Verslag:
3. Dodanen en Monniken op de Lieve in Damme

René De Keyser

In "Rond de Poldertorens", jaargang XXIII, nr. 4 p. 176, spreekt Albert De Keyser over de kegelvormige hindernissen, die gebouwd waren op de muren waartussen de Lieve van Gent, doorheen de vestinggracht, naar de binnenstad van Damme liep.

Deze stenen kegels noemt men "monniken" en de scheidingsmuren tussen walgracht en kanaal, heten "stenen beren", A, De Keyser vermeldt dat die muren ook "dos d' ânes" heten, wat soms tot "dodanen" vernederlandst werd.

Bij C.A. de Bruyn en H.R. Reinders, Nederlandse Vestingen, Pibula-reeks Bussum 1967, vinden we bij p. 33 een zeer goe­de foto van een "beer" met daarop een "monnik" behorende tot de vestingwerken van Willemstad.

Hierbij wilde ik graag laten opmerken dat wijlen Raymond Vandenberghe, hoofdonderwijzer in Damme en medestichter van de Sint-Guthago-kring, in Biekorf, slachtmaand 1956, p. 341 en volgende, vertelt hoe in dat jaar de "twee stenen dodanen" van de Lieve tot in hun grondvesten werden afgebroken om het Zuidervaartje vrije loop te bezorgen. Met veel zorg heeft R. Vandenberghe alles opgemeten en o.a. ook de merkwaardige fondering van die muren beschreven.

Het zou ons ten zeerste interesseren te weten te komen of die naam dodanen voor "dos d' ânes" ofte ezelruggen, die men aan die muren gaf, in 1956 nog in Damme gekend was; of als R. Van­denberghe de naam heeft overgenomen uit J. Boes, Bulletin der Maatschappij van Geschied- en Oudheidkunde te Gent, 1929, die hij als bron vermeldt.

In het boek "Damme" V.T.B.-uitgave, Antwerpen 1956, schrijft R. Vandenberghe op p. 105: "In de binnenste vestinggracht vindt men nog de grondvesten van een der dodanen. Volgens Vanden­berghe zouden stenen van de dodanen gediend hebben om de Waterpoort van de Lieve om te bouwen tot Kazemat. Die zinsnede over de grondvesten van de dodanen is duidelijk geschreven vóór het archeologisch en geschiedkundig onderzoek waarover spraak is in het bovenvermeld artikel in Biekorf. Toen wist Vandenberge het allemaal veel juister.

Met deze mededeling wilden wij vooral de aandacht trekken op het gebruik en de schrijfwijze van de term "dodanen" te Damme.