Een straat in de kijker - De Dumortierlaan

Danny Lannoy

Het gebied tussen Knokke-dorp en de zee bestond hoofdzakelijk uit duinheuvels en pannen, afgeschermd door een duinmassief dat sedert vele eeuwen gevormd werd aan de westbank van de Zwinmonding. De Blinckaertduinen liepen oostwaarts uit vanaf de Zeeweg (Lippenslaan) tot aan Fort St. Pol (Oosthoek). Een deel van die duinen werd in het 3de kwart van de 19e eeuw beplant met sparren en loofbomen en vormt nu het Koningsbos.

In 1887 kocht het consortium Verwee-Van Bunnen-Dumortier grond aan de Zoutepolder en startte de eerste verkaveling te Knokke. Een stratenplan vermeldt “Rue K” vanaf de Lippenslaan in oostelijke richting. Pas in …. kreeg de straat de naam Dumortierlaan.

Henri Louis Dumortier werd geboren in Frans Vlaanderen te Koudekercke op 30 juli 1846. De familie was afkomstig uit het Brusselse. Bij zijn tweede huwelijk in 1880 was Louis Van Bunnen getuige. Hij vestigde zich met Maria Hansotte te Schaarbeek. Henri overleed op 29 oktober 1918.

De eerste villa’s en hotels werden vanaf 1888 gebouwd langs de Zeeweg en op het eerste gedeelte van de Zeedijk. In het oorspronkelijk verkavelingsplan werd een “square” voorzien. Mevrouw Van Bunnen zou na WO I aandringen om op deze locatie een kerk te voorzien. Ondertussen waren er onderhandelingen tussen de Compagnie Het Zoute en het bisdom om een kerk te bouwen in het Zoute. De oorlog deed alle activiteiten afzwakken maar via Minister Maurice Lippens, beheerder van de Compagnie, en zijn collega pater Rutten, werd zonder tussenkomst van de hogere clerus, een kerkje toegewezen aan de Paters Dominicanen.

De erfgenamen van het consortium zaten ook niet stil. Weduwe Van Bunnen kon velen bewegen een perceel grond af te staan, ook mevr. H. Dumortier-Hansotte. Heel wat discussie met de toenmalige bestuurders van de gemeente deden het voorstel wankelen. Tenslotte kwam er toch een toelating en in 1934 werd de neo-romaanse kerk gebouwd langs de Dumortierlaan naar de plannen van Joseph en Luc Viérin.

De eerste villa’s vóór WO I verschenen in de duinen zonder dat er enige bestrating was. In 1923 telde de Dumortierlaan 13 villa’s (rijwoningen met bel-etage); er waren geen handelszaken. In de villa “Georges - Camille” woonde baigneur Theophiel Maertens.

In 1930 begon men met de effectieve aanleg van de straat die voorzien werd van boordstenen, boompjes en voetpaden, samen met de Van Bunnenlaan, Koningslaan en omliggende zijstraten.

In 1949-50 werd het wegdek aangepast. Men opteerde voor een rijbaan van 11 m met smallere voetpaden en één enkele bomenrij aan beide kanten. Het gemeentebestuur vroeg subsidiering aan de hoge overheid. De bestratingwerken werden na aanbesteding uitgevoerd in 1954 door de firma Raf Devriese uit Oostende.

In 1993 was een dringende heraanleg nodig van de Dumortierlaan. De 50 zimperputten (dienstig voor de opvang van het regenwater) werden vervangen door een gemengd rioleringsstelsel. Een grotere rioolbuis moest voortaan zorgen voor de berging van zowel regenwater als afvalwater. Studiebureau Plantec tekende de plannen en aannemer Gebroeders De Waele uit Eernegem voerden de werken uit. Er werd gekozen voor duurzame materialen voor de voetpadzones; de rijbaan en parkeerstroken kregen betonstenen.

Van een rooilijn is hier nog geen sprake. Zicht vanaf het huidige Driehoeksplein met links het hoekgebouw Beau Site, die de tand des tijds heeft overleefd! (pelshandel Snauwaert, hoek Dumortierlaan Kemmelbergstraat). De villa “Louise Manon” werd gesloopt en vervangen door een appartementsgebouw. Op de achtergrond de bebouwing op de hoek van de latere Van Bunnenlaan.

25 jaar later ! Vergelijkend beeld van de Dumortierlaan met rechts het Driehoeksplein met openbare elektriciteitscabine. Links vooraan de Residence “Triangle” bij de Nieuwpoortstraat waar op de gelijkvloers de dancing “Le Georgy’s” was gevestigd.

Nog vooraleer de straat werd aangelegd werden tegenover de Square (H. Hartkerk) typische belle-epoque woningen gebouwd.

Nog vooraleer de straat werd aangelegd werden tegenover de Square (H.Hartkerk) typische belle-epoque woningen gebouwd.
Het hoekgebouw me twee torentjes van de latere Van Bunnenlaan kreeg de naam “Square Marguerite” mee.

In 1923 telde men 13 woningen in de Rue K, geen handelszaken. Rechts staat een badcabine van baigneur Theophiel Maertensdie woonde in nr. 24, de villa “Georges - Camille”.

Het kruispunt bij de Lippenslaan. Links Teinturerie Koentges (schoenhandel Ralet), rechts het Zwart Huis van Dr. De Beir uit 1924 (arch. Huib Hoste).

Het gebouw was later de tandartspraktijk van Lieve De Beir en Eugène Mattelaer. Het modernistisch gebouw werd geklasseerd in 2001 en volledig gerestaureerd door de nieuwe eigenaars. Op de hoek was vishandel Depaepe gevestigd, later een wasserij, pralinewinkel en nu twee ijsroomzaken.

Luchtfoto met centraal de Dumortierlaan omstreeks 1932.