Toespraak van Gerard Adriaenssens, stichter van de Canadese Bevrijdingsmars, ter gelegenheid van de 15de mars op 1 november 1988.
Geachte Dames, Mr. de Ambassadeur, Generaal, Kolonels, Mr. de Volksvertegenwoordiger, Heren Burgemeesters en Schepenen, vrienden Para-commando's, vrienden van de Weerstand en van "Cnoc is ier".
Telkens als het najaar wordt en de maand oktober aanbreekt, denken wij die het beleefd hebben terug aan die verschrikkelijke oorlogsdagen.
De strijd om de Scheldemonding begon op 3 oktober met het stukbombarderen van de dijken op het eiland Walcheren. Honderden Lancasters kwamen één per één aangevlogen en smeten speciale bommen van 5.400 kg, "Tallboys" genaamd. De ontploffingen ervan waren voor ons in de polder een angstaanjagend zicht.
Dan kwam de morgen van 9 oktober. Canadese soldaten van de 9de Inf. brigade met de regimenten North Nova's, L.I. of Canada en Stormont of Dundas en Glengarry's, landden succesvol bij Hoofdplaat.
's Morgens hoorden wij op de radio: "Het bruggehoofd bij Hoofdplaat breidt zich uit". Dat gaf hoop in onze harten.
Maar als we enkele dagen later, 's avonds naar buiten gingen kijken, in de richting van het oosten, sloeg de schrik ons om het hart. De gevechtslijn was één vuurgloed van brandende schuren, huizen en stromijten, vanaf Breskens tot aan het Leopoldkanaal. Ik hoorde mijn vader nog zeggen: "O mijn God, wat staat er ons nog te wachten".
Maar het liep allemaal nog goed af. Op 31 oktober werden wij bevrijd op het Hazegras door de North Nova's. Knokke was op 1 november aan de beurt en Heist op 2 november.
Wat waren we toen uitgelaten van vreugde. Er was echter ook verdriet als we al die jonge Canadese soldaten zagen liggen, gesneuveld langs dijken en wegen, sommigen vreselijk verminkt door granaatvuur. Dat toonde ons de gruwelen van de oorlog.
Opdat zoiets nooit meer zou gebeuren doen we deze mars, onder het motto "Vrede, Vriendschap en Rechtvaardigheid".
Zoals gewoonlijk dank ik de Gemeentebesturen van Oostburg, Sluis, Aardenburg, Terneuzen en Knokke-Heist voor hun medewerking, evenals alle bestuursleden van de Heemkring West-Zeeuws- Vlaanderen en van de Heemkring "Cnoc is ier", in het bijzonder Gaspar Warnier en Schepen Danny Lannoy.
Verdere dank gaat uit naar de Canadese Ambassade te Brussel, de Vaderlandse Groeperingen, het muziekkorps "de Zeegalm", het Rode Kruis, de wandelclub "Noordzee boys", het Knokse Middenstandsverbond, het Willemsfonds, de radio vrienden en mijn vrienden Para-Commando's. Ik houd er ook aan hier speciaal alle Canadese veteranen in ons midden te begroeten, in het bijzonder de veteranen Ken Harper en Victor Billet. Lang leve Canada!
Steunfonds Welcome Canadians 1989:
- André Deklerck
- Oscar Permeke
- Guy Leconte
- Pavillon Du Zoute
- Michel D'Hooghe-Delaere
- Raoul Steyaert
- Gerard Adriaenssens
- Mevr André Desmidt-Maertens
- Luc D'Hondt
- Joseph De Groote Schepen
- Mevr Wilot-Boerjan
- Maurice Breda
- Bob Collins (Canada)