10e Bevrijdingsmars

Met “Cnoc is ier” kende de Canadese Bevrijdingsmars een stijgende bijval, 1.500 wande­laars over de 33 km. van Hoofdplaat tot Knokke, de weg die in 1944 ge­volgd werd, na de landing op 9 okt. tot de uitbundige ontvangst op 1 nov. - Het idee voor de Bevrijdingsmars kwam van Gerard Adriaenssens en voor de jaarlijkse verwezenlijking sprongen Danny Lannoy en Gaspar Warnier met entoesiasme in. Het is nu reeds de 10e maal dat onze bestuursleden met veler medewerking, voor de organizatie zorgen.

Vrijheid, dank zij het Canadese leger

Boven links: Benny Chartier, destijds luitenant van de tankcollone die het eerst het Hazegras bereikte. Hij bezocht Knokke in juni 1977, 33 jaar na de bevrijding (D.L.)
FOTO: De Canadezen trekken Knokke binnen, Benny Chartier (inzet) mee, – gezeten rechts op het eerste voertuig. (Uit brochure “Cnoc is ier”)

==> Het monument bij de Landingsplaats Biervliet

10e Canadese Bevrijdingsmars
Herdenkingsdagen '83 Knokke-Heist

28 oktober
16.00 u: Stadhuis Knokke - Opening Radio-Station ON4CLM

29 oktober
20.00 u: Boudewijncentrum Lippenslaan 37: “Canada-Party” met koud buffet (voorinschrijven noodzakelijk)

30 oktober
11.00 u: Aardenburg (Nederland): Rondgang in de gemeente en ontvangst ten stadhuize
15.30 u: Sluis (Nederland): Rondgang en ontvangst ten stadhuize (Canadian Pipes and drums en Canadian Engineers)

31 oktober
11.00 u: Dijkwandeling Van Bunnenplein Knokke
12.30 u: Albertplein

1 november
8.00 u: Verweeplein Knokke (Grote markt) - Vertrek per bus naar startplaats
9.00 u: Hoofdplaat vertrek “10e Canadese Bevrijdingsmars”
12.00 u: Oostburg ontvangst Canadese gasten ten stadhuize
13.30 u: start 2e gedeelte Mars - Retranchement - Hazegras
16.00 u: Oosthoek Knokke met harmonie “De Zeegalm” via Zoutelaan naar Burg. Frans Desmidtplein
16.45 u: Hulde en Bloemlegging aan Monument
17.00 u: Défilé aan Gemeentehuis ontbinding van van de mars en Receptie aan genodigden

2 november
9.30 u: “Bevrijdingsmis” H.Margarethakerk Knokke
10.45 u: Per autocaravan naar Adegem Militair Canadees Kerkhof - Hulde en bloemlegging aan centraal kruis
13.15 u: Verzetsplein Knokke - Hulde aan Verzet en Canadese regimenten
20.00 u: Casino Knokke - “Ode aan Canada” met balletgroep “Le Cygne” , het koor “De Meidoorn” en de militaire kapel “The Vimy Band” uit Canada

• Voor deelname aan de Bevrijdingsmars dient men voorin te schrijven.
• Dit is het voorlopig programma van de festiviteiten.
• Voor nadere inlichtingen en folders kan men vanaf september terecht op het sekretariaat: Graaf Jansdijk 290 of Gemeenteplein 16 8300 Knokke

10 jaar Canadese Bevrijdingsmars: korte historiek

Het was in november 1973, na de hulde op het Canadees Kerkhof te Adegem, met de vaderlandse verenigingen, dat men in het Hotel “Prince Baudouin” langs de Lippenslaan, op het idee kwam een mars te organiseren ter ere van de Canadezen die gesneuveld waren in 1944 bij de bevrijding van de “Scheldpocket”.

Het waren Gerard Adriaenssens en Gaspar Warnier, bestuursleden van de heemkundige kring Cnoc is ier die voor het eerst met dit idee naar voor kwamen.

1 november 1974 Knokke's Bevrijdingsdag zou als datum worden vooropgesteld voor de 1e Canadese Bevrijdingsmars.

Bestuurslid Danny Lannoy vervulde zijn legerdienst in Duitsland en schreef naar het bestuur: “Hoe zit het, gaat de mars door of niet....” Pas in september werd rond de tafel gezeten en zou men een drietal autobussen bespreken om de deelnemers te vervoeren vanaf het Verweeplein naar Hoofdplaat aan de Schelde.

Waarom Hoofdplaat! wel aan de Paulinahaven bij Hoofdplaat kwamen de eerste Canadezen aan land in de nacht van 8 op 9 oktober 1944 om vervolgens langs de dijken en polders op te rukken en West-Zeeuws-Vlaanderen en het laatste stukje van België te zuiveren van de bezetter.

G. Warnier kwam in contakt met de Ambassade van Canada te Brussel, en verkreeg medewerking aan het gebeuren.

Een 150 deelnemers waren er om voor de Canadezen een 33 km lange tocht af te leggen. G. Adriaenssens gaf langs de route de nodige uitleg over het krijgsgebeuren van 1944.

“Cnoc is ier” deed beroep op de heemkring “West-Zeeuws-Vlaanderen”, de vereniging voor oud-paracommando's (waar Adriaenssens lid van was) en het gemeentebestuur van Oostburg die de wandelaars ontvangde ten stadhuize. De raadzaal werd overrompeld en de toenmalige burgervader A. Schipper sprak lovende woorden voor de initiatiefnemers.

Te Knokke, aan het Monument ter Burgemeester Frans Desmidtplein greep een bloemenhulde plaats in aanwezigheid van Luitenant-Colonel Therrien die voor deze gelegenheid was overgekomen als vertegenwoordiger van Canada. Hij werd echter ontvangen in een plaatselijke herberg, wat heel wat kritiek met zich mee bracht, maar het eerste jaar was een “leerjaar.”

De organisatoren waren alvast zinnens het jaar daarop opnieuw deze mars te organiseren.

Drie bestuursleden van de kring werden gelast zich met de organisatie bezig te houden, namelijk Adriaenssens, Warnier en Lannoy. Er werd kontakt opgenomen met de ambassade die de belofte deed een contingent soldaten ter beschikking te stellen voor de Bevrijdingsmars.

Affiches werden gedrukt en de publiciteit in de vele dagbladen lokte heel wat wandelaars naar Knokke om deel te nemen aan deze historische wandeltocht.

Op de luchthaven van Middelkerke landde een militair vliegtuig en werden de Canadezen opgehaald met het klein busje van “Winne”. Twaalf Engineers onder leiding van luitenant Peter Wright arriveerden in het lokaal “Boudewijncentrum” waar ze werden ondergebracht. Een groep joviale jongens die niet wisten wat hen te wachten stond.

1 November 1975: Luitenant Wright marcheerde met zijn peleton van 't hotel tot aan de markt om er samen met een 500 wandelaars te vertrekken richting Nederlandse grens.

Na een korte plechtigheid aan de zeedijk te Hoofdplaat stapten de Canadese gasten op met de “Maple Leaf” wapperend in de wind, gevolgd door jong en oud, jeugdgroepen, wandelclubs, militairen, individuelen, en... Knokkenaars in de voetsporen van hun bevrijders. Het was niet enkel een sportieve prestatie, doch eerder bedoeld de herinnering te bewaren aan de Canadese vrijwilligers die hun leven gaven voor onze vrijheid.

Dankzij de hulp van J. Keymel, bestuurslid van de Nederlandse Kring kon een tentoonstelling worden ingericht in de “Boudewijn”. A. Dhont zorgde voor foto's van de oorlogsjaren en de bevrijding.

Soldaat Cliff Heipel herkende zelfs zijn vader op een van de archieffoto's van 1944, wat eens te meer bewees, hoe dicht die jonge Canadezen stonden met de bevrijders van weleer.

Gaspar Warnier filmde de 2e Bevrijdingsmars en behaalde op een wedstrijd voor amateurcineasten een bronzen medaille, onder de titel “Sound off”.

Naast de Bevrijdingsmars werd ook een culturele avond gepland, met films over Canada, oorlogsdocumentairen over de streek en een of ander optreden van een plaatselijke vereniging.

De vriendschapsbanden verbeterden en er werd reeds afspraak gemaakt voor 1976.

Opnieuw was P. Wright officier van de Canadese groep. Dit jaar verscheen eveneens een brochure over de mars, met historische informatie en de route (zie verder). De kring deed beroep op de auteur van het boek “Waar de rode klaproos bloeit”, de heer Karel Aernoudts die bereidwillig zijn hulp verleende.

Men was gestart met een traditie die tot op heden is uitgegroeid tot een grote manifestatie, zonder veel pretentie, reeds wijd en zijd bekend tot in het verre Canada.

Vanaf 1977 kregen wij een groep van de Canadian Pipes and drums die met hun doedelzakken de muziekale sfeer verzorgden.

Met medewerking van de Militaire Vertegenwoordiging van Canada te Brussel, alsook enkele leden van de Vaderlandse Verenigingen zou de mogelijkheid onderzocht worden om de herdenkingsdagen wat meer luister bij te zetten. In 1982 slaagden ze erin “The Central Band of the Canadian Forces” te laten optreden in het Cultureel Centrum. Deze uitzonderlijke avond had een enorm sukses.

Wij kijken dan ook uit naar de Herdenkingsdagen 1983 waarvan het programma hier is overgenomen.

Op 1 november verwachten we u allen om deel te nemen aan de 10e Canadese Bevrijdingsmars.

Te verkrijgen door storting van 60 fr op rekening van Cnoc is ier de geïllustreerde brochure van de Canadese Bevrijdingsmars.

Beschrijving van de krijgsverrichtingen van 1944 en routebeschrijving, alsook enkele zeldzame foto's. Iets dat iedere verzamelaar moet bezitten.