voor U gelezen in ... Een moord in de kerk te Heist

In de uitgave van 1948 lazen wij voor u een merkwaardig verhaal, dat teruggaat tot 1674.

Inderdaad, op 26 november 1674 doet zich een merkwaardig feit voor in de kerk te Heist waardoor er bericht wordt dat de kerk en het kerkhof geprofaneerd zijn door ‘t vergieten van mensenbloed.

Wat was er nu precies gebeurd?

Donatiaan vande Kerckhove zat met zijn hond in de hoogmis. Paschasius Maere, kerkbaljuw en hondenzweper (hij cumuleerde!) had de hond willen buitenjagen, want het was niet geoorloofd dergelijke dieren toe te laten in het huis van God.

Het buitenjagen was hem evenwel slecht bekomen. Vande Kerckhove had zich kwaad gemaakt, en de baljuw zo deerlijk toegetakeld, dat ‘t bloed letterlijk “vloeide”.

De Deken komt naar Heist om er de kerk en het kerkhof te verzoenen en de heer vande Kerckhove wordt gedagvaard voor ‘t Geestelijk Hof te Brugge. Hij verschijnt er op 1 december, en de bisschop veroordeelt hem tot acht dagen “kortzitten” in de geestelijke kerker, met vasten te water en te brood overander dag.

Maar de veroordeelde vraagt schoon om mildering van straf, daar zijn vrouw en kinderen van “kleine conditie” waren en hun broodwinner zolang niet konden missen.

En de Bisschop had een goed hart en schold hem alles kwijt.

Vande Kerckhove moest toch eerherstel doen, en de volgende zondag, onder de hoogmis, met een brandende kaars, in de endeldeur, dwars door de kerk naar het altaar gaan en daar zijn kaars offeren. Zo staat beschreven in de Acta Episcoporum Brugensium 26 november-1 december 1674.

Is dit nu uitzonderlijk of folkore? Denken we niet te gemakkelijk dat in onze kerken honden en hondenzwepers dingen zijn die thuis horen in de Middeleeuwen, maar niet langer in onze beschaafde deftige tijden? Honden zijn in Vlaanderen, lijk de bevolking, een beetje “kerks” gebleven, kosters, baljuws en stoeltjeszetters ten spijt.

Denkelijk hebben de beestjes het kwaad genomen dat er vermeld werd: “Honden buyten”. Een van de laatste oneervolle meldingen die verdween. Wat de hondenzwepers betreft, een goede honderd jaar terug waren ze nog op post, soms voor een wedde van tien frank per jaar (een paar schoenen kostte toen 3,50 f).