Het dagboek van Lodewijk Deklerck - Deel III

Samedi 1 juin (zaterdag 1 juni)

Om een uur zijn er eene Compagnie canoniers weg gegaan, vier kanonnen ieder met vier paarden....een groot getal wagens en de overige manschappen met de tram. Vandage is de stier van Th. D'hoore moeten gelever(d) worden om geslagt te worden voor de bevolking die maandag verdeeld zal worden. Volgens zeggen zal de gemeente geen beesten meer mogen slachten, het vleesch zal gegeven worden door het 'proviant' van Heyst.

Maandag 3 juni

De beweging in Knocke is geheel kalm geworden daar er maar weinig soldaten meer zijn. Een affiche is uitgeplakt dat al de zeeldoeken en zeelen in beslag genomen zijn.

Dinsdag 4 juni

Men doet nog altijd veel huiszoekingen met buit...deze voormiddag bij Deplenter (I).... Daar hebben zij vleesch, wolle en andere waren gevonden die op eene kar geladen zijn en naar de commandature gebracht (....) Zij is moeten mede gaan en is daar (aan) gehouden .....

Woensdag 5 juni

Er zijn den geheele dag vele vliegmachienen overgekomen die vele bommen gesmeten hebben op Zeebrugge en tot Brugge (Bassin) men breng(t) nog altijd veel oorlogsmateriaal aan.

Donderdag 6 juni

Al het zilverwerk diende van Charles Vermeire in zijn hotel, is gisteren uitgehaald en naar de garage gevoerd door de Duitsche ter waarde van twa(a)lf duizend frank. ( Charles Vermeire was uitbater van het Central Hotel uit 1907 langs de Lippenslaan).

Vrijdag 7 juni

In de namiddag was het alarm en het groot kanon van de batterij in de duinen van Serweytens heeft drie schoten geschoten. Er zijn twee kleine beesten geslacht voor vleesch voor de bevolking deze week. Men zegde ons dat er twee branden tot Brugge geweest waren den gepasseerden nacht veroorzaakt door vliegmachinen....

Zaterdag 8 juni

Een Duitsche politie bijgenaamd 'de ratte' en die nog al lastig was voor de bevolking en bijzonder voor de mindere burgers is van dage moeten van Knocke vertrekken; dat nieuws is voor velen welkom...

Zondag 9 juni

Om twee uren in de achternoen hoorden wij het groot kanon uit de batterij van duinen Serweytens schieten, daarna alle kanons, het was groot alarm. De vloot uit Zee schoot op Zeebrugge. Men zag de bommen vallen die eene groote rook uitgaven....

Maandag 10 juni

Een bevel deze morgend dat er tegen den namiddag moest geweten zijn hoeveel fruitbomen op Knocke waren. Peren, appels, krieken, noten, enz... Onmiddellijk wierden er vier mannen rond gezonden die dat al moesten vragen.

Dinsdag 11 juni

Morgend moeten er vijf en twintig koeibeesten geleverd worden aan de Duitsche militairen, te leveren tot Westkapelle. Donderdag met er naar de 'Proviande' van Heyst gegaan worden om het vleesch voor de bevolking.

Vrijdag 14 juni

Op aanklacht van de bevolking .... die zegden dat .... er burgers in de villa Blanc Garin de planchers uitbraken voor brandhout...de commissaris van Politie is gaan zien en tot groote verwondering waren er drie burgers bezig met de planchers (houten bevloering) uit te breken (op bevel) van de Duitsche overheid en die moest(en) dienen voor rond de villa 'Kazande' te zetten om het zand tegen te houden waar een Duitse docteur woon(t). Dat zou reeds de derde villa zijn waar zij dat deden .... (de villa bevond zich op het kruispunt van de Leopoldlaan en Blancgarinstraat, gebouwd door de kunstenaar in 1893).

Zaterdag 15 juni

Deze morgend is er eenen lange tram met soldaten aangekomen voor op Knocke te verblijven .... Pieter Jacobs is deze nacht voor meer dan zevenhonderd mark waren uit zijnen winkel gestolen. Er zijn zeventig duizend kilos coks gekomen, maar niet voor de bevolking....deze zijn verdeeld aan al de etablissementen zooals school, wascherijen, bakkers enz....

Fragment uit het dagboek

Maandag 17 juni

Er zijn veel kinderen ziek ...sommige zouden tekens hebben van tyfus. De Duitse docteur heeft vijftien gevallen onderzocht... die heeft hij de naam opgeschreven en deed vragen in welke school zij waren ...daar waar zij in de school waren dezen moesten gesloten worden.

Woensdag 19 juni

Men hoorde van dage zeggen dat Bulgarieen den oorlog verklaard heeft aan Duitschland. De gepensioneerde Verlinde is gepasseerde week zijne piano door de Duitsche genomen, de twee kopere kandelaars die er zouden moeten aan zijn waren er niet meer .... (reeds vroeger geleverd) .... de politie die dit niet wilde verstaan ...zeggende dat zij ze verstopt hadden. 's Anderdaags hebben ze daarvoor met drie mannen gans het huis doorzocht.

Donderdag 20 juni

Deze nacht is erbij den bleeker Aertssens al het waschgoed gestolen die binnen lag; er waren ook goederen bij van officieren en andere Duitsche militairen.

De zoon van den oude Burgemeester D'hoore is vandaag komen zeggen aan den Politie Commissaris dat er eene trekos zoude uit de weide gestolen zijn .... daar zij niet meer te vinden is .... daar kwam ook een veldgendarm bij die vroeg welk geslagt het was en welk kleur van vel .... en het kwam overeen met een vel die zij gevonden hadden op Westcapelle dien tijde. Dit zou het vleesch geweest zijn die vrouw De Splenter te koop stelde en waarvoor zij in het gevang gestoken is. (Raymond Aertssen had een wasserij).

Vrijdag 21 juni

Deze week moesten er tien vette zwijnen geleverd worden ....deze zullen niet gevonden worden daar er dezen tijd van het jaar niet gevet wordt te meer, dat er geen eten is.

Zondag 23 juni

De scholen zijn al moeten gesloten zijn door dan de kinderen met velen de mazelen hadden. Er worden bijkans alle dagen ontsmettingen gedaan.

Dinsdag 25 juni

Deze voormiddag was het gemeenteraad voor eene lening met het Credit Communale zonder waarborg te vragen, werd met algemene stemmen goedgekeurd.

Woensdag 26 juni

Vrouw Sarasyn vrouw van een soldaat is dezen namiddag gestraft voor zes weken gevang en twee honderd mark boete omdat zijn waar zij woonde drie 'overlegsels' van resoor bakken afgesneden had en voor haar gebruik had gebezigd.

Gepasseerde week zijn de hennen en konijnen gestolen van De Wulf uit de wijk ’t Kalf. Het wierd ons gezegd dat Ph. Byl die door een bom op Zeebrugge het hoofd verpletterd is geweest en naar Brugge is gevoerd beter is en waarschijnlijk zal genezen.

Er is een verandering gekomen voor de tabac bouwers ....in plaats van het getal planten over te geven op het stadhuis, zullen zijn eene formul (briefje) te huis krijgen die zullen invullen en ondertekenen hoeveel planten zij geplant hebben.

Pietje Jacobs bij zijn winkel in 1906.

Donderdag 27 juni

Pieter Jacobs die al drie maal bestolen is geweest wierd dezen morgend geseid dat de dieven bekend waren ontdekt door de veldgendarmen verder zullen zij voortonder-(Pietje Jacobs had zijn winkel op de hoek van de Lippenslaan en latere Kongostraat).

Vrijdag 28 juni

Deze nacht zijn er vliegmachinen overgeweest in den Oosthoek.... Ballon, batterij, maeger schorre hebben zeer laag gevlogen en bommen geworpen in de morgend. Een bevel is ten mijnen gezonden dat de hengst van H. Meerschman en P. Bonte om zes uren moest aan de tramstatie zijn ...volgens inlichting zou de Duitsche hoog veearts daar afstappen voor hun in oogenschouw te nemen.

Donderdag 29 juni

Een bevel is gekomen dat er tegen maandag twee en twintig koeibeesten moeten aan de Duitsche militairen geleverd worden. De papieren zijn toegekomen van de wolle die naar Duitschland moet geleverd worden .... Morgend is uitbetaling van patatten geleverd van de aardappelplanters die volgens verordering vijf en twintig ten honderd meer moesten leveren of hun (....) en dat zijn die vijf en twintig kilos.

Maandag 1 juli

Deze nacht zijn er in zes huizen de ruiten ingeslagen ...men zegde dat het dronken soldaten geweest waren .... Het is nu al op de vijfde week dat er geen geld is voor het werkvolk.

Woensdag 3 juli

Gisteren avond moest den hoofdonderwijzer naar de commandature komen .... deze heeft eene lijst moeten maken met vijf en twintig jongens ..... Er worden nog altijd veel aardappels uitgetrokken en sjalotten gestolen. Volgens horen zeggen zijn er veel werkmannen afgedankt.

Vrijdag 5 juli

Vrouw weduwe Van de Moere is gestraft voor honderd mark boete omdat zij te weinig patattenland overgegeven heeft. Emiel Van den Broecke is deze morgens zijnen vinger van den linkerhand

afgeschoten omdat hij een schrapnel vond en daar aan wilde werken. Er zijn kanonnen, ik geloof volgens zeggen drie weg gedaan die op de wijk het Kalf stonden. Men hoort niet anders of van stelen van patatten.

Zondag 7 juli

Er is eenen bijzonderen tram gekomen met een vijf honderd soldaten die allen zonder wapens of iets anders de zee optrokken. Men veronderstelde dat zijn gingen een bad nemen hetgeen zo was: en zijn allen ten zes uren en half met muziek aan 't hoofd terug gekomen om met den zelfde tram die stond te wachten terug te keren.

Woensdag 10 juli

Het is gelukt, wij hebben het geld ontvangen van de wol.

Zondag 14 juli

Om zeven uren was de mis moeten in het klooster gedaan warden doordien de Duitsche de kerk moesten hebben ...in het klooster was er mis in de kapelle en terzelfde tijd in de bovenzaal ...om acht uren was er wederom eene gelezen mis in de kerk.

Maandag 15 juli

Zaterdag zijn er nog vijf burgers op Zeebrugge muur door bommen gedood en eenige gekwetst die daar aan het werk waren.

Dinsdag 16 juli

Er zijn zooveel vliegmachinen gekomen dat men het juiste getal niet konde tellen...ontelbaar waren de kanonschoten (....) er is ook gezien dat er een neder kwam in de zee ...men konde niet zeggen of het een Duitsch of andere was...er waren groote luchtgevechten ....men hoorde ze zeer veel schieten.

Woensdag 17 juli

C. Dombrecht kreeg gisteren eene verordening dat hij vandage met zijn dienst doende hengst moest naar Brugge gaan waarschijnlijk zal hij daar moeten blijven gans de nacht en gans den dag. (Casimir Dombrecht was hengsteboer op 'De Grote Stelle' op het Hazegras).

Hoeve 'De Grote Stelle' van Casimir Dombrecht.

Donderdag 18 juli

Gisteren wierd er uitgebelt dat er morgend van twee uren tot vier uren de pokken kosteloos gezet worden op het stadhuis ...nochtans waren er weinig ...misschien nog niet genoeg gekend.

Zaterdag 20 juli

Men zegde ons dat er gisteren twee boeren Frans Beyne en De Groote per automobile door de Duitsche van hunne hofstede gehaald zijn naar het gevang gevoerd zijn en dat er nog vier andere vandage dezelfde baan (zullen volgen....kwestie van het blauwen van beesten.

Er is een verordening dat er twintig schoolkinderen maandag woensdag en zaterdag samen met eene kar en peerd moeten rond rijden om distels te gaan trekken...ze zijn al van deze week begonnen. Vandaag zijn er Duitsche en een Belg op ronde om te zien wie vroege aardappels staan heeft...er moeten tien duizend drie honderd vroege aardappels geleverd worden. Eene verordening is ook gekomen dat er deze die het hun land is over de Bilk van Madame Parmentier gedeeltelijk moeten weren om dat daar een ijzerweg gemaakt moet worden en zelfs al bezig zijn (aanleg van bijkomende tramsporen naar Westkapelle).

Zondag 21 juli

Het was ook Knocke jaarlijkse kermis...buiten eenige die naar Knocke kwamen om te dansen waren er anders geen vreemdelingen te zien .... rond den avond zijn de vele gendarmen gegaan naar de dans zalen, de deuren toedoende en niemand mocht er uit vooraleer zij hun pasport getoond hadden....er waren er van Oostkerke, Westcapelle en Heyst....al deze wierden in beslag genomen hun naam opgetekend (....) er waren er ook van Knocke die hun Belgisch pasport niet met (bij) hun hadden.

Donderdag 25 juli

Er waren in de nacht aan het vliegplein vliegers overgekomen en hebben vijf à zes bommen geworpen die in het land gevallen zijn waarvan één aan en tegen een klein hofstedeken gevallen is en de schuur van de helft verbrijzeld heeft. Er is door een van de commandature en Charles Vermeire in de polders rond gegaan om den Oogst te schatten.

Om twaalf en half uren kwam er een muziek van de kant van de zee met een driehonderd tal soldaten en machienengeweren op wagentjes die Heyst optrokken en kwamen van exercities te doen. De contributie beamten gaan alle dagen rond om den tabac die geplant is over te nemen en hebben (op) veel plaatsen moeilijkheden met de menschen ....

Maandag 29 juli

In Brugge zijn er twee bommen in de statie gevallen en twee er rond die vele doden en geblesseerden gemaakt hebben....en bijkans al de ruiten 'verblijselt' heeft. Dezen morgen zag men een driehonderd soldaten vertrekken met den tram naar Oostende met wagentjes met machine geweren.

Vrijdag 2 augustus

Gisteren wierden de Hoteliers die vroeger hun lijnwaad hadden moeten overgeven, vermaand voor het in te brengen. Den docteur Lamoral deed mij een klacht dat er veel zieken op Knocke waren en het beter zoud zijn van alle bijeenkomsten en dansvergaderingen te verbieden daarop zij wij bij den commandant gegaan en naar uitleg regelde hij dat (…).

Zaterdag 3 augustus

Leon De Witte is gestraft voor honderd mark boete voor kwestie van schrijven van een brief aan de commandanture klagende over de toeziener van het Duitsche werk die zij verrichten. Weduwe Jan De Groote geboet voor te laat 's avonds buiten haar huis te zijn. Er zijn nogmaals vijf geiten moeten genomen worden voor de Duitsche militairen naar Brugge geleverd....

Een Duits militair transport bij de zuidgevel van het stadhuis.

Maandag 5 augustus

Al de kiekens kwekers krijgen eene nieuwe verordening van eijeren te leveren daar er een tachgentigtal min zijn en de zelfde hoeveelheid eijeren moeten geleverd worden. Ook krijgen de boeren een briefje om in te vullen hoeveel zaaigraan zij nodig hebben voor het jaar 1919.

Dinsdag 6 augustus

Er is eene verordening gekomen dat de Brandweer van Heyst met stoom ook dienstig moet zijn voor Knocke en bijgevolg ook in de kosten gerekend zal worden van nieuwegheden onderhoud en bezorgdheid.

Er is ook een verordening gezonden aan de Belgische schoolopziener dat al de scholen moeten de klassen gewit worden. De moeilijkheid is dat er op gansch Knocke geen kalk te vinden is.

Donderdag 8 augustus

Dezen morgen zijn veel vliegmachienen gekomen en er heeft een groot luchtgevecht plaats gehad boven Zeebrugge ...er waren er 't minstens rond de dertig Entente vlieger en volgens zeggen hebben zijn drie Duitsche vliegmachinen 'omsyngelt' ....

Vrijdag 9 augustus

Alle nachten wordt er gestolen...de gendarmen kunnen dit niet alleen aan daarom moet de Politie van Knocke hun deel doen ... de veldwachter de twee polities O. Heyneman, vader Baervoets moeten elk op hunne toer nachtdienst doen... te meer de soldaten stelen maar de burgers ook.

Verordening.... dat de gemeente moet het fruit gaan overnemen en dat de Duitsche militaire er 50 % moeten van hebben te leveren in het Proviand van Heyst.

BERICHT

De gemeente Knocke heeft aan het Proviant magazijn te Heyst wekelijks den Zaterdag te leveren

4800 eieren en 80 kilos boter.

Voor kwaadwtllige of zwaar onachtzame onregelmatigheden in de levering worden de verantwoordelijke afgevaardigde der gemeente en in het geval zijnde persoonlijke schuldige met geldstraffen tot 10.000 Mark of gevangenis tot een jaar of met bolder bestraft. Daarenboven moet door voorgenoemde personen betaald worden

Acht Mark voor iedere kilo boter en 20 Pfennig voor ieder ei die ontbreken

Evenzoo verbied ik aan de landbouwers de vrije verkoop van boter en eieren aan militaire personen Degenen die bemachtigd zijn tot aankoop van boter en eieren. zijn voorzien van een bewijs dor Kommandantur dal opgeeft welke de hoeveelheid is der waren die tot aankoop wordt toegeiaten De levering mag enkel geschieden tegen afgifte van het bewijs, dat in den tijd eener week, onder opgaaf van het geleverde bij de Kommandantur moet ingediend worden

Overtredingen bestraf ik. voor zooveel niet eene hoogere straf voorzien is, met 150 Mark geld boete en 14 dagen gevangenis

Knocke den 7 Maart 1916

JAHNCKE
Kapitanleutnant ft Ortskommandant

Een affiche uit 1916 voor leveringen aan het 'Proviant' van Heyst.

Dinsdag 13 augustus

Men zegt dat de Commandant van verlof sedert vier dagen ingekomen is maar nog niet te zien is ...er wordt vernomen dat hij de Spaanse ziekte heeft .... Vandaag zijn er drie onopgebouwde villa's staande in de Avenue Lippens met dynamiet ontploft zijn geweest.... bijkans gans het gebuurte zijn de ruiten gesprongen. Alle drie de glazenmakers moesten dezen namiddag glazen uit onbewoonde villa's halen om het min of meer te herstellen.

Zaterdag 17 augustus

Eene verordening is ...dat er van morgend af al de straten moeten opgekuist worden om dat de Admiraal van Oostende maandag of dinsdag naar Knocke zal komen. Maandag mogen de scholen erbeginnen. De patatten worden nog overal en bij iedereen aan vijftig centiemen de kilo verkocht, de tabac aan tachtig frank in het klein in de winkels ....

Woensdag 21 augustus

Over noen zijn er vliegers overgekomen waarop schrikkelijke veel geschoten wierd.... in het schieten is er eenen blindganger gevallen op het huis bewoond door Strobbe in de Smedenstraat die niet ontploft is (...).

Donderdag 22 augustus

Charles Van de Walle is gestraft voor twee honderd mark boete voor 'eyeren' gekocht te hebben aan een frank en voor meer hennen te hebben dan dat hij opgegeven had.

Maandag 26 augustus

Jan van de Putte is den eersten die vrijdag en zaterdag gedorschen heeft met de machine, vandage komt zij bij Desire Menge en zal niet meer stoppen. Wij hebben al twee maal naar Brugge doen rijden om duizend ledige zakken voor de granen en deze keer zijn zij afgekomen met zeshonderd vijftig.... Deze moeten geleverd worden door het hulp en voedingscomiteit van Brugge.

Burgers en militairen verzameld bij het stadhuis!

Donderdag 29 augustus,

Er zijn twee burgers en een gekwetsten door bommen gedood aan de bassin in Brugge van vliegmachinen....alle nachten worden veel aardappels gestolen .... Frans Walgraeve is voor tweehonderd mark gestraft omdat hij in eene huiszoeking iets gevonden hebben tegenstrijdig de verordeningen. Men is tegenwoordig aan het dorschen van het broodgraan ....Alle menschen zijn aan het werk voor het bekruipen om hunne voorraad te kunnen blauwen.

Vrijdag 30 augustus

Gisteren hebben de veldgendarmen een huiszoeking gedaan bij Camiel Traen die verdacht (werd) dat er daar een voer gerste gelost was, die ging verdeeld worden voor het branden van café.

Zondag 31 augustus

Klachten bij de commandature dat er zoveel aardappels gestolen werden .... de veldgendarmen ging dit onderzoeken en deze noen waren deze al de trams ....zij hebben er verscheidene zakken aardappels in beslag genomen die door soldaten mede gedaan wierden...die volgens men zegde naar Oostende of Blankenberghe aan grote prijzen werden (doorverkocht).

Bericht

Ik maak aan de bevolking bekend dat ik de volgende straf heb uitgesproken:

Tegen Pieter Bonte-Depla, landbouwer, eene geldstraffe van 150 mark om reden dat hij slechte aardappelen aan het proviantambt van Westcappelle had geleverd.

Knokke, den 3 Januari 1918. Kielmeyer

Leutnant u. Ortskommandant i.V.

Wordt vervolgd in het voorjaar nummer 2019