MEDEDELINGEN
Het eerste jaarverslag van de gemeente Lissewege, na het ontstaan van het Koninkrijk België.

opgemaakt de 13e september 1836, ingevolge artikel 70 van de gemeentewet van 30 maart 1836. :

“ALGEMEEN BESTUER:

zedert den ontvangst der circulaire van Mynheer den Minister van binnen-landsche Zaeken, van den 11n April lest, werd het bestuer gedaen naer luyd der Gemeente Wet van 30 maert 1836, voorgaendelyk had het zelve plaets achtervolgens het reglement van bestuer voor het platteland van den 23 Juny 1825.

FINANTIEELEN STAET:

De Abonnements rol ten laste der ingezetenen, opgemaekt om de kosten en lasten der Gemeente te konnen bestryden, verminderd merkelyk, daer de zelve ten jaere 1834, heeft koomen te beloopen tot 2709 franes, die van 1835 en 1836 tot 2085 francs en men voor 1837 in begrooting komt vooren te draegen tot fr 1600, welke vermindering voorkomt uythoofde der verhooging der landspagten by de nieuwe verpagting der Goederen van het Armbestuer en waer voor de Gemeente het voordeel geniet van mindere subsidien aen het zelve moeten bydraegen.

GEMEENTE WERKEN:

Deze bestaen alleen in het onderhoud der voetbruggen, dienende om de gemeente houding en doortogt voor de voetgangers te vergemakkelyken als ook in het onderhoud van het schoollokael en woonste van den onderwijzer en waervooren ‘s jaerlyks in begrooting eene geringe som in laste word gebragt.

GEMEENTE - EN BEURTWEGEN EN ONBEVAERBARE WATEREN:

Alle de wegen en watergeleyden dezer Gemeente, behooren uyt kragte eener associatie der gelande in voorige tyden gemaekt van de regeering der Wateringe van Eyen sluys en groot reygars Vliet en welkers onderhoud door Gemelde associatie moet gedragen worden, ‘s jaerlyks worden kragtens het reglement van den 10 Juny 1818 op de beurtwegen eene algemeene schouwing door het gemeentebestuer gedaen, en de noodige reparatien, herstelling en delving worden erin bevolen, die op eene allerbeste wij ze door het bestuer der wateringe worden verrigt, zoodanig dat de wegen van jaere te jaere merkelyk verbeteren. De landwegen van de aenpaelende eygenaers behoorende, worden ook op eene betaemlyke wyze onderhouden.

BEVAERBAERE WATEREN:

het Lisseweeghs vaerdeken of Watergank door de Gemeente loopende behoorende aen den Waterstaet, en is dienende voor den transport der Materiaelen voor de Zeewerken, als ook een groot nut voor den landbouw, om in het Zomer Saisoen als wanneer er gebrek aen water bestaet het zelve te konnen bekomen uyt den Oostendschen vaerd, het bedelven van hetzelve Vaerdeken is zeer noodzaekelyk en wenschelyk waere het dat het door den Waterstaet gedolven wierde.

BEVOLKING:

Volgens de beweeging van 1825, beliep de bevolking deezer Gemeente tot 1201 zielen en volgens de Genen van 1835 beloopt de zelve tot 1341 zielen, zoodanig dat zy geduerende de leste tien jaeren van 140 zielen verhoogd is.

BURGERSTAND:

De Akten van den burgerstand worden alhier regelmatig in dubbel gehouden, den burgemeester verrigt de bedieningen van ambptenaer van den burgerstand, en hy zorgt dat ‘s jaerlyks op de registers de Gemelde akten de aphabtissche Tafels ten bepaelden tyde gemaekt worden, dat den dubbel van dit register benevens de bewysstukken worden gedeponeerd ter greffie van de regtbank van eersten aenleg te brugge en den anderen dubbel, bewaerd worde, in de archieven dezer Gemeente.

PUBLIEKE VEILIGHEYD:

De wetten op de policie worden alhier stiptelyk nagekomen, alle overtreedingen worden dadelyk by proces verbael aen den heer procureur des Konings of aen den heer vrederegter bekend gemaekt. - Den veldwagter, Agent van Policie, verrigt zyne plichten na behooren, terwyl voor de Gendarmen der brigade de omreyzen voorschreven by het reglement gedaen worden.

MILITIE EN BURGERWACHT:

De wetten op de Milicie en burgerwagt worden binnen dees Gemeente stiptelyk nagekomen , niemand ontrekt zig van zyne plichten die hy aen den lande en aen zyne medeburgers schuldig is. - ‘s jaerlyks word, boven al, gezorgd dat een ieder alle de vrystellingen geniet, die door de wetten hem worden toegekend, terwyl er ook stiptelyk word nagezien dat niemand de zelve bekomt die het regt niet bezit.

INRICHTINGEN VAN WELDADIGHEYD:

het Gemeente bezit geene andere inrichtingen als het geen van het bureel van weldadigheyd, volgens haeren Staet van begrooting voor het jaer 1836 opgemaekt, beloopen de toegestaene lasten tot 3065 francs, de jaerlyksche inkomsten haerer eygendommen beloopen maer tot 992,54 f; het te kort wort door de Gemeente als subsidie aen gemeld gesticht yutbetaeld.

Den onderhoud der arme, word, zoo als voor heen, met de allergrootste gespaerzaemheyd, door de leden uytmakende de Commissie van weldadigheyd gedaen, ‘s wekelyks, vergaderd dezelve ten bystaen van burgemeester of een der assessooren. - Het personneel der Commissie is voltallig en by het openstellen eener plaets, word dezelve vervuld, overeenkomstig de bestaende wetten en verordeningen.

BEDELARY:

Geene bedaers bevinden zig ten laste deezer Gemeente in het Bedelaers-werkhuys, geplaetst, gevolgentlyk zy aen het zelve geene verplegingskosten te betaelen heeft.

GODSDIENST:

De kerk der Gemeente voor succursaele erkend zynde, geniet den heer Pastor een jaerlyke traktement van den staet.

KERK FABRIEK:

De jaerlycksche inkomsten der eygendommen der kerkfabriek genoegzaem zynde ter bestryding haerer lasten, voorziet de zelve in haer eygen onderhoud, het personneel van het Kerkbestuer is voltallig, by het openvallen eener plaets, word de zelve, overeenkomstig de voorschriften by het Decreet van de 30n December 1809 vervold.

PASTOREEL HUYS:

Het zelve bevind zig in eenen goeden staet van onderhoud, geene reparatien behooren er aengedaen te worden.

OPENBAER ONDERWYS:

Dit Gemeente bezit bymiddel van cheynspagt aengegaen met het Kerkbestuer, een schoolokael en onderwyzers wooning, die door den onderwyzer gratis word bewoond. Den schoolonderwyzer is benoemd door de bevoegde overheyd en geniet een traktement van honderd francs van den Staet, waervoor hy de arme kinders gratis onderwyst.

VACCINE:

‘s jaerlyks word er door het Gemeente bestuer eene lyst opgemaekt van alle de geboorten in het voorgaende jaer voorgevallen, en aen den vaccinateur ter hand gesteld, den zelven begeeft zig op gestelde tyden, door publicatien aen de ingezetenen, bekendgemaekt, in het gemeente huys, om tot het vaccineeren der kinderen over te gaen, en wy mogen uE verzekeren dat er weynig of geen nalatig blyven hunne kinderen te laeten vaccineeren.

Opgemaekt door ons burgemeester en assessoren der Gemeente van Lisseweghe, dezen 13 september 1836.”
Burgemeester en assessooren,   f. Vanbrabant, p. pypers, frans Duysburgh
Ter Ordonnantie, De Secretaris,    frans Franckin  

_______________________________________________________________

Wie zou er nu nog kunnen aan twijfelen dat Lissewege in die dagen een voorbeeldige Gemeente was? - En ziehier nog een “vroeg Belgisch” document.

Eerst in 1842 werd een bericht afgekondigd dat men de schade mocht aangeven veroorzaakt door de “Ontwenteling” van 1830.

VERGOEDING DER OORLOGSCHADE DOOR DE ONTWENTELING VEROORZAAKT.
BERIGT.

“Het gemeentebestuer van Lissewege,

Brengt ter kennis hunner geadministreerde dat ingevolge de wet van den 1e Meye 1842 in het Secretariaet deezer gemeente register geopend is alwaer allen persoon die by de ontwenteling inden oorlog in belgien eenige schade geleden heeft, hunne vraeg tot bekomen indemniteit moeten doen inschrijven.

Alle aanvraegen op zegel gemaekt, zullen moeten inhouden de aanwyzing zyner naemen, voornaemen, wezendlyke woonste en verkozene woonste in het gemeente, het tydstip, de soort en bedrag der verliezen by cathegorie, zooals by de wet zyn vastgesteld.

De belanghebbende zullen ter ondersteuning hunner aenvraeg moeten overleggen:

  1. het bewys van den eygendom.
  2. de schatting per voorwerp, alsmede het bewys der verliezen.

Gemelde aenvraegen zullen moeten gedaen worden, voor de inwoonders van het Koningryk, voor den 1n 9bre [november] toekomende, en voor de gonne buiten het ryk woonagtig, binnen het jaer, te rekenen van de promologatie der wet voorzeid. Na deeze tydstippen zullen de registers worden geslooten en alle aenvraegen zullen van dan af ophouden aenveerd te worden.

Te Lissewege den 22 September 1842.
Ter ordormantie,  De secretaris,   Frans Franckin.
De burgemeester ,     Petrus Pypers.

______________________________________________________

Deze twee interessante stukken werden ons bezorgd door ons Medelid dhr. Andre Cartreul, gemeentesecretaris van Lissewege.

0000000000000     0000000000000     000000000000

Het eerste jaarverslag van de gemeenteraad van Lissewege na het ontstaan van het Koninkrijk België

Redactie

Rond de poldertorens
1967
02
057-060
Achiel Calus
2023-06-19 14:38:19