MEDEDELINGEN - VERSLAGEN 1968-02

1. Over de klokken van Knokke

Ing. Valeer Cosyn

28/02/1968 - Waarde Redaktie, U hebt zeker de nieuwe uitgave van het boek van E. H. Opdedrinck. Ik moet bekennen dat de bijvoegsels mij ontgoocheld hebben. Jammer dat er thans nog zo lichtzinning met historische waarheid omgesprongen wordt, te meer dat de feiten nog kunnen bevestigd worden door in leven zijnde mensen. Ik heb het hier over de geschiedenis der kerkklokken.

Ik lees op blz 118, 3de alinea: "De oude klok Magareta dateert uit 1827 enz ..." Dit is vals. Moest schrijver van dit artikel de zaak beter hebben onderzocht, dan zou hij zeker het gedachtenisje in de hand gekregen hebben, door Pastoor Leo Bonte "Aan de parochianen uit dankbaarheid opgedragen" ter gelegenheid van de "Plechtige wijding der Kerkklokken van Knocke op 8 December 1921".Ik ben in het bezit van deze "Blijde Gedachtenis". Ik meen best te doen het textueel over te schrijven, U zult zien dat de waarheid anders is, dan het boek "Geschiedenis van Knokke" verspreidt.

• De lieve kerkklok "Magareta-Donatus"(532 kg) bij name, welke sedert 1827 op den ouden toren luidde werd door de Duitschers, in weerwil van het verzet der kerkfabriek, neergehaald en weggevoerd op 21 September 1917.
• De twee nieuwe klokken werden gegoten door de firma E. Slegers-Causard te Tellin,
• De grote klok (580 kg) versierd met het Kruisbeeld en de beeltenissen van O.L.Vrouw en de H. Margareta draagt voor opschriften: "Mijn naam is Margareta. Mijn Peter is Theophiel D'Hoore, voorzitter der kerkfabriek - Mijn Meter is Sylvie Nachtegaele, huisvrouw van Edward Stroo - (en boven het Kruisbeeld:) Heer, vergun den vrede op onze dagen."
• De mindere klok (340 kg) versierd met de beeltenissen van het H. Hart van Jezus, van den H. Jozef en den H. Donatus draagt voor opschriften: "Mijn naam is Donatus - Mijn Peter is Lodewijk Deklerk, Burgemeester - Mijn Meter is Barbara D'Hondt, huisvrouw van Leopold Bonte - (en boven het H. Hart van Jezus:) Hij moet heerschen!"

Ik kan er aan toevoegen persoonlijk tegenwoordig geweest te zijn op deze wijding, Ik zie nog de beide meters de klepel van de klokken in beweging brengen, geholpen door E.H. Verstraete, toen onderpastoor te Knokke.De klokken waren in het oud kerkje opgesteld op een driepikkel ter hoogte van de predikstoel.

Wij maken dus uit, in tegenstelling met het bijvoegsel in 't boek:

1. dat de oude klok niet Margareta noemde, maar wel Margareta-Donatus;
2. Dat deze klok 532 kg woog en niet 340;
3. Dat de klok Margareta-Donatus nooit terugkeerde, en dus geen tweede maal geroofd werd;
4. Dat er in 1921 twee nieuwe klokken gewijd werden: de ene "Margareta" 580 kg de andere "Donatus" 340 kg.
5. Dat de klok "Margareta" 580 kg in 1943 geroofd werd en dat ze niet terugkwam,
6. Dat de kleine klok "Donatus" 340 kg bleef (zoals de Duitse verordeningen waren: één klok, de kleinste, mocht blijven)"
7. Dat een nieuwe klok "Margareta" op 4 november 1951 gewijd werd.

Wij moeten er aan toevoegen dat naar onze weet de twee klokken thans stom in 't oude torentje hangen (ten ware dat ze verkocht werden!).

Ik kon niet nalaten deze opmerkingen te maken, omdat ik het onaanvaardbaar acht, amper 50 jaren na de feiten, aldus "geschiedenis" te schrijven.

Aanvaard, enz ...

---------------00000000000000000000----------------

2. Jan Crabbe, Vlaamse zeerover

Johan Ballegeer

Het zou verkeerd zijn te gaan denken dat Heemkunde alleen maar geschiedenis, folklore en aanverwante omvat. Het is daarom misschien goed af en toe de aandacht te trekken op romans (vooral als ze wat deining in de litteraire pers verwekken) die zich in onze streek afspelen en personen ten tonele voeren die omwille van diverse beweegredenen belang inboezemen. Jan Crabbe is de pseudo-historische, pseudo-volksroman (de uitgever mag beweren wat hij wil) over een geducht piraat leven omstreeks 1302 en geboren te Mude bij Westkapelle,

Het meest heeft mij de persoon van Willem van Saaftinge geboeid, omdat eerstdaags een van mijn jeugdboeken over deze figuur van de pers komt. Ik bevind mij in goed gezelschap met RAYMOND VAN DEN BRANDT, de auteur van "Jan Crabbe". Zoals ik Saaftinges historische jeugd lichtjes heb geforceerd, zo forceert deze schrijver zijn verder leven. Hij laat Willem na 1308 opduiken in Engeland, waar hij samen met Jan Crabbe de zeeën en de bordelen onveilig maakt. Je hoort het al, het is helemaal geen jeugdboek dat Sonneville uitgegeven heeft.

Ten zeerste hebben mij de canzones, carminas en coplas geïntrigeerd. Als ze echt niet origineel-autentiek-historich zijn, dan zijn ze hier niet op hun plaats. Er komen nogal wat kontradikties in het boek voor, maar het is nu eenmaal een werk voor wat men pleegt gevorderde lezers te noemen. Ik zal "Jan Crabbe" als litterair oeuvre niet prijzen of verguizen: het heeft mij alleen geboeid om het leven te Damme, Sluis en Mude uit de veertiende eeuw, dat er in beschreven wordt.

(Uitgeverij J. Sonneville, Orchideeënlaan, St-Andries - 150 fr - 300 p)  Johan Ballegeer.

--------------0000000000000000000------------------