Mededelingen
1. Neringdoeners te Ramskapelle

Firmin Roose

Tijdens bepaalde perioden in de 17e eeuw werden speciale belastingen geïnd van personen, van wie verondersteld werd dat zij welgesteld waren, omdat zij een handel(tje) dreven. In de meeste gemeenterekeningen worden die personen niet vernoemd, maar worden ze collectief in de "ontfanck" opgenomen.

Toen Jaecques Wielmaecker van I664 tot 1666 ontvanger was te Ramskapelle (bij Heist) noteerde hij voor die gemeente elke neringdoener afzonderlijk, samen met de som die ieder van hen diende te betalen. "Als" zij betaalden... Lezen wij immers nu en dan in die rekeningen niet dat de ontvangers klagen over slechte betalers en over voorschotten die zijzelf in de plaats van die "achterstalligaards" dienen te storten?

Wat kunnen wij van zo'n lijst leren? Dit laten wij aan ieder van U over, maar wij willen toch even wijzen op de geringe bevolking van de gemeente; op het feit dat toen ook (zoals nu nog) de middenstanders de "bevoorrechte" be­talers waren; en op de taksering van de molenaar, die hoger aangeschreven staat dan alle andere neringdoeners samen! Dit was dan een vorm van onrechtstreekse belasting, want de molenaar liet natuurlijk ieder bewoner die bij hem kwam malen een deel van zijn onkosten dragen. Ook nog even uw aandacht voor die molenaar die van zijn neus maakt omdat hij te hoog gekwoteerd staat en die bovendien nog gelijk haalt ook! Namen, beroepen en taksering zijn volledig dezelfde voor de drie jaren.

"Ontfanck van de negotiatie van dijversche persoonen, doende neerijnghe binnen deser prochie, midtsgaders d'heer thieneffers, geduerende den tijt deser.

 Rekenijnghe

Cornelis Hijle - muelenaere van sijnen stille -        2 pond 8 sch.

(Cornelis Hijle bedaecht dat hij t'hooghe ghestelt is en wordt ghemodereert 10 sch.)

Jooris Maes - tavernier –                                    6 sch. 8 gr.

Joos Ccockenbaert - wijnckelier -                        4 sch.

Maerten Labaere - smit van sijnen stille -             5 sch.

Cornelis Hebbrecht -beenhauwere -                     6 sch.

Jacques van Landschoot - tavernier -                   6 sch. 8 gr.

Lenaert Ramburch - wijnckelier -                        3 sch.

Bruyno (Juyntens - cleermaekere -                      3 sch.

Jan Behaghele - waeghemaekere -                      10 sch.

Ter vergelijking zochten wij ook eens de neringdoeners op, die tijdens de  volkstelling van 1748 te Ramskapelle genoteerd werden. In "Rond de Poldertorens" (De jaarg. nr 4, p 125) berekende Hr. Jos De Smet dat er toen 286 inwoners waren en hij vernoemde de hieronder geciteerde handelaars:

• Joannes Pauwaert – molenaar
• Pieter Verburgh – herbergier
• Garel Vermeulen – herbergier
• Lucas Verplaetse – schoenlapper
• Michiel Bonny – winkelier
• Pieter de Groote – wagenmaker

Tijdens dezelfde telling werd vastgesteld dat er in Westkapelle 657 inwoners waren. Onder hen eveneens een molenaar, maar 5 herbergiers, 4 schoenmakers, 3 winkeliers en 2 wagenmakers. Verder nog een hele rij neringdoeners, die wij in Ramskapelle niet vinden, o.m. 5 kleermakers, één gareelmaker, één kuiper en één strodekker.

Bronnen

RAB, Brugse Vrije, Register nr 4657: Gemeenterekeningen Ramskapelle Brugse Vrije, Bundels nr 7570.