, C415: Sarepta. Het is een papieren handschrift van 28 bladen (gepagineerd 1-53), 14 x 20 cm, in een perkamenten band. De tekst wordt hier integraal gepubliceerd, vertaling en verklaring komt in de volgende aflevering.

(1)

Vande situatie van onsen jegenwoordighen convente ghenaemt Sarepten, hier voortyts gheheten tgoet ter Stoven hoe wy by coope daer aen ghecomen syn ende vanden gelde daer tselve goet mede betaelt es.

’t Goet ter Stoven was gecocht den XXVIlten dach in novembre int jaer ons Heeren Xllllc ende LXXXIII (27 november 1483) om de somme van vierhondert ponden gr. metten huysen, boomen ende erven. Welcke erve vercocht es groot synde ende te leveren tweehondert gemeten, een gemet min of meer ombegrepen. In welcken coope, wy mede hadden een latinghe, in prysse weert wesende XV lbr. ende XVI sch.. gr. Ende dit in havere, coren, vetten ende andersins. Die voirseide somme van llllc lbr. gr. was bespreck te betalen in deser manieren. Die eerste hondert ponden te Ste Jansdage midts somer anno (XI11 lc) LXXXIIII ende noch hondert lbr. gr. te kerstavonde daer naervolghende int selve jaer. Ende XXV lbr. gr. te Sente Jansmesse midts somer anno LXXXV daer naer, ende noch XXV lbr. gr. ter kersavonde daer naer commende. Ende alsoe voort ende voort XXV lbr. gr. telcken Ste Jansdage ende kersavonde in elck jaer tot dat die voors. somme van llllc lbr. gr. sal betaelt wesen.

Dit naervolgende es tghelt dat vergaert is ende gheappliceert in betalingen, Reparatien ende sustentatien van tvoirseide goet ter Stoven nu Sarepten genaemt.

Eerst dghelt dat Jan Deyaert gaff voor ons huus ten boestenbleyc anno LXXXIII XXVII lbr. gr.

Item van Laurens Mychiels van Antwerpen voor sesse Ibr. losrente tsiaers versekert up ’t voors. goet ter Stoven XCII lbr. gr.

(2)

Item vanden selven Laurens Michiels voor twee erffelycke missen metten welcken wy ons ende ons nacommelingen ten eeuwigen daege verobligeert hebben te celebreren ontfaen XX lbr. gr.

Item noch ontfaen vanden voorseiden Laurens Michiels voor Betken Cornelis, synder nichten uutstel XVI lbr. gr. in gelde ontfaen XII lbr. gr.

Item van heer Jan Mannaert voor Tanneken Mannaers patrimonie ontfaen ten selven tyde XX lbr. gr.

Item van Arent den Waghenare te Passeveldt voor XV schilden daer mede wy alsdoen ‘tselve goet belasten iaerlicx in eene losrente ontfaen de somme daer voor XXIIII lbr. gr.

Item van betken ionghers patrimonie of tuutstel ontfaen ...XX lbr. gr.

Item van grietkin ionghers uutstel ontfaen XIIII lbr. gr.

Item ontfaen van Symoen de Crane voor syn dochter XXXVII lbr. en XIX lbr. gr.

Item ontfaen van jouffrouwe Clara Beyaert voor een erffelicke misse besedt in ons clooster X lbr. gr.

Item ontfaen van de susteren van Deynsse in aelmoessen X lbr. gr.

Item ontfaen van Jan Bohier in ghiften X lbr. gr.

Item ontfaen van Adriaen Duuck overmidts betaelen van syn dochteren tafelcosten V lbr. gr.

Item ontfaen van Zegher van Roden in giften l lbr. gr.

Item ontfaen van Symoen vander Moten in ghiften II lbr. gr.

Item van broeder Joos V lbr. gr. ende van Joosyne Taverneels V lbr., van welcken X lbr. ter Stoven waert nyet meer geappliceert en es gheweest dan V lbr.

(3)

Item van Joufrouwe Clara Beyaerts geleent te payemente werdt van kersavont int jaer LXXXV de somme van X lbr. gr.

Item noch vande selver Joffrouwe Clara ontfaen in ghiesten VIII lbr. gr.

Item noch van suster Mayken van Cleyhems renten vande jaren LXXXIIII en LXXXV voer elck jaer twee pont compt tsamen IIII lbr. gr.

Item over suster Grietken Taye rente van een jaer II lbr. gr.

Item noch ontfaen over suster Trysken Donteclox rente van II jaer II lbr. gr.

Item noch geleent van heer Pieter de Molenaere I lbr. gr.

Item noch geleent vanden ouden Antheunis Cleermakers die ons mater saligher memorien van hem ontfinck doemen eerst meende de capelle ter Stoven te wijden III lbr. gr.

Item ende noch geleent van heer Adriaen Duuck onsen pater omtrent den advent int jaer LXXXV ... II Ibr. gr.

Somme van alden ghelde voorseit alsoot voorscreven es bedraecht II Ic ende XX ponden groote welcke somme nergens toe el geappliceert, uutgegeven, gemployeert noch verteerdt en es dan om tvoors. goet ter Stoven te betalen. Ende nochboven allen desen zoe esser toegedaen gheweest om te commen ter vulder betalinghe alle andere winninghe van handtwerck ende ontbladinghe diet voors goet heeft moghen afwerpen van tbegin vanden jaere LXXXIIII totten jare LXXXIX. Int welcke voorseide jaer van LXXXIX (1489) de vulle betalinghe gedaen es gheweest alst blyckende es byden quytancie by ons rustende.

Ende int jaer XVc LXII (1562) waren verschenen LXXXV jaren dat dit voorseide goet genaempt ter Stoven es verandert geweest in een clooster ende ghewydt ter eeren Goidts ende der heiliger vrauwen Sinte Elyzabeth ende wort genaempt Sarepten.

(4)

Hier naer volcht de ammortezatie vanden voorseide goede ter Stoven nu Sarepten genaempt.

Item alle dit voorscreven goet es al gheamortiseert byden heeren vander cameren vande rekeninghe te Ryssele int jaer ons heeren XVc ende XIIII den vijfsten daghe in Junio (5 juni 1514). Ende heeft gecost XXVIII ponden grooten. Ende dese amortizatie staet geregistreert te Ryssele inden registre vanden charters beghinnende in September XVc ende zesse int IIc ende XXXIXe bladt etc.

Item dit naervolghende es de groote van onsen clooster van Sarepten mede begrepen den heelen uutgracht ande noortzyde ende upt oosthende ende den halven uutgracht ande suudzyde ende upt westhende.

Ende es groot bevonden byden ghesworen lantmetere Gillis van Zwevezele VI gemeten. I lijne XXX roeden

Item den nombre van alle onser erfven den selven goidshuuse toebehoorende onder landen ende bosschen (zonder de voornoemde. VI gemeten I lijne XXX roeden daer ons wonstede onder begrepen es) bedraecht, liggende al inde wateringhe van zuud over de Leye, es groot int generale hemelsche breede IIc XXXIIII gemeten II lijnen XXVI roeden.

Item den Stoofwech beginnende van Cornelis van Lede hofstede, onse uutwech, es groot XI gemeten XXII roeden. ende heeft inde lingde IIc XXV roeden vande hofstede voorseid hem streckende totten Mulenwech.

(5)

Item ons eerweerdighe mater suster Joesijne vander Weedaghe zaligher memorie hoverleet den derden in hooijmaent XVc LVII (3 juli 1557) ende zy was doen hout LXXXII jaren. Ende sy heeft onslieden duechdelike ende heerlicke gheregiert XXXV jaren twelcke onse lieve heere haer loonen wille. Zy was de eerste gheprofeste mater van onsen convente.

Item den VII in hooijmaent XVc LVII (7 juli 1557) so was ick suster Sophya Pycx aenden dienst vanden godshuuse ghestelt ende daer was van pater Joseph de

Heere ende in mijn presencie ende inder presencie van suster Maria Couse suppriheuse ende suster Maeijke Sohiers in ghelde gevonden in diversche plecken ende buesekens Vc lbr. gr. die welcke te stont inder haerken waren gheleit vanden voorseider pater ende noch liet hij mij om huus te houden L lbr. gr. Ende noch een jaer daer naer doen pater joseph wech was zyn ghevonden gheweest vander voorseider suster Maeijke Sohiers in diversche plecken want ons mater al het ghelt by huer hilt ligghende ende niet inde haerke ter kante van IIc lbr. gr. die ick als nu als dan inden dieren tijt tot nootsackelicke saken besichde alsmen in onse rekeninghe bevinden zal ten hoorboore ende profyte vanden godshuse uutghegheven hebbe.

Item noch vant ick in een bueseke XIIII lbr. twelcke was et drynckgelt van onse eerweerdighe mater saligher memorie. Ende ick hebt gheimplohiert inde costen tot harer huutvaert ende ander memorien als hier naer volghen zal tot harer heeren.

(6)

Item op den IIIIen in September XVc LVII zo was haer huutvaert ghedaen ende de provenen waren gheordeneert ghelijck ick ghehoert hadde dat onse mater voer onsen eerweerdeghen patere heer Pieter van Essche tot zynder huutvaert ghedaen hadde

Eerst LX provenen omden haermen bedraghende VI sch. gr.

In buetere daer up XVIII sch. gr.

Ende in ghelde daer upstekende XVIII sch. VIII gr.

Item betaelt omme vier tortsen om den dienst Godts mede te doene V sch. VI gr.

Ende ten zelven daghe voer ’t convent een maeltijt bedraghende II lbr. I sch. VII gr.

Item betaelt vanden zaerck daer haer sepultuere up staet II lbr. III sch. gr.

Item noch zo hebbe ick gecocht een roe damasten hautaercleet om den hooghen hautaer tot haer memorie costende IX sch. gr. delle comt tsamen met fryngen en voersels V lbr. II sch.

Item noch int jaer XVc LXI zo cochte ick vijf ellen roe fruweel te XVI sch. gr. delle om een hautaercleet om zacraments hautaer voor et beste twelcke coste met voerynghen tsamen IIII lbr. V sch. X gr.

Waer af de II lbr. X sch. ghecommen zyn van gareke dat ick vercocht hbbe dat ons eerweerdeghe mater zaligher memorie ghesponnen adde ende de reste hebbe ic vuldaen met ons drynckghelt

(7)

XVc LVII (1557)

Item als ick suster Sophya mater onwerdich an den last vanden convente gheset was zo waren dese naervolghende Religihuesen ter heeren Gods

Eerst onslieder heerweerdighe patere heer Josep de Heere gheprofest int clooster te Melle

Suster Marie Couse supprieuse Suster Kateline van Nijeuwenhove Suster Jakemine Pitmans Suster Anna Ghoetals Suster Marie van der Varent Suster Clara helijnks Suster Joanna Solle Suster Sophija Pijcx mater onwerdich Suster Phijlippote van Vlaendere Suster Anthonine Moermans Suster Maegdaleene van de Leene Suster Margriete Brouckers Suster Clara Storms Suster Clara Pieris

Suster Jakeline sVos gheprofest te Ghent sinte B aerbele

(8)

Donatinnen

Eerst suster Marie Sohiers Suster Baerbele van der Straten Suster Anna van der Heijden Suster Paeschine van Halewijn Suster Joanna Brunen Suster Maegdaleene Heerne Suster Marie Jansens Suster Josine van der Volden Suster Martine Heckaerts Suster Joanna Naets Suster Levine Pans Suster Mergriete vande Cappelle Suster Beatrise Heerne Suster Lowijse van der Fleyte Suster Marie Vondelynck Suster Anna Cappals Suster Pieterine Pijcx Suster Clara Scrave Suster Baerbele Brouckers

(9)

Ende de Jonghers om ter hoerdene te ontfaene

Eerst Kalleke van Damme Betke Boergers Elena Boergers Neeseke Boergers Maeijke Persijns Hysabeau Agheleris

dese dochters zijn om ghesloten nonnekyns te sijne om donatine te sine

Eerst Tanneke van Pamele Neeseke Brouckers Martynken Huvetters Maeijken Bruns

En broeder Adriaen leeke broeder twee cnechtkijns in tafele ter heeren Ghodts moet al syn (10)

Van het goet dat binnen onsen last met diversche religieusen innecomen es. Soe hier naer volcht.

Inden zoeten name Jhesus. Dit es tgoet dat met dese naer ghescreven susterkens in ghecommen es in ghereede pennynghen ende al dat zij hebben binnen den tijt dat ick suster Sophya Pycx als priorinne van desen cloester ende haerme dienaresse last ghedreghen hebbe zijnt het jaer XVc LVII den IIIe in de hooijmaent (3 juli 1557).

Item ten eersten duust Vc ende LIX ontfaen van Ariaen Bruns ter causen van suster Maeijke Bruns zijnder dochter van haer goeken dat haer verstorven was van haer moeder XIII lbr. X sch. gr. Daer voeren zo moeste ick haer cleen ende de maeltijt doen ende de XII lbr. gr. was in rente de welcke ghelost es enDe ghebesticht tot de temmerynghe vander keerken XVc LX

ende in giften tot hare brulocht 1 lbr. II sch. gr.

Item ontfaen van Jan van Pamele duust Vc LIX ter causen van suster Tanneke van Pamele zijn sustere van haer goet dat haer verstorven was van haer vadere ende moedere de somme tsamen van XXX lbr. gr.

Waer of dat de XX lbr. gr. beleit zijn up de vier leen landts ende met de andere X lbr. gecleet ende de maeltijt huut gereet

In giften tot haere brulocht II lbr. I sch.

(11)

Item ontfaen van Heyndrick de Neve onslieder provenier int jaer XVc LIX XXX lbr. gr. Daer vooren moeten wij hem houden zijn leefdaghen in de cost maar hij cleet hem zelven ende als hij steerft zo behooret al onslieder al dat hij heeft ende vande XXX lbr. in losrente X sch. gr. tsjaers up de vier leen lants met suster kateline van damme ende de reste ghebesicht voor sijn costen.

Item ontfaen int jaar XVc LIX van de matere van sinte Baerbele ter causen van suster Jakeline sVos de somme van XXXII lbr. gr. om haer leven met onslieder te leven ende te sterven. Waer of dat de XXX lbr. gr. beleit zijn up de vier leen landts in losrente ende suster Neeseke Boerges goet lichter oock mede XVI lbr. gr.

Item int jaer XVc LIX ontfaen van Adriaen de Brouckere ter causen van suster Neeseke Brouckers zijn dochtere doen zij profeste II lbr. gr.

Daer voeren hebben wij haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet maer zij hadde een bedde ende al datter toe behoert.

In ghiften tot harer brulocht III Ibr. XIX sch. gr.

(12)

Item ontfaen int jaer XVc LIX ter causen van suster Martynken Huvetters VIII sch. Daer voeren hebben wij haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet.

Item ontfaen int jaer XVc LIX van meester Jan van Damme ter causen van suster Kateline van Damme zijn nichte de somme van XL lbr. gr. Daer voeren hebben wij haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet zonder de wijn die gaf hij beede de maeltijden. Ende de sessendertich lbr. gr. waren ter stont beleit up de vier leen landts in losrente met Heyndrick in een brief.

In ghiften tot harer brulocht VII lbr. VII sch.

Ende ter minnen van zijnder nichte zo heeft meester Jan onslieder ghesconken in de keercke dat scoene tafereel dat up den hooghen hautaer staet.

Item ontfaen int jaer XVc LX ter causen van suster Neeseke Boerges XXIIII lbr. gr. met tafelgelt van twee jaren. Daer voeren hebben wij haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet waer of dat de XVI lbr. gr. beleit zijn in rente up de vier leen landts met suster Jakeline.

In giften tot harer brulocht II lbr. XI sch.

(13)

Item ontfaen int jaer XVc LX ter causen van suster Maeijke Persijn de somme van XII lbr. gr. de welke twaelve lbr. beleit zijn in rente up de vier leen landts met suster Tanneke van Pamele. Maer de vadere heeft haer ghecleet sonder de maeltijt, die hebben wij ghereet.

In ghiften tot harer brulocht III lbr. X sch. gr.

Item ontfaen int jaer XVc LX ter causen van suster Janneke Lasaert XXIIII lbr. Daer voeren hebben wij haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet.

In giften tot harer brulocht V lbr. gr.

Ende de XVI lbr. vande vierentwintich lbr. gr. zijn beleit in XXX sch. tsiaers lijfrente ende vijf sch. tsiaers losrente.

Item ontfaen int jaer XVc LXI ter causen van suster Baerbele Baeijs I lbr. IIII sch. gr. Daer hebben wij haer ghecleet ende de maeltijt ghereet in ghiften tot harer burloch II lbr. III sch. gr.

Item ontfaen int jaer XVc LXI ter causen van suster Tanneke Ratenel in ghiften tot harer brulocht V lbr. III sch. gr. Daer voeren hebben wij haer ghecleet ende de moeder beloefde noch II lbr. gr. als zij storve.

(14)

Item ontfaen int jaer XVc LXI ter causen van suster Tanneke Jansens dat haer verstorven was van haer moeder II lbr. XVIII sch. gr. Daer voeren hebben wij haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet.

In ghiften tot harer brulocht II lbr. IX sch. gr.

Item ontfaen int jaer XVc LXI ter causen van suster Isabeu Aghijlere de somme van XL lbr. gr. Daer voeren hebben wij haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet, sonder den wijn die gaf haer vadere ende zijn duecht toter maeltijt. De viventwintich lbr. gr. zijn beleit in renten. De XVI lbr. gr. in twee lbr. gr. lijfrente tot hare live ende de IX lbr. gr. in losrente X sch. gr. tsjaers. Ende haer vadere ghaf een roe fluweele casule met een swart fluweelen cruse.

In giften tot harer brulocht in zelvere juweelkens weghende XXVII onsen tsamen bedraghende ten minsten VII lbr. INI sch., ende in gelde III lbr. gr.

Item onse eerweerdeghe patere heer Philips Meskens quam hier wuenen den VII in houst XVc LXII (7 augustus 1562) ende hij cleede den XI in houst in de zelve maent ende was oock in de zelve maent van mijn heere den bisschop pater en prioer va desen clooster an ghestelt God zij ghelooft. Ende hij profeste de XXIX in april XVc LXIII (29 april 1563) ter heeren gode. Wij hebben L lbr. gr. tsjaers losrente tot zijn jaerghetijde.

(15)

Item ontfaen int jaer XVc LXII van Coernelis Moerman ter causen van suster Kateline Moermans zijn dochtere de somme van XL lbr. gr. de welke ter stont in rente beleit zijn up de vier leen lants.

Ende in ghiften tot twee haer brulochten XVIII lbr. gr. Daer voeren hebben wij haer ghecleet ende de brulocht ghereet ende oock was gheghift een zelvere sperrewatervat weghende bij de vier onsen ende haer moedere gaf een wit sattinen hautaer cleet tot scraments hautaer.

Item ontfaen int jaer XVc LXIII ter causen van suster Leenke vander Beke XX lbr. gr. Daer vooren hebben wij haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet. Waer of dat de hachtien lbr. gr. beleit zijn in losrente een lbr. gr. tsjaers met dat wij verstorven cleederen adden zo leide ick in rekenynghe.

In ghiften tot harer brulocht VI lbr. XI sch.

(16)

Item ontfaen int jaer XVc LXIII ter causen van suster Betke Huutgebaut V lbr. gr. ende in ghiften tot harer brulocht VI lbr. XV sch. Daer vooren hebben wij haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet ende joncvrauwe van Nijeulandt, een baghynken te Ghent die gheeft X sch. tsjaers lijfrente tot haren live ende als Kateline sterft zo salse onslieden bewarenesse doen also langhe als suster Betke leeft huut caritaten.

Item ontfaen int jaer XVc LXIII ter causen van suste Tanneke Baeijs I lbr. IIII sch. gr. In giften tot harer brulocht III lbr. XVI sch. gr. Daer vooren hebben wij haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet.

Item ontfaen int jaer XVc LXIII ter causen van suster Martynken Claeijs XXIIII lbr. gr. Ende de ghifte X lbr. gr. ende daer voeren hebben wij haer ghecleet, ende de maeltijt heeft haer vader ghedaen, ende van de XXI lbr. gr. zijnder IX lbr. gr. beleit in X sch. losrente tsjaers noch IIII lbr. X sch. gr. in losrente.

(17)

Item ontfaen int jaer XVc LXIIII ter causen van suster Betke Solle XLVI lbr. gr. ende wij hebben haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet ende gaf geen tafel gelt oock bij de drie jaeren.

In ghiften tot harer brulocht III Ibr. II sch. gr. Ende de XXVII Ibr. gr. zijn beleit in losrenten XXX sch. tsjaers. Ende de reste om te cleene ende de maeltijt te reene ende voer tafel ghelt.

Item ontfaen int jaer XVc LXIIII ter causen van suster Kalleke varplancke XXIIII lbr. gr., ende wij hebben haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet ende XVI lbr. gr. vande voorseide somme zijn beleit in losrente I lbr. tsjaers.

In ghiften tot harer beede brulochten V lbr. XI sch. gr. Dese voorseide rente es ghelost ende es ghehimployeert tot ter hulp om et heestere te betalen dat wij int jaer LXVI (1566) als wij te Brugghe moesten gaen wuenen.

Item ontfaen int jaer XVc LXIIII ter causen van suster Neelke Scaepshoeft II lbr. gr. daer vooren hebben wij haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet.

In ghiften tot harer brulocht I lbr. IX sch. gr.

(18)

Item ontfaen int jaer XVc LXIIII ter causen van suster Mariana Agheliere XLII lbr. gr. ende wij hebben haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet maer haer vadere die ghaf een bedde ende al datter toe behoort ende twee upper rocks ende convents maeltijt ende al de wijn ende andere ghoelickeit totter brulocht ende vander voorseider somme zijn beleit XXXVI lbr. gr. in II lbr. losrente tsjaers ende haer was gheghift tot beede harer brulochten in ghelde XII lbr. IIII sch. ende in zelvere dat wij vercocht hebben VI lbr. gr. comt al tsamen XIX lbr. ll sch. Ende noch zelvere ghenomen in recompense dat ick van sommighe religiheusen zelvere ghenomen hadde om de monstrancie te vulmaken.

Ende haer vader ghaf in onslieder keerke als zij profeste een roode fluweelen cappe die gheborduert es.

Ende noch wat zelvere vercocht bedraghende XVI sch. gr.

(19)

Vander silveren monstrantien binnen onsen tyde ghemaeckt.

Item dit naervolghende es vander nijeuwer zelver monstrancie.

Ende noch boven desen voerseiden goederen en weldaden es onsen godshuuse van desen twee ghesusteren te wetene van suster Isabeau ende suster Mariana de Agheliere noch meer duecht ghecommen. Want dese jeghewoordeghe montrancie es ghemaect vanden zelvere dat gheoffert es gheweest in beede de brulochten vanden voirseiden ghesusteren. Te wetene van suster Isabeau Agheliere XXVII oncen zelvers ende boven dien het maeckghelt dwelcke bedrouch II lbr. X sch. gr. Ende van suster Mariana XI oncen ende es weghende die voorseide monstrancie in als XXXVIII onsen. Dus al tsamen ghesommeert vinden wij bijder calculacie met et maeckghelt dese voerseider monstrancie weert zijnde tsamen XIII lbr. gr.

(20)

Item ontfaen den XXIIen in meije XVc LXIIII (22 mei 1564) ter causen van Jacop Dobbelare XVI lbr. gr. die gij in ghebrocht heeft doen hij hem verbant met onslieder te levene ende te steerven met een ghescrifte dat ghemaect was in de teghenwordicht van onsen eerweerdeghen patere heer Phijlips Meskens ende al zijn vrienden ende et convent beloofde den voorseijden Jacop zijn leefdaghe zijn costen ende cleen ende al dat hij ghebreck heeft in ghoelicker wijs.

Jacop heeft ghegheven VIII lbr. gr. om jaerlicks (dese pennynghen syn int huushouden ghebesicht) up St-Jacops dach eene rekeracie ons convent ghelyck dadet broers.

Item ontfaen int jaer XVc LXV ter causen van broer Jacop Varplancke XXIIII lbr. gr. Ende wij hebben hem ghecleet ende de XVII lbr. gr. vande voerseide somme zijn beleit in losrente I lbr. gr. tsjaers.

In ghiften ontfaen tot zijnder brulocht II lbr. VIIII sch. gr.

(21)

Item ontfaen int jaer XVc LXVI van Heyndrick Prosier ter causen van suster Tanneke Prosier zijn dochtere om haer mede te cleene ende de maeltijt te reene VI lbr. gr. Ende heeft beloeft te St Jansmesse LXVII te ghevene noch III lbr. gr. Daer voeren hebben wij haer ghecleet ende de maeltijt huut ghereet.

Ontfaen in ghiften tot harer brulochten V lbr. II sch. gr.

Item ontfaen in meije LXVIII de III lbr. gr.

Item ontfaen int jaer XVc LXVIII ter causen van suster Janneke de Polauke LVI lbr. gr. waer af de veertich lbr. gr. geleit zijn in renten, eerst XXIIII lbr. om III lbr. tsjaers lijfrente up onslieder huus ghenaemt Fruweelof en XVI lbr. gr. in eene losrente I lbr. gr. Tsjaers. Ende met de reste hebben wij haer ghecleet ende de maeltijt ghereet, Maer Joncfrau Joanna haer moeije gaf haer twee cleeren ende totter maeltijt vele ghoelickeit. Ende was gheghift tot beede haer brulochten met zillvere dat ic in de vlucht vercochte: IX onsen zelvers comt tsamen in als gheghift: IX lbr. XII sch. IX gr. Als suster Janneke vast ghemaect was en ontfanghen, zo was zij hout XXVIII jaeren.

(22)

Item int jaer XVc LXVIII ontfaen ter causen van suster Claerke Kuevels IIc caerels guldens dat bedraecht XXXIII lbr. VI sch. VIII gr. waer af de sesentwintich lbr. gr. gheimplohiert zijn tot et heestere dat wij cochten int jaer XVc LXVII ende wij hebben met de reste haer ghecleet en de maeltiden ghereet en met der ghiften ontfaen in beede brulochten VI lbr. XVI sch. VI gr.

Ende suster Claerke was hout als zij profeste XXXV jaren.

Item den Xen in october XVc LXIX (10 oktober 1569) doen overleet onslieder eerweerdeghe patere heer Phijlips Meskens zaligher memorie vander quetseure die hem ghedaen was met eenen calsiesteen in zijn hooft gheworpen also hij ghynck achter straten te Brugghe paeijsivelick sonder teghen hiemant een wort te messegghen. Dit ghebuerde op ons helighe moeder Ste Anna dach (26 juli) ende lach te Brugghe tot de Xen in october als boven. Doen was bij hem ghevonden thien lbr. gr. waer af de XVIII sch. gr. ghegheven sijn om zijnen zaerck mede te betalen ende noch XVIII sch. VIII gr. om een maeltijt om convent in wijn ende ander dinghen, ende drie sch. IIII gr. om zijnen biechtvadere, dus ter rekenynghe ghebrocht VIII lbr. gr.

Ende noch ghenomen een rente up ons convent van een Ibr. gr. tsjaers losrenten den pennynck XVIII. God wil zijn ziele ghedyncken. Ende hij was onslieder patere zeven jaren ende twee maenden.

(23)

Item den IXen in maerte XVc LXIX (9 maart 1570 n.st.) quam ons eerweerdeghe patere heer fransoeijs vander beke hier wuenen om patere ende confesoer te zijne, bij groete bede die wij doende waren met hulpe van mijn heere ende helighe vadere mijn heere den bisschop an den prioer vant cloester te Melle. Ende in de kestdaghen up de onoosele kinderendach XVc LXIX int selve jaer (28 december 1569 of 1570?) zo was ons eerweerdeghe patere ghincorporeert ghelyck de gheprofeste vanden huse bij laste ende in de name van mijn heere den bisschop van meester Jacop van Pamele ende den secretaris harsedihaken ghenaemt. Welcke incorporacie wij vercreghen hebben boven al bijder gracie godts met groete hulpe van mijn heere den bisschop, ende oock vande wet van brugghe. Die screven elc eenen brief, met onslieder brief, an min heere den upper heere supperior daer wij sendende waren te Windesim, ende oock den prioer van Melle heer Cornelis Serlambrecht ende et convent van Melle, daer ons eerweerdeghe pater gheprofest was ende al met groete bede vercreghen, god zij gheloeft van al zijn goddelick gracie.

XVc LXX (1571 n.st.).

(24)

Item up Onse Lieve Vrauwe Annonsihatie in de vastenen (25 maart 1571 n.st.) was Maeijke Pelse gheimcorporeert als provonerighe ende suster vanden convente ghaende in weerelicken abijte. Ende wij ontfynghen van haerder hant in ghelde de somme van IIII lbr. gr. Item noch teneweerck weghende LV pont. God zij gheloeft van al.

XVc LXXV (1575)

Item in vinde dat ons eerw. mater ontfaen heeft van Lucresie Scellavers van haer vadere XII lbr. gr. waer af de VIII beleijdt zijn in een lijfrente I lbr. gr. tsjaers ende wij hebben haer ghecleedt ende ghereet ende in gifte in beede brulochten III lbr. III sch. sonder meer

XVc LXXVI (1576)

Item int jaer XVc LXXVI ter causen van suster Kateline van Damme vinde ic dat ons heerw. mater z.m. ontfaen heeft van haer vader om haer te cleene ende de maeltijt huut re reden sonder alle de wijn die was hem ghesconcken van de heeren vanden Vrie de somme van XVI lbr. gr.

Item boven dien gaf hijder mede V lbr. gr. tsjaers den penninck XVIII ende XVI lbr. gr. om een lbr. tsjaers losrente voer haer speelghelde maer dat veranderde in II lbr. lijfrente aer af zij haer wel verachtert waren X lbr. gr. als sij overleedt, daer wij niet af en cunnen ghecryghen. Ende in gijfte in gelde IIII lbr. XII sch. VIII gr. ende in selvere XII onsen en alf boven noch een ruemere die zij bij haer adde .

(25)

Item suster Antoninken van Wymmers die profeste in het selve jaer ende ic vinde dat haer vader ende moeder met haer gaven een rente van III lbr. gr. tsjaers den penninck XVI die achter een beleijdt was up het huus in de Belsepuut strate ende noch III lbr. gr. tsjaers taren lijve die de vader huut de handt betaelt tot haer overlijden.

Ende om haer te cleeden ende de maeltijt huut te reden gaefen zij XXIIII lbr. gr. ende in gifte tot haer brulocht in gelde VI lbr. ende de vader gaf een sesterkin wijn ende zij adde een selvere coppe tasse werdt doen in selvere XX sch. die welcke sij voer een bruudt stick sconck pater Fransoijs.

(26)

Hier naer volghet die juweelkens die tot den nijeuwen kelckt es ghegaen also ick bevonden hebbe in diversche brievekens van eerw. mater Josine vander Weedaghe.

In den eersten waren onsen godshuuse ghegheven drie zelvere bier croesen vande weduwe van Jan van Sanctijcke. Zij was oudt thaerrer overlijden hondert jaren ende vijffe ende zij es hier ghestorven ende begraven.

Item noch een cleen sautvaetken dwelcke ghaf Guijlame Hauten onse mater Johanne Crosylle zaligher memorie.

Item noch ander selvere, als een zelveren beslach, silveren spellen, selveren knopkens, commende van vrauwe van Ghent onse provenierighe.

Item noch eenen back van eenen anderen kelckt.

Ende als dit voorseide zelvere was gheweghen tsamen zo bedroucht int ghewichte XXII onsen ende II Inghelschen ten XXII stuvers de onse compt tsamen: V lbr. XVII sch. IIII gr.

Vanden gaude dat oock godshuuse es ghegheven ende es oock ghedaen hant vergulden vanden voerseiden kelckt.

(27)

Inden eersten sijn onslieden ghegheven gheweest ses rynghen die ghecommen zijn van vrauwe van Ghent weerdt zijnde II lbr. VII sch. gr.

Item noch drije rynghen commende den eenen van meester Pieter de peckere, den tweesten van meester Jan Blockeel, ende den derden van suster Jakemine Pitmans, werdt zijnde al tsamen III lbr. III sch. gr.

Item noch een cleen ketenken commende van suster Phijlippote van Vlaenderen dat gheheel gout was II lbr. X sch. gr.

Alle dese voorseide juweelen in gaude ende in zelvere sijn al tsamen vercocht ende den kelct essere mede gemaect ende vergult.

Item al tgaudt dat handen voorseiden kelct gheghaen es om te vergulden bedraecht XVIII hynghelsche ende drie fierlijnghe. De Inghelsche es ten XX stuvers.

(28)

Item soe eist dat den gautsmet voor sijnen arbeit te wetene alsoe wel voor dmaken vanden kelct als voirt vergulden midsgaders oock voor de leverynghe vanden gaude daer des kelcks patene ende lepelken mede vergult zijn heeft ontfaen IIII lbr. XVIII sch. II gr.

Dit al tsamen ghesommeert vinden wij bijder calculacien onslieder beste kelt weert te zijne X lbr. XV sch. VI gr.

Ende es vuldaen gheweest te Paeschen alsmen ghynck scriven XVc LVII (1557). Godt ter eeren.

(29)

Vander vrauwen gasterie

Int jaer XVc LXVIII (1568) zo visenteerde ick de vrauwe gasterie ende zij was in huus raet ghestelt adus naervolghende

Eerst VI bedden daer toe XV paer slaplakens ende XVI cussens ende tot elck twee fluwinen, zeven blauwe saergen ende vijf witte, een groene ende een blauwe die dobbels es, VI culckten, IIII goet ende twee quaet, ende twee deckleers.

Item noch vijf sitte cussens, VI handwalen ende een Doornicx, twee trisoer dwalen, XII zervietten, onder goet ende quaet, ende VII scoelakene, onder cleene ende groet, vijf groete nachtoucskens, onder goet ende quaet, XII cleene nachtoucskens, goet ende quaet.

Item twee tenen patteelen, twee sausieren, neghen scuetels, een bueter patteel ende een gleijers, XII croesen, XII lepelken, een zaut vat, drie tenen pispotten, XII cannekens, cleene ende groet, hander halve dossine viercante teijlooren, een gheschilderde pateele, vier hautaer candelaren ende een sperrewatervat, een quispel, drie motalen candelaers, een panneke

(30)

Vander kueken lijnwaet. ende gasterije buyten

Item int jaer a°XVc LXV (1565) in septembere doen visenteerde ick in de kueken al et lijnwaet van datmen ter rolle ende buten in de gasterije besicht ende in de kueken.

Item aldereerst vant ick in de gasterije buten met de weerclieden mede gherekent XL paer breede slaplakens tot vier bedden inde gastecamer ende noch twee bedden in hoems camere ende vier bedden inde werckliens camer comt alseels X bedden, hiertoe salmen voert an honderhouden XXX paer slaplakens.

Te wetene XII paer fijne ende noch VI paer middelbaer om de VI gasterije bedden te twee mede gherekent in hoems camere.

Item noch VIII paer grouwe breede, om de manscamere ende noch IIII paer smalle tot dese selve bedden comt in als XXVI paer bree ende IIII paer smal.

Item tot de cnapen bedden vant ick XXXIX paer smalle slaplakens ende daer zijn X mans bedden, ende voert salmen honder houden tot elc bedde drie paer slaplakens comt alseels XXX paer.

Dus sijnder buten XX bedden tonderhouden sonder de priesters ende de broers hier toe zijn LX paer slaplakens, onder bree ende smalle.

(31)

In schoelakens, serveeten, beddens, fluwijnen, slaplakens, oorcussens etc.

Item noch moet ick onderhouden boven dese voerseide XX bedden ons patere, de sosius en drie leekebroers van slaplakens ende fluwijnen stick voor stick te ghevene.

Item tot de gasterie bedden vant ick XIIII hoerkussens ende daer toe vant ick XIIII nijeuwe fluwinen ende noch XXIIII houde comt XXXVIII hier of zal men onder houden tot elck cussen twee fluwinen comt XXVIII fluwinen.

Item daer waren II dossine damaste zervietten, en II dossine veneetsche, ende XCIIII daghelicsche, onder goet ende quaet, comt in als Ic XXXVI servietten, hier of salmen onder houden III dossine beste ende zes dosijne daghelicxsche, comt in als Ic VIII servietten.

Item twee beste scoelakens van IX ellen en drie beste van VI ellen ende drie tresoer dwalen, eene veneets, eene damast ende eene van scaeckweerck, dit moetmen gheven stick voer stick.

Item noch IIII beste scoelakens om de priesters tafele ende VII nijeuwe daghelixsche ende noch VII die men besicht, comt in als XVIII, hier of salmen onder houden de IIII beste ende X daghelicxsche comt XIIII.

Item noch IIII nijeuwe scoelakens om de broers om daghelicx ende XV goet ende quaet, comt in als XVIII, hier of salmen onderhouden de XII scoelakens. Item IIII scoelakens om de weerklieden.

(32)

Item noch vant ickere XXXIIII nijeuwe andwalen ende vijf beste ende noch VI goe die daghelicx ghynghen comt in als XLV, hier of moet men onder houden vijf beste ende XX daghelicxsche comt in als XXV andwalen.

Ende noch een dosijne andwalen om de cnapen.

Item VI dobbele mutsen ende VI inckele om de gasterije ende twee suptijlen ende twee hemden ende zes sceerdoucken om de priesters te beseghen alszij sceeren.

Item daer zijn drie blauwe saergen, drie roe saergen ende VIII witte saergen om buten de gasterije.

Item dit voerseide hebbe ick aldus ghettekent ende gheschreven ter causen datmen ons int beghin van dat ick an den last gheset was ende binnen dese VIII jaren dat ick last ghedreghen hebbe zo vele gheheeft heeft daer in ick verswimele gheweest hebbe eenich hout lijnwaet overe te nemene twelcke ick also niet en adde cuenen houden staende.

(33)

Vander kercken lijnwaet ende Ornamenten

Item int jaer a° XVc LXV (1565) in septembere doe visenteerde ick in de keerke van de hoerlementen, van et lijnwaet ende et zelvere.

Item alder eerst zo vant ick een gheheel hoerlement voor beste van roe fruweel met al datter thoe behoert ende oeck hautaer cleers van roe fruweel, roe zijden gordinen ende de halven ende amitten ende om ter eerster messe een casule van swart fruweel met een roe cramasijn cruse oock met een halve.

Item een gheheel hoerlement van blau fruweel met de halven ende amitten, ende swart fluweelen hautaerscleers gheborduert, ende om ter eerster messe een casule ghefigureert met een gheborduert cruse met een halve ende amitte.

Item een gheheel hoerlement van roe damast, maer de cappe es roe fruweel gheborduert, met halven ende amitten ende roe damasten hautaercleers ende om ter eerster messe een moreit damasten casule met een gheborduert cruse met een halve ende amitte ende met horlement zijn bancske vanden zelve coluere.

Item een casule van wit satijn met twee sattinen hautaercleers ende een casule van wit camelot ende twee tunekeelen met een cappe, al wit camelot elck met halven ende amitten ende om ter eerster messe een groen zijde casule die af gaet met een alve ende amitte ende twee witte gordinen lijnen treckweerck.

(34)

Item noch een blau satijnen casule met twee tunekeelen van cameloten ende oock een cappe desghelijcks elke met een halve ende amitten ende twee groene zijde gordinen, ende twee damasten hautaercleers swart. Ende een roeden zijden hautaercleet tot den hoeghen hautaer ende een ghebreiden hautaercleet om den hoeghen hautaer ende een groen zaerken.

Ende tot zacraments hautaer een groen zijde met vueghelkyns daer in gheweven. Ende een swarte cameloten casule met twee halven ende twee amitten. Ende een daghelicxsche casule van offet met twee tunekeelen ende elk een halve.

Item een vaste casule met een halve ende twee linen gordinen ende een hautaercleet van damast weerck. Ende drie halven zijnder hovere om alsere noet comt. Ende twee coercleers om ons paters ende drie om de broers.

Dwalen vanden hooghe autaer

Item den hoeghen hautaer heeft vijf bree dwalen ende twee smalle om dagheliks, eerst een beste dwale, een nabeste, beede treckweerck, een magis duplecks dwale van veneets ende drie deckleers. Een beste van treckweerck ende een andere van damast ende et derde van doernicx ende een dwale om in de vastenen.

Item zacraments hautaer heeft oock vijf dwalen een beste van treckweerck ende een

(35)

damasten en drie doernicksche. Ende drie deckleers, een treckweerck, een damasten ende een van lijnwaet.

Item om de lessenare in de choor een beste ghestriemde d(w)ale ende een doernicxsche. Ende boven de susterkyns choer een damaste ghestriemde dwale ende een grouwe treckweerck ende een dwale om de bruwen ende de broers als zij ten helighen zacramente gaen ende een dwale om als de religihieuseh beneden ten helighen zacramente gaen ende noch een lessenaerdwale om boven van Doernicx weerck om allen dach.

Van andere diversche dinghen der kercken aengaende

Item ick vant X nijeuwe amitten ende VIII ander, ghoet ende quaet.

Ende IX nijeuwe andwalen, twee beste van scaeck ende noch IIII andere, goed ende quaet

Ende XXX kilct zackskens, goet ende quaet Item XI korporalen, goet ende quaet

Ende noch XII beste prialen ende XXX daghelicsche, goet ende quaet Item IX korporael buesen elck met een korporael

(36)

Van het silverwerck der kercken ende metael etc.

Item dit naervolghende es van et zelvere dat in de keerke es Eerst een zelvere monstrancie

Ende noch eene zelvere monstrancie daer St Jans reliquien in staet

Ende noch een monstrancie letoen verghult met een zelvere cruuske vergult boven up

Item een seborije letoen verghult maer den croes es van zelvere

Ende twee kilckten van zelvere vergult ende noch eenden den croes zelvere verghult maer den voet en es maer copere verghult

Item een zelvere beckske met een vergulden boerdeke ende twee zelvere ampullen ende een paes van zelvere, twee zelvere broetbuskens

Ende een zelvere cruuske daer in van ons heeren cruse besloten es

Item een latoen vergult cruuske daer van Ste Augustijns helichdom in es

Ende een zelvere heerke an de calomme met eenen voet die of gaet

Ende twee zelvere kandelaerkens

(In margine): Dit behoerde suster Philipote van Vlaenderen

(37)

Vander kercken pater nosters

Item dit naervolghende es van al de pater nosters

Eerst een roe crealen pater noster met XI zelver vergulde teeken ende daer an hanghende een zelvere vergulden cruse

Item een cristalijne pater noster met VII zelvere vergulden teekens ende daer an hanghende twee agnus deij zelver vergult

Item een ambere pater noster met XI zelvere verguldens teekens met een agnus Deij zelvere vergult

Ende een agnus Deij met een zelvere vergulden ketenken

nocheen met den Noet Gods ende een curt ambere pater noster met VI zelvere vergulden teekens

Item noch een pater noster van twee colueren met twee agnus Deij Ende IX pater nosters crealen ende andere met cleene ende groet Vanden metalen candelaers

Item dit es et motael. Eerst twee paer groote candelaers, vijf paer hautaer candelaers ende een om de drievuldicheit. Drie candelaers om roeten keesen ende XII candelaers om de wijedynghe ende IX candelaers ghelijck up de peije staet, vijf cleene candelaerkens ende twee motalen hynghelkyns, een candelare om onse vrauwe boven ende beneden drie wijewatervaten met een cleen ende een aerme voer zacraments hautaer ende een groet becken ende een cleen ende een lampet en een cafoer

(38)

Vande vesterije of lijnen nayste ende van allen lijnwate der selver naeystede aenclevende

Int jaer XVc LXV (1565) zo visenteerde ick de vesterije van alle maniere van lijnwaet.

Eerst zo vant ick boven in de scrine XXIIII paer slaplakens, XXXVI scortecleeren, XXIIII nacht doucken, een hondert doucken, een hondert huvekens, XXIIII doucxkens, XV scabben om de susterkens die de meeste vuullicheit doen, II broers scabben, VI paer suptijlmauwen, vier fluwinen ende een zack met prialen ende een sacxke met voetdoucken. Dit vant ick al vooren sonder dat beneden was in de kiste daer zij al jaer duere of huut gheeft.

Van het bruyloft lijnwaet

Item dit es et brulocht lijnwaet. Eerst VI fijne suptijlen om de bruwen in de coer te ghane ende noch novisien suptilen. Ende XXIIII doucken, twee zeeme riemen, IIII snutcleeren, vier huvekens ende vier prialen, noch VI verstorven beste suptilen.

(39)

Item den eersten dach van october XVc LXVI (1566) zo ontlaste ick suster Hanthonyncken Moermans vander vesterije ende zij gaft ons al hovere dat de vesterije ofte de naijste an gaet. Ende ick gaft suster Janneke Sol alsoet mij suster Anthonyncken ghegheven adde van sticke te sticke hier naer volghende:

Eerst gaf zij ons hovere de kiste die up de cleer soldere staet also zij hier ghescreven staet int jaer XVc LXV doen icse visenteerde niet meer noch min.

Item voert zo gaf zij ons hovere al dat zij jaerlicx huut gaf ende al et ghene datter naeijste an gaet.

Eerst XXVII doucken daer of zijnde de XXII te zoemene ende XII susterkynsscabben, de vijve zijn ghenaeijt ende sevene onghenaeijt.

Item XXXIX scortecleeren ende VI nachtdoucken. Ende et es te Paesschen de ghebuerte van een stick te weven

Item XVIII ellen lijnwaet om fluwinen ende et es de ghebuerte van een fluwijnstick in et jaer XVc LXVIII te Paesschen

Item XII doucxkens ende VIII nijeuwe ellekens

Item vier paer nijeuwe slaplakens ende LXXII huvekens ghenaeijt ende noch XXXV ghescepen comt in als hondert ende achte

Item vier witte scortecleren om de broers ende noch een zacxkin met prealen van de subtijle rondynghe honghenaeijt.

(40)

Item noch een hoepkijn nijeuwe scapperlijnghe ende een langhe doose met wat fijn scapperlynghe. Daer in zijn oeck twee paer snutcleeren honghenaeijt.

Item een sacxkyn met witte coerden ende grauwe, van elcks twee bonden ende twee bonden wit lint en twee bonden grau lint ende een pacxkyn wit gaerne ende een pacxkin blau gaerne.

Item noch essere in hout lijnwaet:

Alder eerst LVI paer slaplakens zondere de vier paer nijeuwe die LII et nieuwe lijnwaet zo eist al tsamen gherekent LX paer.

Item noch boven dese LX paer essere noch drie paer die alsij huter waste commen teenegader af gaen daer omme en zijnse niet mede gherekent.

Item noch XII hupslaghen ende XXX prealen nijeuwe ghemaect vande houde suptijlen. Ende noch een bont onghemaect ende noch twee bonden van hemden oock onghemaect.

Item noch VII paer suptijlmauwen ende vier paer hemdemauwen ende een sack vul voetdoucken ende noch twee groete bonden prealen ende XXXVI hoeft doucxkins ende een lade vul lappen.

(41)

Ende drie suptilen om te breken ende een paer slaplakens om te breken ende vier novisins cleeren onghelapt. Ende drie convents hemden om te breken ende noch zijnder drie witte rommels scabben ende vier grauwe ende VI qua scortecleren om mede te weercken.

Ende twee helichdaechsche cox scabben ende twee scortecleeren.

Item VI twijn aspen ende vijf spillen ende vier nijeuwe stroen hoeijkens ende vijf heet besems ende eene cleer beseme.

Ende XVII witte cleer manden ende twee grau manden ende noch eenen witten coerf ende drie nijeu naeijmanden.

(42)

Vander infirmerien huysraet in beddens, lijnwaet etc

Item int jaer a° XVc LXV (1565) in october doen visenteerde ick in de fermerije hoe dat zij ghestelt was van huusrade.

Item aldereerst zo vant ick daer X bedden, goet ende quaet, ende X zaergen, goet ende quaet. Ende XXXII hoercussens ende XV cleene cuskens ende tot elcke cussens een fluwine, IX wullen zitte cussens, XII deckleers, goet ende quaet met diversche laken, XVI stoefmantels, twee dossine houde doucken.

Item vier tennen patteeleile, XII scuetels, XV tennen lepels, eenen tennen mostaert pot

Item drie ketels, eenen hakere, een becken met een lampet, een cleen akerken ende een becsken, drie pannekens ende noch twee becskens ende een vier panne.

Ende noch droechcleers ende alder ande hout lijnwaet tot de fermerije dienende.

Item als de guesen in Vlaender quamen, als wij moesten vluchten zo hilden wij vendicie huut alle husen zo dat de fermerije huisraet ghemindert ende oeck in alle de huusen, God sijt gheclaecht.

(43)

Vander poorten nootsaeckelyck(heden) ende huysraet

Item int jaer XVc LXV in octobere doen visenteerde ick ter poerten om te besiene wattere van noede was.

Item alder eerst zo vant ick Ic zacken, XXIIII deckcleeren, zondere quade zacken ende quade deckleers, XX hoen daer mede de susterkyns ten hoeste gaen, VI binde zeelen, VI loep zeelen, vier paer strynghen, een nijeuwe wijte, twee haude wijten, vijf voerken, vier mes voerken, vier spaden, goet ende quaet, XXV besems.

(44)

Dit es et lijnwaet dat in de reefter es in den jaer XVc LXX (1570)

Item eerst twee laghen scoelakens, ende een lanck schoelaken,

een liven om de kinders ende twee handere,

vijf nijeuwe cleene schoelaeckskijns,

drie beste schoelaeckskijns,

vier nijeuwe servietten ende IX houde,

XVI nijeuwe handwalen XI houde,

neghen nijeuwe droechcleers ende thiene houde droechcleers

(45)

Dese naervolghende parceelen moet de mater jaerlijcx beyde de naeysteden besorghen

Item ten eersten de vestijareghe hebbe ick in onsen last ghegheven alle jaere: Een doucke stick van LX ellen lanck ruum elle breet, een wijle stick van XL ellen oeck elle breet, maer dit stick over ander jaer, ende oeck een nachtoukstick van XL ellen over ander jaer oeck elle breet, ende noch een stick van XXX of XXXIIII ellen naer dat te passe quam om fluwijnen vijf vierendeel breet ten drie jaren.

Item een weerke stick van XXX of meer ellen lanck breet VI vierendeel om scabben om de weerksusterkyns alle jaere een stick. Ende een scort cleet stick oock van weercke garen ende was lanck XL ellen alle jare. Ende voert lijnwaet om slaplakens ende hemden en suptijlen zulck alst noetes alle jaren. Ende VII lbr. garens om twijn gaerne of te maken oeck alle jare om beede de naeijsteden.

Int jaer LVIII (1558) omtrent vichtich religiheusen te onderauden.

Item der wulle naeijstede hebbe ick in onse laste ghegheven alle jare XII ellen wit laken om et convente cousen ende vier ellen wit laken om stoetlaken ende vier ellen grau laken oeck gheheeten stoetlaken.

Inden jaere XVc LXVII (1567) zo waren religiheusen in ghetale XLIIII, XX ghesloten ende XXIIII donatinen ter heeren Godts.

(46)

Rolle, Kercke, vrauwen gasterie lijnwaet

Inden zoeten name Jhesuss. Dit naervolghende es dat ick suster Sophija Pijcx mater onweerdich in onse laste in lijnwaet ghegheven hebbe a° XVc LVII (1557) in de keerke, ter rolle ende vrauwe gasterie.

Eerst ter rolle een priesters scoelaken ende een broers, VI servietten, twee priesters andwalen ende twee om de cnechten, oeck een scoelaken ende een paer bree slaplakens ende drie paer smalle, ons patere een andwale, om de keerke twee andwalen, twee kelct saxkens, VII prialen, vier amitten.

XVc LVIII (1558)

Item ter rolle een priesters scoelaken ende een broe(r)s, VI servietten, twee priesters andwalen ende twee om de cnechten, oeck een scoelaken, twee paer bree slaplakens ende een paer smalle, ende te poorten XXXVI ellen canevets ende de naeijste XXVIII ellen, om de keerke twee andwalen, twee kelct saxkens, II prialen.

XVc LIX (1559)

Item ter rolle een priesters scoelaken ende een broers, VI servietten, twee priester andwalen ende twee om de cnechten, oeck een scoelaken, twee paer bree slaplakens ende twee paer smalle, ende ick gaf in de kueken XXXIII ellen om droochcleers, ghewerret lijnwaet, om de keerke twee andwalen, twee kelct saxkens, II prialen

(47)

XVc LX (1560)

Item ter rolle een priesters scoelaken ende een broers, VI servietten, twee priesters andwalen ende twee om de cnechten, oeck een scoelaken, twee paer bree slaplakens ende twee paer smalle, ende in de refter al de tafels een gheheele laghe scoelakens ende twee andwalen alle jare ende twee droechcleers.

Ende in de keerke twee daghelicksche alven, XVII ellen bree laken ende een koorcleet om de broers, VI ellen bree laken ende den hoeghen autaer een veneetsche dwale, ende sacraments hautaer een fijne doernicxe dwale, twee handwalen,twee keelt saxkens, twee prialen, ende ter poerten XL ellen canevets, dies zo maecte men een wite daer gaet toe XXI ellen ende up de naeijste XXXVI ellen canevets ende twee droechcleers om de keerke.

XVc LXI (1561)

Item ter rolle een priesters scoelaken, ende een broers, VI servietten, twee priester andwalen ende twee om de knechten, oeck een scoelaken. Een paer bree slaplakens,drie paer smalle. Noch voer best drie paer bree slaplakens, vier beste fluwinen, een damaste scoelaken van IX ellen ende een van VI ellen oeck damastweerk, ende een halve dossine damaste servietten ende een

(48)

damaste handwale, twee dobbel mutsen. Ick en gaf gheeen daghelicksche servietten up dies jaer, ende in de keerke een beste dwale treckweerk met vrauwke van Samarien ende twee bree dwalen voer daghelicks al om de hoeghen autaer. Ende om sacraments autaer twee smalle voer daghelickx dwalen, twee fluwinen om ons pater, de keerke twee andwalen en twee kelctsacxkens, VII prialen ende een damaste dwale om zacraments hautaer ende twee grouwe onderdwalen curt om zacraments hautaer.

XVc LXII (1562)

Item ter rolle een priesters scoelaken ende een broers, VI servietten, twee priesters andwalen ende twee om de cnechten, oeck een scoelaken, twee paer bree slaplakens ende drie paer smalle.

Inde keerke tot den hoeghen autaer een damasten deckleet ende voer beste oeck een deckleet van treckweerk, ende tot zacraments autaer een beste dwale ende een beste deckleet alle beede treckweerk ende om ons pater een beste coercleet, sijn VII ellen bree laken, twee andwalen, twee kelct saxkens, twee prialen.

Ende int vrauwe gastuus een paer bree slaplakens ende in de kueken XXXIII ellen lijnwaet om droechcleers ende zij moeten alle jaere hebben VI droechcleers ende VI saxkens.

XVc LXIII (1563)

Item ter rolle een priesters scoelaken ende een ...

(49)

broers, VI veneets servietten, twee priesters andwalen ende twee om te cnechten, oeck een scoelaken, twee paer bree slaplakens ende twee paer smalle, ende noch een paer fijne slaplakens.

Item om de keerke een vasten cassule, VII ellen veneets van drievierendeel, blivens een alve, IX ellen bree laken, twee corpralen, twee amitten, twee kelt saxkens, twee andwalen,twee prialen.

Item om ons pater vijf ellen vant voors. veneets om een dwale. Item inde vrauwe gasterie VI servietten veneets laken, een scoelaken ende een paer bree slaplakens. Ende ter poerten XL ellen canevets daer of men oeck een wijte maeckte.

XVc LXIIII (1564)

Item ter rolle een priesters scoelaken ende een broers, VI servietten, twee priesters andwalen ende twee omde cnechten, oeck een scoelaken ,twee paer bree slaplakens ende twee paer smalle ende ons capelaen twee paer smalle slaplakens en VI slaepmutsen om de gasterie.

Item de keerke twee kelct saxkens, een amitte, vier prialen ende twee droechcleers om de keerke.

(50)

XVc LXV (1565)

Item ter rolle een priesters scoelaken en een broers, VI servietten, twee priesters andwalen, ende twee om de cnechten, oeck een scoelaken, twee paer smalle slaplakens, een paer bree.

Ende de keerke twee kelct saxkens een amitte vier prialen een droechcleet.

XVc LXVI (1566)

Item int jaer XVc LXVI binnen de octave van Onse Vrauwe Hemelvaert zo moesten wij vluchten al onslieder cateylen te Brugghe ende ons gheheel convent ter causen om den trubbelen tijt en datmen de keerken brack te Ghent ende ander steden twelcke men onslieden riet om beters wille. Ende te meije daer naer XVc LXVII zo ghynck ons gheheel convent te brugghe wuenen bij vrienden rade om dat den tijt noch niet en beterde in een huus dat wij ghecocht hadden ghenaemt Espignoij ofte Fruweelof. Dus en hebbe ick tsichtent dien tijd gheen lijnwaet ghegheven.

Item in october XVc LXVIII zo gaf ick der keerken twee hamitten twee kelck zackskens ende vier prialen.

Item in houst XVc LXIX zo ghaf ick der keerken een halve ende een amitte twee kelck zacskens, twee prialen.

(51)

Vander elecsie vander mater

Item alst ghevalt dat eenighe proerinne ofte mater van onsen huse steervet of resigneert, naer hare resijgnacie ofte sepulture roupt men die nonnen te gader ende zettet hem allen drie daghen te vasten, ten ware datter tusschen quame festum IX lexionum of die Paesch weke. Ende tot dat zij een prioerinne hebben zo segghen zij naer de lauden ende naer de vesperen met devocie ligghende up die forme de psalmen ‘ad te levavi’ ‘kyrie leysom, christe eleyson, kyrieleysom, pater noster... et ne nos, Salvos fack ancillas tuas , Deus meus sperantes in t,e mitte nobis Domine auxilium de sancto et de sijon tuere nos nichil proficiat ininmicus in nobis et filius iniquitatis non apponat nocere nobis Domine Deus virtutum converte nos et ostende faciem tuam et salvi erimus Domine exaudi orationem meam / et clamor meus. ...Oremus pretende domine famulabus tuis dexteram celestis auxilii ut et te toto corde perqirant et quae digne postulant assequantur Per Christum Dominum nostrum Amen. Actiones nostras quaesumus domine et aspirando praeveni et adjuvando prosequere et cuncta nostra operatio et a te semper incipiat et per te cepta finiatur. Per Christum Dominum nostrum’.

(52)

Item ick hebbe ghesien al sons eerweerdeghe mater zaligher memorie suster Josijne vander Weedaghe overleden was ende begraven doen zo nam de suppriheuse de sluetels ende leijse up een cussen boven up onslieder keerke alsomen in quam ende alle daghe zo verleydemen et cussen wat voerder tot dat de elexije ghedaen was.

Item als men een mater in haren staet set zo heeft deen koor teghen den anderen den psalm ‘Ecce quam bonum’ als die psalm ‘ut est’ met gloria patri so seytmen die ... Intret oratio mea in conspectu tuo Domine inclyna aurem tuam ad precem meam ... zo leedtse de supprihuese met de houdtste nonne vanden convente up haer stede ende de vysentere beghint te deum laudamus ende et coor vulendt se staende in haerlieder stoelen, al naer profes ende dat vulhendt sijnde gaense weder uut de kercke. De jonste gaet vooren ende de nieuwe ghecoren mater comt achter tusschen de supprieuse ende et houderlijnc ende leedense alzo tot in et capytelhuus daer haer stede bereet es end de vysenteerders commen achter haer.

(53)

XVcLXXIX (1579)

(Doen was ic suster Anthonina Moerman den VIle in Januario). Ende als zij gheseten is es comt de houste tot tot haer ende zij vraeghet haer ghelooft ghy ghehoorsaemheyt naer de reghele van Sinte Augustyn ende onse statuten, ende zy andwoert ic belooft ende also doen zij alle met eenen kus.

Ende de mater belooft dese naervolghende woorden: Ego soror N. promitto auxilante deo Reverendissimo in Christi ac domino domino Mathie Episcopo Brugensi eiusque successoribus legittime intrantybus obedientiam et fydelitatem pro me et domo nostra.

In name des heeren was ic suster Martyne Claeys int last gestelt onwerdich upden XXVIIen dach van october XVcXcViII.