Heyst leeft stelt voor...

In 1976 kreeg “Heyst Leeft” vanwege het gemeentebestuur de kans om haar visie te geven in verband met het toekomstbeeld van de leefkern Heist.(I) Wij zijn daar op in gegaan, wetende dat met heel wat factoren moet worden rekening gehouden bij het nemen van een beslissing. Uiteindelijk moet tot een politieke beslissing worden overgegaan die gebaseerd is op de inspraak van deskundigen, heemkundige verenigingen en de plaatselijke bevolking in de besproken woonwijken, die voor verandering in aanmerking komen. Als voorbeeld kan hier misschien Oostende worden genomen. In ‘76 werden 49 bundels door de Stedelijke Werkgroep voor Monumenten aan het ministerie overgemaakt ter overweging voor eventuele klassering.(2)

Hier volgt dan de inhoud van de brief die wij op 16 oktober ‘76 naar het gemeentebestuur hebben gezonden.

In de leefkern Heist zien wij duidelijk twee gescheiden gebieden, gelegen aan weerszijden van de Elizabetlaan en de tramlijn De Panne-Knokke.

1) Zeedijk en zijstraten
2) Het oude gedeelte van Heist en de uitbreidingen
Graag gaan wij even dieper in op beide gebieden die naar uitzicht en functie sterk van elkaar verschillen, zodat zij in de toekomst duidelijk anders zullen moeten aangepakt worden.

Voor de zeedijk en zijstraten zijn onze verwachtingen vastgekoppeld aan de plannen die men koestert in verband met de toeristische accommodatie. Als er gestreefd wordt naar een verdere “verflatting” van de dijksector, om zoveel mogelijk toeristen op een zo klein mogelijke oppervlakte te huisvesten, dan kan er geen sprake zijn om iets te redden van de gebouwen die er gekomen zijn voor de tweede wereldoorlog. Wij hopen dat dit niet zal gebeuren zodat er misschien met onze ideeën zal worden rekening gehouden. Wij onderscheiden in de dijksector 3 delen, die zich nu elk in een verschillend stadium van modernisering bevinden:

1) Het gedeelte gelegen tussen het Vissershuldeplein en de kleine vuurtoren bezit nog het grootste aantal gebouwen die rond de eeuwwisseling gebouwd zijn. Enkele voorbeelden: villa Elisabeth (Gr. van Vlaanderenstr.), Zeedijk nrs 129 tot 138, 151(anno 1887) ,156, 166, 167, 177 (anno 1879). Natuurlijk is één van de oorzaken van afbraak de verouderde accommodatie. Maar misschien is het mogelijk om in het bestaande gebouw werken uit te voeren zodat het geheel toch kan gespaard blijven ( cfr. stadskernvernieuwing in Brugge).
2) Het gedeelte tussen Vissershuldeplein en Heldenplein mag als verloren worden beschouwd voor het behoud van waardevolle gebouwen omdat die meestal ofwel reeds vervangen zijn of zullen vervangen worden door flatgebouwen.
3) Tussen Heldenplein en Parkstraat kunnen er weerom enkele huizen worden aangeduid die voor behoud in aanmerking komen: hoekhuis Heldenplein 1 (anno 1892), zeedijk nrs 256, 259, 261, 263 (anno 1909), 267.

In deze regio bevindt zich natuurlijk de visserskapel. In de zijstraten stippen wij aan: Albatrosstraat 10 (anno 1899), Serweytensstraat 30 (controle B.T.W.) en de faiencegevels van de 0.L.Vrouwstraat. In de oude dorpskern van Heist is minder geroofd aan het oorspronkelijk karakter om dat daar minder toeristen gehuisvest zijn of toch op een andere wijze. Eerst en vooral willen wij de aandacht vestigen op een krantenartikel (17-11-74) waarin de schrijver reeds enkele zeer goede tips geeft voor dit gebied.(3) Wij vragen alvast aandacht voor:

1) St. Jozefstraat: wat staat er te gebeuren met de brouwerij Vanbesien? De vroegere geruchten van afbraak waren vals, maar buiten de huisvesting van J.G.H. De Wullok bezitten deze gebouwen geen nuttige functie. De overkant van de straat bezit enkele mooie huizen van in het begin van deze eeuw.
2) Het Boerenhof en de oude Pastorie met kerkhof vormen één geheel. Wij vragen ons af wat er gaat gebeuren na de likwidatie van het oude kerkhof ?
3) Herberg “In de Smis”, in de Westkapellestraat, is een typisch voorbeeld van een oude volksherberg en wordt zeldzaam naar stijl en afmetingen.
4) Alle gebouwen van de gemeenteschool mogen zeker niet verdwijnen, zelfs als de schoolfunctie zou wegvallen.
5) Het gedeelte tussen Kursaalstraat en Moefe is misschien de beste getuige van het vissersverleden van Heist. Hier zijn vooral te onderscheiden:

a) De Kleine Pannestraat waar dringend een sanering nodig is zodat er kunnen huisjes bewoonbaar gemaakt worden voor bv. bejaarden (cfr. de godshuizen in Brugge).
b) De Vissersstraat waar de gevel van ex-dancing El-Paso een zeer storend element is wegens de verkrotting.
c) De Bakkersstraat is een doodlopende straat met authentieke huizen die nog steeds passen in het plaatselijk karakter. Misschien is het mogelijk om deze straat te verbinden met de Vissersstraat. Een typisch laag vissershuisje is nog te zien in de Pannestraat nr 26.

Van oktober ‘76 tot april ‘77 is het stil gebleven rond deze plannen, totdat “Heist Leeft“ met meer concrete voorstellen naar voor kwam en een onderhoud vroeg met het Schepencollege. Dit onderhoud heeft tot op heden niet plaatsgevonden. We wilden het saneringsvoorstel voor De Garre op tafel gooien en advies inwinnen. Dit onderhoud heeft tot op heden niet plaatsgevonden. Er werd ons verzekerd dat het de bedoeling was de globale voorstellen van de verschillende verenigingen in het dossier te verzamelen en deze tijdens een vergadering te bespreken. Deze vergadering zou in juni gepland worden, wat inmiddels niet gebeurd is. We wachten geduldig doch waakzaam de evolutie af. Met de hoop dat binnenkort ons meer concrete gegevens bekend worden en positieve beslissingen worden getroffen.

(1) Decreet tot bescherming van monumenten en stads- en dorpsgezichten.(maart 76)
(2) ,,Nog 29 bundels in behandeling voor klassering te Oostende” (H.L.IT.—juli 76)
(3) ,,Charme van het Heistse patrimonium van Knokke-Heist”(Brugsch Handelsblad 17 november 74)

———0.-——

NIEUWS IN DE MARGE - NIEUWS IN DE MARGE - NIEUWS IN DE MARGE

Trouwe “Heyst Leeft”-supporter Albert Vandierendonck legt momenteel de laatste hand aan een meer dan 2 uur durende 8-mm klankfilm over de Heistse vissersgemeenschap.

De fragmenten die hij ons reeds toonde, beloven dat het een boeiende kijk wordt op alle aspecten van het vissersleven, waarmee hijzelf erg vertrouwd is. Op het einde van dit jaar zal “Heyst Leeft” u laten kennis maken met deze uitzonderlijke realisatie. Binnenkort, uitgebreid nieuws hierover.

Bronvermelding: “Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, deel 4, De Zwinstreek; L. Devliegher”

FIGUUR 1

De oorspronkelijke tekening uit het aangehaalde werk toont, van links naar rechts, alleen de huisjes nr 2 tot 11. Het huisje nr 1, waarvan de nummering op de muur nog vaag zichtbaar is, staat voor huisje nr 2. Het bestaat dan slechts uit 1 kamertje. Links op de tekening (pijl) ziet u nog nipt de muur van het berghok van nr 2. Niet zichtbaar is een houten poortje, dat toegang verleent tot nr 2 en het huisje nr 1 zelf.

Lees hierover het artikel ,,Bij Julie en Lowie op de koffie”

FIGUUR 2 : LEGENDE

1. De Kleine Pannestraat
2. Voorhof
3. Bergplaats
4. Varkensstalletje
5. Woonplaats
6. Schouw
7. Valluik naar kelder, tevens trap naar voutekamer
8. Voutekamer = hoogkamer: kamer boven souterrain of kelder (Voute = gewelf)
9. Keuken